Аналитика
Оваа недела во Непал се одржаа жестоки протести во кои учествуваа десетици илјади луѓе и во кои загинаа преку 20 луѓе. Во понеделникот, повеќе десетици илјади демонстранти се собраа во Катманду, а полицијата употреби солзавец и гумени куршуми кон демонстрантите кои се обидуваа да влезат во парламентот.
Беше распоредена армијата и беше воведен полициски час.
Немирите во Катманду беа наречени протести на Генерацијата Z бидејќи тие се во голема мера предводени и поттикнати од млади Непалци родени помеѓу 1996 и 2012 година – таканаречената Генерација Z. Но, не станува збор само за возраста – туку за ставот, алатките и проблемите кои ги засегаат.
Иако немирите беа концентрирани околу политичките згради во главниот град на земјата, Катманду, демонстрации се одржаа и во Итахари, Биратнагар, Бхаратпур и Покара.
Во Катманду, некои демонстранти запалија владини згради – вклучувајќи го и комплексот Синга Дурбар, во кој се наоѓа канцеларијата на непалскиот премиер – и домовите на политичарите.
Локалните медиуми објавија дека некои министри биле однесени на безбедно со воени хеликоптери.
Видео објавено на социјалните мрежи покажува како демонстрантите го напаѓаат лидерот на непалската Конгресна партија, Шер Бахадур Деуба, и неговата сопруга, Арзу Рана Деуба, сегашна министерка за надворешни работи.
Потоа дојде објавата дека премиерот на Непал, Кадга Прасад Оли, поднел оставка – но протестите сепак продолжија.
ШТО ГИ РАЗБЕСНЕ МЛАДИТЕ НЕПАЛЦИ ОД ГЕН З?
Она што го предизвика движењето беше забраната за социјални медиуми од страна на Владата на Непал. Имено, на 4 септември владата забрани 26 платформи, вклучувајќи ги Фејсбук, Инстаграм, Јутјуб и Вотсап, наведувајќи непочитување на регулативите. Генерацијата Z го виде ова како директен напад врз нивниот глас и дигитална слобода.
Иако владата изјави дека станува збор за сузбивање на сајбер криминалот и ширење омраза, тоа беше широко критикувано како алатка за цензура и казнување на противниците кои ги искажуваат своите протести преку интернет.
Повеќето платформи беа блокирани откако компаниите за социјални медиуми го пропуштија рокот за регистрација според новите регулативи на непалската влада. „Им дадовме доволно време да се регистрираат и постојано баравме од нив да се придржуваат кон нашето барање“, изјави минатата недела министерот за комуникации и ИТ, Притви Суба Гурунг. „Но, тие игнорираа и моравме да ги затвориме нивните операции во Непал.“
Службеник на Министерството за комуникации изјави за Ројтерс дека TikTok, Viber, WeTalk, Nimbuzz и Poppo Live се регистрирале.
И покрај тоа што владата подоцна ја укина забраната, демонстрантите објавија дека незадоволството оди подалеку од забраната за социјалните медиуми. Протестите беа и реакција на долгогодишните проблеми како што се корупцијата во владата, привилегиите на елитата и покажувањето богатство од страна на политичките семејства – честопати нарекувани „деца на Непо“.
Нивните слогани – „Нема повеќе бебиња од Непо“, „КП, крадецу“ и „Непал ни припаѓа“ – одразуваат генерациско барање за транспарентност, меритократија и одговорност.
Покрај ова, имаше широки критики за неуспехот на владата да ги гони некои големи случаи на корупција.
А демонстрантите исто така велат дека владата не успеала да создаде повеќе економски можности за младите луѓе – според Светската банка. Невработеноста кај младите во Непал е над 20% и поради тоа илјадници секојдневно го напуштаат Непал за да бараат работа во странство. Генерацијата Z се чувствува напуштена од системот.
Она што ја издвои Генерацијата Z од останатите старосни категории е фактот што токму тие се таканаречени дигитални староседелци – луѓе кои најмногу го користат интернетот и социјалните мрежи во секојдневната комуникација: Оваа генерација се организираше и мобилизираше преку платформи како TikTok, Viber , а потоа и преку VPN дури и по забраната.
За разлика од традиционалните движења, ова беше децентрализирано, водено од влијателни лица, студенти и онлајн заедници како „Следната генерација Непал“.
Еден демонстрант зборуваше за ставот дека забраната за социјалните медиуми е обид на владата да ги спречи луѓето да објавуваат за „луксузниот живот на семејствата и децата на корумпираните политичари и државни службеници“. „Протестот беше наменет, пред сè, против раширената корупција во владата“, напишаа тие.
(Фото: AP)
