Аналитика
Во новото истражување, научниците открија дека супермасивната црна дупка Стрелец А*, која се наоѓа во центарот на нашата галаксија, брзо се врти, како и го менува простор-времето околу неа. Просторот-време е четиридимензионален континуум кој опишува како го гледаме просторот додека ги спојуваме тродимензионалниот простор и еднодимензионалното време заедно за да ја претставиме вселенската ткаенина што се криви додека реагира на масивни небесни тела.
Црната дупка, која се наоѓа на растојание од 26.000 светлосни години од Земјата, беше забележана од тим физичари со опсерваторијата за рендгенски зраци Чандра на НАСА, телескоп кој е дизајниран за откривање на емисиите на Х-зраци од жешките региони на универзумот.
Научниците ја пресметале ротационата брзина на Стрелец А* со помош на методот на одлив кој ги набљудува радио брановите и емисиите на Х-зраци кои се присутни во материјалот и гасовите што ги опкружуваат црните дупки, исто така познати како акреционен диск, според студијата објавена во Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Истражувачите изјавија дека црната дупка се врти што доведува до ефектот на леќата-Thirring, познат и како акреционен диск (диск со материја што паѓа, кој се формира околу централниот објект е наречен акреционен диск. Енергијата што ја добива материјата при нејзиното паѓање се трансформира во топлинска енергија на материјата на дискот). Ефектот се случува кога простор-времето е влечено од црна дупка заедно со нејзиното вртење, објасни водечкиот автор на студијата Рут Дејли, која е исто така професорка по физика на Универзитетот Пен Стејт и го дизајнираше методот на одлив пред речиси една деценија.
Колку е загрижувачко менувањето на простор-времето?
По изумот на методот на одлив, Дејли работеше на разбирање на вртењето на различни црни дупки и напиша студија која истражи речиси 750 супермасивни црни дупки во 2019 година.
„Со овој спин, Стрелец А* драматично ќе го промени обликот на време-просторот во неговата близина. Навикнати сме да размислуваме и живееме во свет каде што сите просторни димензии се еквивалентни – растојанието до таванот и растојанието до ѕидот и растојанието до подот … сите тие се линеарни, не е како да е целосно згрчена во споредба со другите“, рече Дејли, пренесе Си-Ен-Ен. „Но, ако имате брзо ротирачка црна дупка, времето-просторот околу неа не е симетрично – црната дупка што се врти го влече целото време-простор наоколу со себе… го истиснува простор-времето и некако изгледа како фудбал“, додаде таа.
Дејли потврди дека нема што да се грижи за промената на простор-времето, но осветлувањето на овој феномен може да биде корисно за астрономите.
„Тоа е прекрасна алатка за да се разбере улогата што ја играат црните дупки во формирањето и еволуцијата на галаксиите. Фактот дека тие се динамични ентитети кои можат да се вртат … и потоа тоа може да влијае на галаксијата во која седи – тоа е многу возбудливо и многу интересно“, рече таа.
