Нови цени на бензините: Еве колку државата заработува на литар гориво

Од ноќеска на полноќ имаме повисоки цени на бензините. Растот на цените на бензините на светскиот пазар и растот на курсот на доларот во однос на денарот, го направија своето и Регулаторната комисија за енергетика донесе одлука според која цените на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, се зголемија за 0,50 денари за еден литар. Со новите цени 95-ката се продава за 72 денари за еден литар, а БС-98 има цена од 74 денари. Во овие цени се уште ја нема дополнителната еколошка такса од 3,1 денар за безоловните бензини, односно 3,5 денари за дизелот, иако според ребалансот на буџетот, таа требаше да се пресметува од 1 јули. Причина за ова одлагање е законската регулатива која се уште не е донесена за да овозможи уште поголемо зголемување на цената на горивата. Но, и со ваква цена, давачките кон државата се огромни.

Имено, околу 45 отсто од вкупната цена оди во државнaта каса, а граѓаните, покрај тие давачки и, секако, набавната цена на бензинот,  ја плаќаат и трговската маржа, складирањето и транспортот од складот до бензинската станица.

Во очекување на измените на Законот за животна средина, со кој ќе се зголеми веќе постоечкиот надоместокот за финансирање на активностите во областа на животната средина од 0,08 денари за литар безнин и 0,03 денари за дизелот, порталот Пари направи анализа на формирањето на цената на бензините и на дизел горивото. Она што на прв поглед паѓа во очи кога ќе се погледаат податоците на Регулаторната комисија за енергетија е што набавната цена и на бензинот и на дизелот не е ни половина од крајната цена!

Бензинот БС-95 се набавува по цена од 31,778 денари за еден литар, а неговата малопродажна цена на бензинските пумпи е 72 денари. Од вкупната цена, за транспорт, скалдирање и маржа се плаќаат 6,269 денари, а останатите 33,953 денари одат во буџетот преку акциза, ДДВ, еколошка такса и износ за задолжителни резерви.

Во случајот со БС-98, набавната цена е 33,431 денар, а на бензинските пумпи ова гориво чини 74 денари. Транспортот, складирањето и маржата се 6,311 денари, а во државната каса одат 34,258 денари.

Цената на дизелот неделава останува непроменета. Според објаснувањето од Регулаторната комисија за енергетика, дизелот поевтинил на светскиот пазар, но растот на курсот на доларот го компензирал ова поевтинување и така цената останува непроменета. Набавната цена на дизелот, што се пресметува во крајната цена од 63 денари е 29,519 денари. Работењето преку склад, трговската маржа и транспортот се 6,041 денар, а остатокот од  27,44 денари се вкупните давачки кон државата од секој литар дизел.

Инаку, на 21 април 2020 година Владата донесе Уредба со законска сила со која се воведе дополнителна акциза од 0 до 3 денари, со обраложение дека цените на нафтените деривати многу се намалиле. Тогаш бензинот БС-95 чинеше 48 денари, БС-98 имаше цена од 49 денари, а дизелот се продаваше за 45 денари. Штом стапи во сила Уредбата, дериватите поскапеа за 3 денари.  Уредбата имаше законска сила само за време на вонредната состојба, па затоа една година потоа – поточно на 6 април се донесоа измени на Законот за акцизи, во кои влегоа токму одредбите од Уредбата. Но, во меѓувреме, цената на дериватита на светските пазари се зголеми, а дали дополнителната акциза ќе биде нула, 1, 2 или 3 денари, зависи токму од тие берзански цени. Поскапените бензини доводоа до тоа да сега немаме дополнителна зкциза за нив, но за дизелот таа е речиси 2,5 денари.  Според Законот за акцизи, основната акциза на која се додава дополнителната акциза, за  бензините е 21,692 денари за литар,  а за дизелот е 15,121 денари. За заокружување на крајните цени на горивата, дозволени се промени на износот на акцизите до 3 проценти.

Структура на важечката цена на 1 литар гориво за транспорт

(во денари)

Редакција Пари