Аналитика
Претставници на администрацијата на Доналд Трамп вршат притисок врз Тајван да го премести производството на полупроводници, така што 50% од побарувачката за чипови во САД ќе биде задоволена на домашен терен. Министерот за трговија Хауард Лутник го предводи нападот, кажувајќи им на тајванските колеги дека промената е од суштинско значење за безбедноста на американскиот синџир на снабдување, рече Лутник во телевизиско интервју минатиот викенд.
Потегот на САД произлегува од долгогодишната загриженост за прекумерната зависност од компанијата за производство на полупроводници Тајван (позната како TSMC) и нејзиниот огромен екосистем на добавувачи и дистрибутери на компоненти – концентрација што се смета за особено ризична со оглед на перцепираните претензии на Кина кон Тајван.
Иако загриженост на претходните администрации, реториката се заостри под претседателот Доналд Трамп, при што Белата куќа се закани со високи тарифи за увезените чипови и размислува за правило за производство 1:1 што бара од компаниите да произведуваат домашно онолку чипови колку што увезуваат.
Во март 2025 година, Трамп склучи договор со TSMC за инвестирање наводни 100 милијарди долари во американски фабрики за чипови, вклучувајќи фабрики и капацитети за пакување, со ветувања дека овие инвестиции ќе го заштитат Тајван од казнени тарифи. Ова се надоврзува на претходно наводната обврска на TSMC од 65 милијарди долари во САД.
Сепак, предизвиците се огромни, а Bloomberg го нарекува „радикален пресврт за глобалната индустрија за полупроводници“. Пренесувањето на густ, многу контингентен и меѓусебно поврзан синџир на снабдување во САД вклучува убедување на десетици и десетици добавувачи на компоненти и материјали да се преселат, не само самите производствени капацитети. Како што признаваат експертите од индустријата, полупроводниците се меѓу најкомплицираните синџири на снабдување на земјата.
„Усогласувањето на капацитетот на домашните чипови со увозот е потешка задача од едноставното зголемување на домашните инвестиции, бидејќи странските производи често се поевтини, синџирите на снабдување се тешки за прилагодување, а зголемувањето на снабдувањето во САД бара време“, објави Wall Street Journal минатата недела.
На ист начин, сите тарифи или мандати 1:1 ризикуваат да ги исплашат глобалните технолошки фирми или да предизвикаат одмазда од Кина.
САД, во моментов, произведуваат помалку од 10% од глобалната понуда на чипови, а уште помал процент од најнапредните чипови. Во меѓувреме, TSMC потроши околу 30 милијарди долари за капитални проекти во 2024 година и очекува да потроши околу 40 милијарди долари оваа година – што значи дека пријавените 165 милијарди долари за изградба на американски објекти во Вашингтон би потрошиле околу пет цели години од вкупните глобални капитални расходи на компанијата. И тоа би било покрај финансирањето на проширувањето на други пазари и инвестирањето во технологии за процеси од следната генерација, производи и пакување.
Дури и распоредено во текот на една деценија, тоа би барало посветување на двоцифрен удел од целиот капитален буџет на TSMC на САД секоја година, неверојатна концентрација за компанија чија конкурентска предност во голема мера зависи од нејзиниот неверојатно прецизно подесен глобален синџир на снабдување.
Тајван јавно се спротивстави на барањата на администрацијата на Трамп. Нејзините претставници тврдат дека ниту една земја не може целосно да го контролира синџирот на полупроводници, со оглед на неговата сложеност и специјализација. Но, со Трамп и неговиот кабинет агресивно користење на трговски алатки и примена на други форми на стратешки притисок, Тајван се соочува со тежок пат напред. Може да се согласи со барањата на САД и да ризикува ослабување на неговиот „силициумски штит“ или да продолжи да се спротивставува и потенцијално да издржи континуирана економска принуда.
(Фото: Digitimes)
