Аналитика
Голем патнички авион на Вирџин Атлантик, со погон исклучиво на алтернативни горива го направи својот прв трасаплантски лет, полетувајќи од лондонскиот Хитроу до аеродромот ЏФК во Њујорк.
Авиокомпаниите сметаат дека летот, кој е поддржан од владино финансирање, покажува дека е можен поеколошки начин на летање. Но, недостигот од снабдување со гориво останува предизвик, додека друга технологија ќе биде потребна за да се погодат целите за емисиите.
Летот досега беше еднократен од ваков вид и не превезува патници кои плаќаат билет.
Хенри Смит од Конзервативната партија се наоѓаше во авионот и рече дека летот е „значајно авијациско достигнување на Обединетото Кралство“.
Таканаречените SAF или одржливи горива за воздухопловство (SAF- sustainable aviation fuels) може да се направат од различни извори, вклучувајќи култури, отпад од домаќинството и масла за готвење. За овој лет, Боинг 787 беше наполнет со 50 тони САФ. Беа користени два вида, со 88% добиени од отпадни мастла, а остатокот од отпадот од производството на пченка во САД.
По тестирањето и анализата, летот беше одобрен од регулаторот на Обединетото Кралство, Управата за цивилно воздухопловство претходно овој месец. Голем број компании беа вклучени во проектот, вклучително и производителот на мотори Rolls-Royce и енергетскиот гигант BP.
Воздухопловната индустрија е особено тешко да се декарбонизира, но шефовите на авиокомпаниите го гледаат SAF како најефективната алатка која е достапна за да помогне во намалувањето на нејзините нето емисии на нула.
Во објава на X, поранешен Твитер, премиерот Риши Сунак го поздрави достигнувањето на Virgin Atlantic, но неговото тврдење дека летот е „нето нула“ емисии беше критикувано. Авионите сè уште испуштаат јаглерод кога користат SAF, но индустријата вели дека „емисиите на животниот циклус“ на овие горива може да бидат и до 70% помали.
Шаи Вајс, главен извршен директор на Вирџин Атлантик, рече дека летот на авиокомпанијата во вторникот „докажува…дека горивото добиено од фосили може да се замени со одржливо воздухопловно гориво“. „Тоа е навистина единствениот пат за декарбонизирање на авијацијата на долги релации, освен што има најмлада флота на небото“, рече тој за програмата на Би-Би-Си денес. „Тоа е навистина значајно достигнување“.
Сепак, тој рече дека во моментов нема доволно SAF и додаде дека поради поскапувањето на горивото, цените на летовите ќе завршат да бидат повисоки.
Основачот на Virgin, Сер Ричард Бренсон, призна дека „ќе потрае некое време“ пред да има доволно SAF за сите да го користат. Но, од некаде треба да почнете“, изјави тој за Би-Би-Си. „И ако не докажеме дека тоа може да се направи, никогаш, никогаш нема да добиете одржливо воздухопловно гориво“.
SAF веќе се користи во мали количини, помешан со традиционалното авионско гориво, но сочинува помалку од 0,1% од воздухопловното гориво што се троши ширум светот.
Моментално чини повеќе од керозин, а се прават релативно мали количини. На авионите обично им е дозволено да користат само до 50% во мешавина.
Нема посебни комерцијални постројки за САФ во ОК, иако целта на владата е да има пет во изградба до 2025 година, поддржани со грантови.
Авиокомпаниите го гледаат првиот долг лет на голем патнички авион кој користи 100% SAF како значајна пресвртница. Но, експертите велат дека таквите горива не се магичен куршум.
Д-р Гај Граттон, вонреден професор по авијација и животна средина на Универзитетот Кранфилд, рече: „Не можеме да произведеме најголем дел од нашите потреби за гориво на овој начин, бидејќи едноставно немаме суровини. И дури и ако имате, овие горива се не се вистински „нето нули“.
Тој рече дека зголемената употреба на SAF треба да се третира како „отскочна штица кон идните, вистински нето нула технологии“.
„Ова може да се е-горива [кои се произведуваат со употреба на заробен јаглерод диоксид или јаглерод моноксид, заедно со водород], тоа може да биде водород, можеби се некои технологии што сè уште ги имаме само во лабораториска фаза.
Директорот за политика на кампањата на групата на Федерацијата за воздухопловна средина, Кејт Хјуит, рече дека идејата дека летот значи дека ОК е поблиску до летање „без вина“ е „шега“.
Таа рече дека можеби ќе има подобра технологија во иднина за намалување на емисиите на јаглерод, но, засега, единствениот начин да се постигне ова е да се „лета помалку“.
Владата на Обединетото Кралство планира да бара 10% од воздухопловното гориво да биде SAF до 2030 година.
Airlines UK, организација која ги претставува авиопревозниците регистрирани во Обединетото Кралство, рече дека мора да имаат пристап до доволно прифатлива САФ за да го исполнат таквото барање, а што е можно повеќе доаѓаат од ОК. Нејзиниот шеф Тим Алдерслејд рече: „Последното нешто што сакаме е повисоки трошоци за гориво за патниците во ОК во споредба со остатокот од Европа и САД, со полоши резултати за одржливост и илјадници нови работни места изгубени во странство“.
