Аналитика
Економијата на Обединетото Кралство ќе влезе во рецесија на крајот на годината, прогнозираше во четвртокот Банката на Англија. Банката ги зголеми каматните стапки за најголем износ во повеќе од 27 години, во обид да ја забави забрзаната инфлација предизвикана од последиците од руската инвазија на Украина. Зголемувањето од три четвртини од поен ја турка основната каматна стапка на банката на 1,75 отсто — највисока од длабочината на глобалната финансиска криза во декември 2008 година.
Повеќето економисти го очекуваа зголемувањето откако гувернерот Ендрју Бејли пред две недели рече дека Централната банка на Обединетото Кралство „ќе дејствува насилно“ доколку сликата на инфлацијата се влоши. А, таа се влошува и се очекува да се забрза до над 13% во последните три месеци од годината и ќе остане „многу покачена“ во поголемиот дел од 2023 година, соопшти банката. Прогнозата одразува нагло зголемување од 40-годишниот максимум од 9,4% забележан во јуни.
Прогнозерите на банката велат дека инфлацијата ќе ја достигне највисоката точка за повеќе од 42 години во услови на удвојување на големопродажните цени на природниот гас поврзано со војната. Тие цени на енергијата ќе ја турнат економијата во рецесија од пет четвртини – при што бруто домашниот производ се намалува секој квартал во 2023 година. „Растот потоа е многу слаб според историските стандарди“, велат од банката.
Економските околности се особено комплицирани за централните банки бидејќи многу од факторите кои ја поттикнуваат инфлацијата се надвор од нивна контрола, особено цените на храната и енергијата кои се зголемија поради неизвесноста околу инвазијата на Русија.
Но, тие надворешни притисоци сега стануваат вградени во економијата на ОК, при што работниците од јавниот и приватниот сектор бараат зголемување на платите за да се спречи инфлацијата да го наруши нивниот животен стандард. „Ова објаснува зошто јасно ставивме до знаење дека, ако видиме знаци за поголема опстојување на инфлацијата, а поставувањето на цените и платите би биле такви знаци, ќе мораме да дејствуваме насилно“, рече Бејли во своето најново обраќање до јавноста.
Последен пат кога во Обединетото Кралство беше одобрено слично зголемување на стапката беше декември 1994 година, кога одлуките за каматните стапки сè уште беа носени од страна на шефот на државниот трезор на владата во консултација со гувернерот на централната банка.
Банката на Англија предвиде дека инфлацијата ќе достигне над 13% во последните три месеци од годината и ќе остане „многу покачена“ во поголемиот дел од 2023 година. Но, и покрај сиот притисок за големо зголемување на каматните стапки, некои економисти сметаат дека Банката на Англија ќе остане претпазлива додека се обидува да го заштити економскиот раст.
