Аналитика
Во јужнокорејската воздухопловна база Гимхе, Доналд Трамп и кинескиот претседател Си Џинпинг се ракуваа со насмевка што, барем за момент, го стопли светот навикнат на тензии меѓу двете суперсили. По разговор кој траеше речиси два часа, американскиот претседател објави дека е постигнат „значаен договор“ – Кина повторно ќе купува огромни количини соја и други земјоделски производи од САД, ќе се намалат бариерите за извоз на ретки минерали и ќе се преземат мерки против прекурсорите на фентанил.
„Имаме договор“, рече Трамп од авионот „Ер Форс Уан“, додека се враќаше во Вашингтон. „Не премногу големи пречки, само добра волја и план кој ќе трае долго.“ Според него, ова е само почеток на ново трговско поглавје, со очекување финалниот документ да се потпише „премногу наскоро“.
Во знак на добра волја, Трамп веднаш најави преполовување на царината поврзана со фентанил, од 20 на 10 проценти, додека останатите царини за кинески увоз засега ќе останат во сила. Со тоа, тој испрати порака дека економската соработка може да се обнови, но внимателно и со контроли.
Средбата во Јужна Кореја, според изјавите, поминала во пријателска атмосфера. „Беше добра средба за две големи, моќни земји. Така треба да се сложуваме“, рече Трамп. Си возврати со дипломатска топлина, изјавувајќи дека Кина и САД треба да бидат партнери, не ривали: „Историјата нè учи дека нашите две земји се способни да напредуваат заедно.“
Договорот доаѓа по повеќемесечни тензии и закани со нови царини – последно, Трамп предупреди дека ќе воведе 100% давачка на кинескиот увоз како одговор на бојкотот на американската соја и ограничувањата на извозот на ретки минерали. Но, по оваа средба, тоновите се смирија. Двајцата претседатели најавија реципрочни посети: Трамп ќе оди во Кина во април, а Си ќе пристигне во Вашингтон подоцна.
„Претседателот Си е одличен лидер на голема земја“, рече Трамп, нагласувајќи дека го смета за пријател „долго време“. Си возврати со комплимент за американскиот лидер, пофалувајќи го за неговата улога во прекинот на огнот во Газа и додавајќи дека „САД и Кина можат да направат многу заедно, не само за себе, туку и за светот“.
Иако некои чувствителни теми како Тајван, Северна Кореја или кинеско-руската соработка кои не беа отворено споменати, разговорот се одвивал во дух на прагматизам. „Тој ќе ни помогне и ќе работиме заедно на Украина“, рече Трамп по состанокот.
Односот меѓу двете сили, кој во последните години минуваше низ студени бранови — од трговските војни и пандемиските обвинувања до шпионски балони — сега добива нова шанса за стабилност. Оваа средба не беше само дипломатска формалност, туку можеби и почеток на нова ера во односите меѓу Вашингтон и Пекинг.
„Светот има многу проблеми“, рекол Си. „Но, кога Кина и САД работат заедно, можеме да направиме големи работи.“
Трамп само се насмевнал и додал: „И тоа ќе го сториме.“
