Аналитика
Истражувачите ги подмладиле клетките на кожата на 53-годишна жена, така што тие се еквивалентни на клетките на 23-годишна жена.Научниците од Кембриџ веруваат дека истото можат да го направат и со другите ткива во телото, донесува сторијата на Би-Би-Си. Евентуалната цел е да се развијат третмани за болести поврзани со возраста, како што се дијабетес, срцеви заболувања и невролошки нарушувања.
Технологијата е изградена на техниките користени за создавање на клонираната овца Доли пред повеќе од 25 години. Шефот на тимот, проф. Волф Реик, од Институтот Бабрахам во Кембриџ, изјави за Би-Би-Си дека се надева дека оваа техника на крајот може да се користи за да се одржат луѓето поздрави подолго време додека стареат. „Сонувавме за вакво нешто. Многу вообичаени болести се влошуваат со возраста и да се размислува за помош на луѓето на овој начин е супер возбудливо“, рече тој.
Професорот Рајх сепак нагласи дека работата, која е објавена во списанието eLife, е во многу рана фаза. Тој рече дека имало неколку научни проблеми што треба да се надминат пред да може да се пресели од неговата лабораторија и во клиниката. Но, тој рече дека демонстрирањето за прв пат дека е можно подмладување на клетките е критичен чекор напред.
Потеклото на техниката потекнува од 1990-тите, кога истражувачите од Институтот Рослин веднаш надвор од Единбург развија метод за претворање на возрасна клетка на млечна жлезда земена од овца во ембрион. Тоа доведе до создавање на клонираната овца Доли.
Целта на тимот од Рослин не беше да создаде клонови на овци или навистина луѓе, туку да ја искористи техниката за создавање на таканаречените човечки ембрионални матични клетки. Тие, се надеваа дека може да се прераснат во специфични ткива, како што се мускулите, ‘рскавицата и нервните клетки за да ги заменат истрошените делови од телото.
Техниката Доли беше поедноставна во 2006 година од страна на проф Шинја Јаманака, тогаш на Универзитетот во Кјото. Новиот метод, наречен IPS, вклучуваше додавање хемикалии во клетките на возрасните околу 50 дена. Ова резултираше со генетски промени кои ги претворија возрасните клетки во матични клетки. И во техниките Dolly и IPS, создадените матични клетки треба повторно да се одгледуваат во клетките и ткивата што ги бара пациентот. Ова се покажа тешко и покрај деценискиот напор, употребата на матични клетки за лекување на болести во моментов е крајно ограничена.
Тимот на професорот Реик ја искористи техниката IPS на 53-годишни клетки на кожата. Но, тие ја скратија хемиската бања од 50 дена на околу 12. Д-р Дилџит Гил беше изненадена кога откри дека клетките не се претвориле во ембрионални матични клетки – туку се подмладиле во клетки на кожата кои изгледале и се однесувале како да потекнуваат од 23- година.
Тој рече: “Се сеќавам на денот кога ги добив резултатите и не верував дека некои од клетките се 30 години помлади отколку што требаше да бидат. Тоа беше многу возбудлив ден!”
Техниката не може веднаш да се преведе на клиниката бидејќи методот IPS го зголемува ризикот од рак. Но, професорот Реик беше уверен дека сега е познато дека е можно да се подмладат клетките, неговиот тим може да најде алтернативен, побезбеден метод. „Долгорочната цел е да се продолжи векот на човековото здравје, наместо животниот век, за луѓето да можат да стареат на поздрав начин“, рече тој.
Професорот Реик вели дека некои од првите начини на употреба на методата би било за да се создадат лекарства кои би им ја подмладувале кожата на постари луѓе на делови од телото кои биле изгорени или исечени, како начин да се забрза зараснувањето. Истражувачите покажаа дека ова е можно така што покажале дека нивните подмладени клетки на кожата се движат побрзо во експериментите кои симулираат рана.
Следниот чекор е да се види дали технологијата ќе работи на други ткива како што се мускулите, црниот дроб и крвните клетки.
Професoрката Мелани Велхам, извршна претседателка на Советот за биотехнологија и биолошки студии , кој делумно ги финансираше истражувањеата за клонираната овца Доли, изјави за Би-Би-Си дека долгоочекуваните бенефити од оваа студија можеби се конечно на повидок. „Доколку слични пристапи или нови терапии би можеле да ги подмладат имунолошките клетки, за кои знаеме дека стануваат помалку одговорни како што старееме, тогаш во иднина може да биде можно да се зајакне одговорот на луѓето на вакцинација, како и нивната способност да се борат против инфекциите“.
Големото прашање е дали истражувачките напори во оваа област ќе доведат до метод на регенерација на целото тело, еликсир на младоста или пилула против стареење. Професорот Реик рече дека оваа идеја не е сосема пресметлива. „Техниката е применета на генетски модифицирани глувци и има некои знаци на подмладување. Една студија покажа знаци на подмладен панкреас, што е интересно по неговиот потенцијал да се справи со дијабетесот“.
Но, професорот Робин Ловел-Баџ Од Институтот Крик во Лондон верува дека разликите помеѓу успехот во лабораториски услови и нивната фактичка примена на клиниките се сѐ уште големи. Исто така, овој експерт смета дека е долг процесот додека се дојде до процес на подмладување на различни типови на ткива или до пилула за подмладување.
