Аналитика
Швајцарската национална банка направи уште еден чекор во невообичаената насока – го намали основниот каматен процент за 25 базични поени, симнувајќи го на 0%, како одговор на сè појасните знаци на дефлација. Иако овој потег беше широко очекуван од пазарите, тој испраќа силен сигнал дека банката е подготвена повторно да влезе на територија на ултралабава монетарна политика. Додека глобалните економии се борат со инфлаторни притисоци, Швајцарија се движи во спротивна насока и тоа брзо. Прашањето што сега се поставува е: Дали негативните каматни стапки повторно ќе станат реалност?
Намалувањето беше широко очекувано од пазарите пред одлуката, откако трговците проценија околу 81% шанса за намалување од четвртина поен и околу 19% шанса за поголемо намалување од 50 базични поени.
„Инфлацискиот притисок се намали во споредба со претходниот квартал. Со олабавувањето на монетарната политика, банката се спротивставува на понискиот инфлациски притисок“, се вели во соопштението на централната банка.
„Швајцарската национална банка ќе продолжи внимателно да ја следи ситуацијата и да ја прилагодува својата монетарна политика доколку е потребно, за да се осигури дека инфлацијата останува во опсегот што е во согласност со ценовната стабилност на среден рок“, се додава во соопштението.
Додека другите земји продолжуваат да се борат со инфлацијата, Швајцарија се соочува со дефлација, при што потрошувачките цени паднаа за 0,1% годишно во мај.
Ниските нивоа на инфлација не се невообичаени за Швајцарија – земјата доживеа неколку периоди на дефлација во 2010-тите и 2020-тите. Силата на валутата на земјата, швајцарскиот франк, е главен фактор што придонесува за овој тренд.
„Како валута што е безбедно засолниште, швајцарскиот франк има тенденција да се зголемува кога има стрес на светските пазари“, рече Шарлот де Монпелје, виш економист во ING кој ги покрива Франција и Швајцарија.
„Ова систематски ја намалува цената на увезените производи. Швајцарија е мала, отворена економија, а увозот учествува со голем дел од инфлацијата на потрошувачки цени“, изјави Монпелје за CNBC пред соопштението на централната банка.
Во услови на висока глобална економска неизвесност, франкот континуирано зајакнуваше во последните месеци и се очекува да продолжи по овој пат, што укажува на постојани предизвици за Шкотската централна банка.
Бидејќи силата на франкот е главен двигател на ниската инфлација во Швајцарија, Швајцарската централна банка (SNB) сега презема чекори за да го ограничи растот на валутата со одржување на каматните стапки „системски пониски отколку на други места“, соопшти Монпелје.
По одлуката за каматната стапка, франкот зајакна, при што американскиот долар последен пат се тргуваше непроменет во однос на швајцарската валута.
Адриан Претеџон, економист за Европа во „Капитал економикс“, изјави за CNBC пред одлуката за каматните стапки дека очекува стапките да бидат намалени на -0,25% оваа година, но истакна дека банката би можела да падне уште пониско.
„Постојат ризици дека банката ќе оди подалеку во иднина ако инфлаторните притисоци не почнат да се зголемуваат, а најниската стапка што може да се намали е -0,75%, стапката што ја достигна во 2010-тите“, изјави тој за CNBC.
Претџон рече дека намалувањето на каматите влијае врз валутите, правејќи го позајмувањето поевтино и охрабрувајќи ги инвестициите.
Сепак, постојат и одредени загрижености и ризици поврзани со негативните стапки, вклучително и за штедачите, кои би можеле да видат дека профитот од нивните заштеди би бил уништен, како и за банките, кои ќе имаат пониски приноси од своите кредити.
Де Монпелје од ING забележа дека на крајот, негативните стапки би можеле „да ги нарушат финансиските пазари, да ги намалат банкарските маржи и да предизвикаат загриженост за долгорочната финансиска стабилност“.
