Во неодамнешното обраќање во неговиот голф одморалиште Дорал во Мајами, американскиот претседател Доналд Трамп го опиша успехот на кинескиот стартап за вештачка интелигенција DeepSeek како „повик за будење“ за американскиот технолошки сектор, повикувајќи ги американските компании да го заострат својот фокус и да ја задржат конкурентноста. Тој, исто така, сигнализираше потенцијално наметнување тарифи за полупроводнички чипови произведени во странство, вклучително и оние произведени од Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), освен ако тие не започнат со производство во САД.
Трамп ги призна извонредните чекори направени од DeepSeek во областа на вештачката интелигенција, изјавувајќи: „Денес и во последните неколку дена, читав за Кина и за некои од компаниите во Кина, особено една, која доаѓа до побрз метод на вештачка интелигенција и многу поевтин метод. И тоа е добро, бидејќи не треба да трошите толку многу пари. Го гледам тоа како позитивно, како предност“.
Кинеската DeepSeek, нова компанија за вештачка интелигенција, го привлече вниманието на инвеститорите и аналитичарите со своите неодамнешни достигнувања, предизвикувајќи забележителен пад на берзата. Во понеделникот, Nasdaq падна за 3,1 отсто, а акциите на Nvidia паднаа за 17 отсто – најголем пад на денот.
Пробивот на DeepSeek се фокусира на лансирањето на големи јазични модели (LLM) кои се спротивставени на перформансите на системите за вештачка интелигенција од индустриски лидери како OpenAI, Google и Meta. И покрај тоа што се соочува со големи пречки, како што се ограничувањата за извоз на чипови, компанијата испорача извонредни резултати, што предизвика шпекулации за идниот правец на развој на вештачката интелигенција.
Во декември 2024 година, DeepSeek лансираше LLM што покажа перформанси слични на моделите на OpenAI. Потоа, во јануари 2025 година, компанијата откри уште еден модел, тврдејќи дека бил обучен по мал дел од цената на нејзините конкуренти. Пробивот на DeepSeek, потпирајќи се на технологијата со отворен код и иновативните методи за обука, го остави Вол Стрит заинтригиран од тоа како стартапот успеа да испорача такви резултати со ограничени ресурси.
Во своето обраќање, Трамп дополнително ја нагласи важноста да се остане конкурентен, велејќи: „Објавувањето на DeepSeek AI од кинеска компанија треба да биде повик за будење за нашите индустрии за кои треба да бидеме ласерски фокусирани на натпреварување за да победиме бидејќи ги имаме најголемите научници во светот“.
КАКО DEEPSEEK ИМ ГИ ПОМАТИ СМЕТКИТЕ НА ГИГАНТИТЕ НА ВИ
Успехот на DeepSeek ги поттикна аналитичарите да се запрашаат како стартапот успеал да развие конкурентни модели на вештачка интелигенција без пристап до истата компјутерска моќ што ја користат американските технолошки гиганти. Способноста на DeepSeek да произведува ефективни модели со вештачка интелигенција со навидум помалку ресурси предизвикува сомнеж за идната побарувачка за полупроводници од високата класа, кои долго време беа клучни за успехот на компании како Nvidia.
Во неодамнешниот извештај, аналитичарот на Рејмонд Џејмс, Срини Паџури, изрази загриженост дека појавата на DeepSeek може да ја наруши побарувачката за модели со вештачка интелигенција со интензивна пресметка. Nvidia, доминантниот снабдувач со чипови за системи за вештачка интелигенција, забележа пад на акциите за 17 отсто, додека другите акции поврзани со вештачката интелигенција, вклучително и Палантир, исто така доживеаја пад бидејќи инвеститорите ја преоценуваа иднината на инфраструктурата за вештачка интелигенција.
„DeepSeek очигледно нема пристап до толку многу пресметки како американските хиперскалери и некако успеа да развие модел кој изгледа многу конкурентен“, рече Паџури, цитиран од Investor’s Business Daily.
Ова предизвика дискусии за влијанието на успехот на DeepSeek врз иднината на развојот на вештачката интелигенција и побарувачката за напредни полупроводници.
Асистентот за вештачка интелигенција на DeepSeek го престигна ChatGPT на OpenAI на американската продавница за апликации, истакнувајќи го зголеменото влијание на кинескиот стартап. И покрај неизвесноста околу неговиот пристап до ограничените чипови, брзиот раст на DeepSeek го привлече вниманието на американските технолошки компании, кои инвестираа многу во инфраструктурата за вештачка интелигенција.
Една од стратегиите што го издвојува DeepSeek од неговите конкуренти е неговото потпирање на технологијата со отворен код. Овој пристап е во спротивност со сопственичките модели развиени од компании како OpenAI, Google и Meta. Со нудење на своите модели со вештачка интелигенција на програмерите по пониска цена, DeepSeek ја прави вештачката интелигенција подостапна и се залага за поприфатлива алтернатива на скапите модели произведени од големите играчи во индустријата.
Спротивно на тоа, компаниите како Мета и Мајкрософт значително ги зголемија своите капитални расходи за вештачка интелигенција, при што Мета планира да инвестира до 65 милијарди долари во инфраструктура за вештачка интелигенција до 2025 година.
Економичниот пристап на DeepSeek со отворен код може да го предизвика финансискиот модел на овие етаблирани компании, кои долго време доминираа во просторот за вештачка интелигенција.
АГИ АМБИЦИИТЕ НА DEEPSEEK, ТРАМП ГИ ТЕШИ ДОМАШНИТЕ
Долгорочната визија на DeepSeek е да развие вештачка општа интелигенција (AGI) – AI што може да извршува задачи на или надвор од човечките когнитивни способности. Извршниот директор Лианг Венфенг јасно стави до знаење дека ова е крајната цел на компанијата.
„Ги проучуваме новите модели на структури за да реализираме посилна способност за модел со ограничени ресурси“, рече Венфенг, додавајќи: „Нашата дестинација е AGI“.
Подемот на DeepSeek, исто така, испрати бранувања низ американската технолошка индустрија, предизвикувајќи загриженост за потенцијалните профитни притисоци врз големите компании како Microsoft, Meta, Google и Nvidia. Американскиот економист Ед Јардени предупреди дека овие компании би можеле да се соочат со предизвици доколку нивните услуги за вештачка интелигенција не генерираат принос што одговара на нивните растечки капитални расходи.
Yardeni, исто така, сугерираше дека Nvidia може да биде погодена ако клиентите почнат да бараат помалку и не толку напредни чипови. Сепак, тој истакна дека американските компании можеби ќе можат да учат од ефикасниот модел на DeepSeek и да ги намалат нивните капитални трошоци со дизајнирање системи за вештачка интелигенција кои се потпираат на поевтини чипови.
Но, американскиот претседател се чини дека не е толкав песимист. Тој, исто така, ја повтори својата посветеност за поддршка на американските технолошки компании, упатувајќи порака: „Под мојата администрација, ќе ги ослободиме нашите технолошки компании и ќе доминираме во иднината како никогаш досега“. Тој дури ги тешеше американските технолошки фирми, соочени со по малку засрамувачкиот пробив на кинеската компанија со поскромни ресурси: „И вие ќе го направите тоа, така што нема да трошите толку многу и ќе го добиете истиот резултат“, им порача Трамп.
Како дел од напорите за враќање на производството на чипови во САД, TSMC гради две фабрики во Аризона. Трамп ја прослави фабриката вредна 12 милијарди долари одобрена за време на неговиот прв мандат во 2020 година, додека втората фабрика, најавена под претседателот Бајден, се очекува да биде оперативна до 2028 година.
Сепак, Трамп предупреди дека може да воведе царини на Тајван и да ги прекине американските субвенции за операциите на TSMC во САД, велејќи: „Тие не напуштија и отидоа во Тајван, кој контролира околу 98 отсто од бизнисот со чипови“. Тој дополнително го критикуваше планот на Бајден за субвенции од 6 милијарди долари за Тајван, велејќи: „Не треба да им даваме пари. Тие ќе се вратат затоа што е во нивен интерес да го сторат тоа“.