Аналитика
Најбогатите еден процент од светската популација собрале новостекнато богатство во висина од 42 трилиони долари во текот на изминатата деценија, што е речиси 34 пати повеќе од 50-те проценти од светската популација која се наоѓа на дното, според новата анализа на Оксфам денеска пред третиот состанок на министрите за финансии и гувернери на централните банки на Г20 земјите во Рио де Жанеиро, Бразил.
Просечното богатство по лице во првите еден процент порасна за речиси 400.000 долари во реални услови во последната деценија во споредба со само 335 долари – што е еквивалентно зголемување за помалку од девет центи дневно – за лице во долната половина.
Оваа недела се очекува министрите за финансии на Г20 да ги постават темелите на револуционерниот глобален договор за зголемување на даноците за супербогатите. Предводен од бразилското претседателство на Г-20 и поддржан од земји како Јужна Африка, Шпанија и Франција, предлогот доаѓа во услови на зголемена јавна побарувачка за мерки за да се зауздаат екстремните нивоа на нееднаквост и да се осигура дека богатите ќе го платат својот фер удел.
„Нееднаквоста достигна непристојни нивоа и до сега владите не успеаја да ги заштитат луѓето и планетата од нејзините катастрофални ефекти“, рече шефот на политиката за нееднаквост на Oxfam International, Макс Лосон. „Најбогатиот еден процент од човештвото продолжува да ги полни своите џебови, додека останатите се оставени на отпад за трошки.
„Моментумот за зголемување на даноците за супербогатите е непобитен, а оваа недела е првиот вистински лакмус тест за владите на Г20. Дали имаат политичка волја да постигнат глобален стандард што ги става потребите на многумина пред алчноста на малкумина елита?“ рече Лосон.
„Војната против правичното оданочување“ доживеа даночни стапки за богатството и приходите на најбогатите колапс. Оксфам пресмета дека помалку од осум центи на секој долар собран од даночните приходи во земјите на Г-20 сега доаѓаат од даноците на богатството. Истражувањето на Оксфам, исто така, покажа дека уделот на приходот на еден процент од оние кои најмногу заработуваат во земјите на Г20 се зголемил за 45 отсто во текот на четири децении, додека највисоките даночни стапки на нивните приходи се намалени за приближно една третина.
На глобално ниво, милијардерите плаќаат даночна стапка еквивалентна на помалку од 0,5 отсто од нивното богатство. Нивното богатство се зголемило во просек за 7,1 отсто годишно во последните четири децении, а годишен данок на нето богатство од најмалку 8 отсто би бил потребен за да се намали екстремното богатство на милијардерите. Земјите од Г20 се дом на речиси четири од пет милијардери во светот.
Организациите Oxfam, Avaaz, Patriotic Millionaires, TaxMeNow, 350.org, Fight Inequality Alliance и WeMoveEurope ќе поднесат петиции со над 1,5 милиони потписи од луѓе ширум светот кои ги повикуваат лидерите на Г20 да ги оданочат ултра богатите на бразилскиот министер за финансии Фернандо Хад во Рио де Жанеиро на 24 јули.
Претходно овој месец, блиску 20 поранешни шефови на држави и влади на Г-20 и земјите со повисоки приходи ги повикаа актуелните лидери на Г20, вклучително и американскиот претседател Џо Бајден, германскиот канцелар Олаф Шолц и премиерот на Велика Британија, Кир Стармер, да поддржат „нов глобален договор да се оданочат ултра богатите поединци во светот“ во отворено писмо.
Анкетата постојано открива дека повеќето луѓе низ земјите поддржуваат зголемување на даноците за најбогатите. На пример, мнозинството луѓе во САД, 80 отсто од Индијците, 85 отсто од Бразилците и 69 отсто од анкетираните луѓе во 34 земји во Африка поддржуваат зголемување на даноците за богатите.
Речиси три четвртини од милионерите анкетирани во земјите на Г20 поддржуваат повисоки даноци на богатството, а повеќе од половина мислат дека екстремното богатство е „закана за демократијата“. 72 отсто мислат дека екстремното богатство помага да се купи политичко влијание.
Оксфам пресметал дека за секој долар собран данок во земјите на Г20, помалку од 8 центи доаѓаат од даноците на богатството.
Истражувањето на Оксфам покажа дека уделот на националниот доход што оди на 1 процент од оние кои најмногу заработуваат во земјите на Г20 се зголемил за 45 проценти во последните четири децении. Во истиот период, највисоките даночни стапки на нивните приходи паднаа за приближно една третина (од околу 60 проценти во 1980 година на 40 проценти во 2022 година).
„Оксфам“ пресмета дека за да се задржи постојаното богатство на милијардерите во последните две децении, ќе ни требаше годишен данок на нето богатство од повеќе од 8 проценти во сите земји. За да го одржиме нивното богатство константно помеѓу 2016 и 2021 година, ќе ни требаше годишен данок на нето богатство од 12,8 проценти.
Според Даночната опсерваторија на ЕУ, глобалните милијардери имаат многу ниски ефективни даночни стапки, меѓу 0 и 0,5 отсто од нивното богатство.
