Аналитика
ЕУ ќе ја суспендира својата „билатерална поддршка“ кон Израел и делумно ќе ги суспендира трговските делови од договорот за асоцијација со Тел Авив, им рече Фон дер Лајен на европратениците за време на нејзиниот говор за состојбата на Унијата, пренесува Еуроњуз.
Со невообичаено остар тон на говорот, фон дер Лајен го осуди „човечки предизвиканиот глад“ во Газа и „јасниот обид“ на Израел да „го поткопа решението за две држави“. Но, таа исто така ја нарече „болна“ неможноста на Европа да најде одговор на постапките на Израел во Газа. „Она што се случува во Газа е неприфатливо“, рече фон дер Лајен. „Европа мора да го води патот исто како што правеше и претходно“.
Војната во Газа започна откако милитантите предводени од Хамас го нападнаа јужен Израел на 7 октомври 2023 година, убивајќи околу 1.200 луѓе, од кои многумина беа цивили. Додека Хамас држи 50 заложници, во последователната израелска офанзива загинаа повеќе од 64.000 Палестинци, претежно жени и деца, според Министерството за здравство на Газа, управувано од Хамас, чии бројки не прават разлика помеѓу борци и цивили.
За да се стави крај на парализата на Европа во Газа, фон дер Лајен предложи „да се стави на чекање нејзината билатерална поддршка за Израел“, со суспензија на „сите плаќања“ кон земјата, освен за проекти на граѓанското општество. Таа, исто така, повика на делумно суспендирање на договорот за асоцијација на блокот со Израел „за мерки поврзани со трговијата“.
Порано оваа година, ЕУ се согласи да го преиспита своето главно партнерство со Израел или Договорот за асоцијација на ЕУ и Израел, кој беше потпишан во 1995 година, како одговор на тековните акции на Израел во Газа.
Врховниот дипломат на ЕУ, Каја Калас, исто така, поднесе десет опции за санкционирање на Израел, а Комисијата неодамна предложи делумно суспендирање на Израел од програмата за истражување и иновации „Хоризонт Европа“ на ЕУ.
Но, постигнувањето консензус досега беше невозможно поради длабоките поделби во Европа, при што многу земји се заинтересирани да ги зачуваат своите односи со Израел. Суспендирањето на трговските делови од договорот за асоцијација би барало квалификувано мнозинство, но големите земји како Германија или Италија веројатно нема да го поддржат потегот.
„Свесна сум дека ќе биде тешко да се најде мнозинство“, рече фон дер Лајен. „Но сите мора да ја преземеме својата одговорност“.
Конечно, фон дер Лајен, исто така, вети санкции врз „екстремистичките министри“ на Израел и „насилните доселеници“ во земјата.
Многу европски земји, вклучувајќи ги Шведска и Холандија, веќе ги санкционираа Итамар Бен-Гвир и Безалел Смотрих, двајца израелски министри кои постојано поттикнуваат насилство врз Палестинците на окупираниот Западен Брег.
Европа веќе воведе санкции против лица и субјекти „одговорни за сериозни и систематски злоупотреби на човековите права врз Палестинците на Западниот Брег“, според Советот.
Но, многу функционери и невладини организации сакаат Европа да направи повеќе, особено откако Израел се согласи да продолжи со својот контроверзен проект за населба Е1 на Западниот Брег.
(Фото: Euronews)
