Аналитика
Соединетите Американски Држави треба да се вратат на видот на економски и раст на продуктивноста што го забележаа во средината на 20 век за да го зајакнат јавниот дух, според економистот кој е добитник на Нобелова награда. „Треба да се вратиме на економскиот раст“, изјави Едмунд С. Фелпс, директор на Центарот за капитализам и општество на Универзитетот Колумбија, за „Squawk Box Europe“ на CNBC во средата.
„Со тоа не мислам на вештачки привремен бум или побавно спуштање во пониска вработеност, мислам дека навистина треба да постигнеме раст на продуктивноста со нагорно искачување приближувајќи се кон она што беше во 50-тите и 60-тите години“, рече тој.
На Фелпс му беше доделена Нобеловата награда за економски науки во 2006 година за неговата работа што ја предизвикуваше Филипсовата крива, гледиштето, популарно во 1950-тите и 60-тите, дека цената за намалена невработеност била еднократно зголемување на инфлацијата.
Фелпс го воведе факторот на инфлациски очекувања во Филипсовата крива, покажувајќи дека невработеноста е одредена од функционирањето на пазарот на трудот, а не од бројките на инфлацијата, така што политиката за стабилизација може само да ги намали краткорочните флуктуации на невработеноста.
„Многу луѓе би можеле да помислат, добро, после векови брз раст, зарем не ни беше доста? На крајот на краиштата, веќе не гладуваме, каква е целата оваа врева за економскиот раст?“ Фелпс изјави за „Squawk Box Europe“. „Но, мислам дека е навистина важно за моралот на луѓето да се враќаат дома од време на време со подобри чекови на платите отколку што имале порано. Тоа им го зајакнува моралот, ги прави помалку загрижени за тоа како им оди во споредба со другите луѓе“, продолжи тој.
„Кога сите прават така-така, кога сте во виртуелна стагнација во однос на продуктивноста, во тој пејзаж, во кој за жал се наоѓаме сега, навистина е важно да ја зголемиме стапката на раст“.
Американскиот БДП падна за 0,9% во вториот квартал по падот од 1,6% во првиот квартал, иако аналитичарите велат дека економијата сè уште не е во рецесија и може да ја избегне.
Продуктивноста, мерена како производство на вработени во нефармскиот бизнис по куќа, исто така падна во двата квартали, намалувајќи се за 7,4% и 4,6% на квартално ниво. Ова беа најслабите отчитувања по ред од почетокот на евиденцијата во 1947 година.
САД забележаа раст на продуктивноста од 2,8% од 1947-1973 година, што падна на 1,2% од 1973-1979 година, според податоците на Бирото за статистика на трудот на САД. Оттогаш, растот на продуктивноста не се врати на своето повоено ниво, достигнувајќи 1,4% од 2007-2019 година и 2,2% од 2019-2021 година.
За тековните економски притисоци, Фелпс коментира: „Владата има огромни фискални дефицити во последниве години, и како резултат на тоа јавниот долг се искачи на небесно високи нивоа. За мене, едноставно е незамисливо фискалната политика да се користи во овој момент за да се создаде дополнителен стимул за побарувачката. „Мислам дека треба да имаме нешто помала побарувачка за малку да ја оладиме економијата и да ја вратиме стапката на невработеност на некое одржливо ниво“.
Природните пазарни сили ќе ја забават стапката на инфлација во текот на неколку години, рече тој, но Федералните Резерви мора да бидат поагресивни отколку што беа и да сигнализираат подготвеност да продолжат да дејствуваат во силни размери.
