Аналитика
Во обид да им помогне на производителите на автомобили на континентот да се снајдат на се попредизвикувачкиот пазар, Брисел се подготвува да понуди резервирани паркинг места и регулаторни привилегии за категорија електрични автомобили што технички сè уште не постои. Се очекува Европската комисија да го изложи планот на 16 декември, како дел од поголемиот пакет наменет за зајакнување на индустријата во ситуација кога кинеските електрични возила го преплавуваат пазарот, а домашната побарувачка континуирано слабее.
Сите очи ќе бидат насочени кон Брисел на 16 декември, кога се очекува Комисијата да ги открие сите детали за планот. За производителите на автомобили, ова е шанса да се обезбеди иднината на достапните градски електрични возила и да се заштити историската експертиза на континентот во компактни автомобили.
ПРИОРИТЕТЕН ПАРКИНГ И ПОЛНЕЊЕ
Идејата – веројатно делумно индустриска стратегија и делумно експеримент за урбанистичко планирање – е да се создаде нова класа на лесни електрични возила произведени во Европа кои ќе добијат посебен третман цела деценија. Овие идни градски возила би имале пристап до заштитени паркинг места, приоритетни точки за полнење и исклучоци од правилата што ги зголемуваат трошоците, како што се претстојните безбедносни стандарди и барањата на Евро 7. Како што забележа Фајненшл тајмс, надежта е да се „олесни притисокот врз европската автомобилска индустрија“, која се бори да произведува вистински прифатливи електрични возила.
Европските производители на автомобили лобираат за нешто вакво со години, тврдејќи дека континентот ризикува да го изгуби своето традиционално упориште во сегментот на компактни автомобили. Компании како Рено, Стелантис и Фолксваген инсистираат дека без регулаторен простор за дишење, малите електрични возила едноставно не можат да се градат профитабилно во Европа – барем не по цени што можат да се спротивстават на најновиот бран кинески увоз. Тие исто така се надеваат дека новата категорија може да се прошири доволно далеку за да им користи на моделите што веќе се во фаза на дизајнирање.
ОЛАБАВЕНА ЗАБРАНАТА ЗА БЕНЗИНЦИТЕ
Сепак, дебито на предлогот не се случува изолирано. Иницијативата за мали автомобили се одвива токму кога Брисел ја финализира политички напнатата ревизија на забраната на ЕУ за продажба на нови мотори со внатрешно согорување од 2035 година, столб на климатските правила на блокот што стана громобран за поплаки од индустријата и политички отпор. Декемврискиот пакет ќе опфати сè, од потенцијални проширувања за plug-in хибриди до дебати за е-горива и дупки во законот за емисии, додека претставниците на ЕУ брзо се движат низ внатрешни преговори.
Во својата суштина, предлогот на ЕУ за мали автомобили е за опстанок – и за европските производители на автомобили и за самите градски улици. Блокот се соочува со деликатен балансирачки акт: поттикнување на усвојувањето на електрични возила за да се исполнат климатските цели, а воедно и одржување на конкурентноста на европските брендови на глобалниот пазар на кој сè повеќе доминираат кинеските електрични возила. Со воспоставување регулаторна рамка за лесни електрични возила произведени во Европа, Брисел има за цел да ги поттикне и иновациите и прифатливоста на цените – дури и пред овие автомобили да стигнат до производство.
МИКРО И МАЛИ АВТОМОБИЛИ ПРОИЗВЕДЕНИ ВО ЕВРОПА
Новата категорија мали автомобили во Европа веројатно ќе ја замагли линијата помеѓу микро автомобилите и малку поголемите мали автомобили. Микро автомобилите – градските возила како што се Fiat 500, Citroën 2CV или Renault Twingo – се мали, лесни и дизајнирани за урбани улици и лесно паркирање. Малите автомобили, како што се VW Golf или Citroën C3, се малку поголеми, потешки и попрактични за семејства или подолги патувања. Предлогот на ЕУ, насочен кон возила под околу 1,5 тони, би можел да опфати дел од двата сегмента, давајќи регулаторни и финансиски стимулации за автомобили кои се лесни, ефикасни и достапни. Со разјаснување на оваа разлика, Брисел се надева дека ќе ја заштити историската експертиза на Европа за микро автомобили, а истовремено ќе ги поддржи малите електрични возила кои се привлечни за пошироката публика.
Идејата за стимулирање на малите автомобили не е нова. Европа има долга традиција на компактни, градски возила – од повоениот Fiat 500 до Citroën 2CV – кои го направија градското возење прифатливо и практично и ја освоија јавната имагинација со генерации. Постои еден разигран пример за оваа трајна наклонетост во Прага, Чешка, каде што популарен ресторан, именуван по најпознатиот микро модел на Фиат, го прикажува вистинскиот автомобил (без сомнение без моторот) како виси над шанкот.
Во октомври, кратко откако претседателката на Комисијата на ЕУ, Урсула фон дер Лајен, го истакна концептот на прифатлив европски автомобил во нејзиното обраќање кон Унијата, „ЕУ Перспективи“ разговараше со Петр Кнап, автомобилски експерт на ЕВ за Централна и Источна Европа, кој се согласи дека новата категорија на микро автомобили може да биде вредна, иако не без одредени ризици:
„Сè уште верувам дека има потрошувачи во многу градови и земји кои ги ценат малите или микро возила. Исто така, постои прашање за целната цена – нешто под 15.000 евра – што би го направило сегментот многу привлечен“, рече Кнап, не долго откако беа откриени првите детали.
Јапонските автомобили Kei, веројатна инспирација за предлогот на ЕУ, напредуваат со децении под слични заштитни регулативи, нудејќи дарежливи даночни олеснувања, привилегии за паркирање и барања за ограничена големина, наведува euperspectives.eu.
(Фото: Opel Rocks-e Kargo at IAA Summit 2023, Matti Blume – Own work, CC BY-SA
