Аналитика
Претседателот на САД, Доналд Трамп вчера објави дека ја отпушта гувернерката на Федералните резерви, Лиза Кук, поради наводни неправилности при добивање хипотекарни кредити, чекор без преседан што би можел да ги тестира границите на претседателската моќ над независното тело за монетарна политика доколку биде оспорен на суд.
Трамп во писмо до Кук, првата Афроамериканка што служеше како шеф на управното тело на Федералните резерви, рече дека имал „доволна причина да ја отстрани од вашата позиција“ бидејќи во 2021 година Кук на документите за одделни хипотекарни кредити за имоти во Мичиген и Џорџија навела дека и двата биле примарна резиденција каде што таа имала намера да живее.
КОИ СЕ “ГРЕВОВИТЕ“ НА КУК?
Кук, назначена во одборот на Федералните резерви во 2022 година од поранешниот американски претседател Џо Бајден, сè уште не дала детален извештај за трансакциите, бидејќи прашањата за нив беа покренати минатата недела од директорот на Федералната агенција за финансирање на домување на САД, Вилијам Пулт, кој го упати прашањето до државниот обвинител Памела Бонди за истрага.
Ниту Кук ниту Федералните резерви немаа непосреден одговор на Ројтерс.
Иако мандатите на гувернерите на Федералните резерви се структурирани така што траат подолго од мандатот на даден претседател, при што мандатот на Кук трае до 2038 година, Законот за Федерални резерви дозволува отстранување на актуелен гувернер „со причина“.
Тоа никогаш не било тестирано од претседателите кои, особено од 1970-тите, во голема мера имаат пристап на немешање кон прашањата поврзани со Федералните резерви како начин да се обезбеди доверба во монетарната политика на САД, се вели во извештајот на Франс 24.
Правните научници и историчари велат дека низата прашања што би можеле да се покренат во правен предизвик би опфаќале прашања околу извршната власт, единствената квази-приватна природа и историја на Федералните резерви, како и дали нешто што Кук го направила претставува причина за отстранување.
ПОЛИТИЧКИ ПРЕСЕДАН
Питер Конти-Браун, научник за историјата на Федералните резерви на Универзитетот во Пенсилванија, забележа дека хипотекарните трансакции претходеле на нејзиното назначување во Федералните резерви и биле во јавната евиденција кога таа била проверена и потврдена од Сенатот. „Овие службеници се проверени од нашиот претседател и нашиот Сенат, што значи дека сите работи што тие ги правеле во текот на нивното време како граѓани веќе биле проверени“, рече Конти-Браун.
„Значи, идејата дека потоа можете да се вратите назад, да го вратите часовникот наназад и да кажете, знаете, сите овие работи што се случиле претходно претставуваат прекршоци што можат да се отпуштат од вашата официјална позиција, за мене е несоодветна со целиот концепт на отстранување „со причина“.
Трамп во писмото ја обвини Кук за „измамничко и криминално однесување во финансиски прашања“ и рече дека нема доверба во нејзиниот „интегритет“.
„Како минимум, спорното однесување покажува вид небрежност во финансиските трансакции што ја доведува во прашање вашата компетентност и доверливост како финансиски регулатор“, рече тој, тврдејќи дека има овластување да ја отпушти Кук според Член 2 од Уставот на САД и Законот за Федералните резерви од 1913 година.
Кук беше одлучна во врска со продолжувањето понатаму во ФЕД откако прашањето првпат стана јавно минатата недела, кога Трамп побара од неа да поднесе оставка.
„Немам намера да бидам малтретирана да се повлечам од мојата позиција поради некои прашања покренати во твит“, рече Кук на 20 август. „Намерувам сериозно да ги сфатам сите прашања за мојата финансиска историја како член на Федералните резерви, па затоа собирам точни информации за да одговорам на сите легитимни прашања и да ги обезбедам фактите.“
Не е јасно како би можело да се одвива прашањето од тука. Членовите на други независни американски агенции кои ги оспорија напорите на Трамп да ги отпушти, мораа да спроведат свои правни оспорувања на свој трошок, потенцијално скап потфат со мала јасност во однос на веројатниот исход.
Следниот состанок на Федерални Резерви ќе се одржи на 16-17 септември. Потегот на Трамп беше пречекан со заострување на кривата на принос на американските државни обврзници, бидејќи приносите на 2-годишните обврзници, чувствителни на краткорочните очекувања за политиката на ФЕД брзо паднаа, додека приносите на подолгорочните 10-годишни обврзници, чувствителни на инфлациски ризици, брзо се зголемија.
Реакцијата ги одразува очекувањата дека политиката на ФЕД може да се намали, но на сметка на нејзината посветеност да ја спречи инфлацијата.
КАМПАЊА ЗА ПРИТИСОК
Трамп постојано го критикуваше Џером Пауел за тоа што не ги намали каматните стапки, иако ги запре заканите да го отпушти од мандат што завршува за нешто помалку од 9 месеци.
Неговиот фокус минатата недела се сврте кон Кук, чие заминување ќе му овозможи на Трамп да го избере својот четврти човек во одборот од 7 члена на Федералните резерви, вклучувајќи го гувернерот Кристофер Волер и потпретседателот за супервизија именувани во неговиот прв мандат, како и претстојната номинација на шефот на Советот на економски советници, Стивен Миран, за моментално отворено место.
Кук ги подигна спорните хипотеки во 2021 година, кога беше академик. Официјалниот формулар за финансиско објавување за 2024 година наведува три хипотеки што ги поседува Кук, од кои две се наведени како лични живеалишта. Кредитите за примарни живеалишта можат да имаат пониски каматни стапки од хипотеките за инвестициски имоти, кои банките ги сметаат за поризични.
Тврдењата против Кук се совпаѓаат со широките напори на администрацијата на Трамп против програмите за разновидност, еднаквост и инклузија во владата на САД, процес што доведе до заминување на некои истакнати жени и малцинства.
Администрацијата на Трамп, исто така, ги таргетираше и другите политички противници, вклучувајќи го и американскиот сенатор Адам Шиф, со слични обвинувања за измама со хипотеки.
(Фото: Reuters)
