Суд во Шведска во вторник осуди 10 лица за нелегално фрлање токсичен отпад, вклучувајќи ја и поранешната стриптизета која некогаш се опишала себеси како „Кралица на ѓубрето“, во најголемото судење за еколошки криминал во земјата.
Петте централни фигури во случајот добија затворски казни од две до шест години.
Компанијата за управување со отпад „Think Pink“ беше прогласена за виновна за фрлање или закопување на околу 200.000 тони отпад од областа на Стокхолм на 21 локација од 2015 до 2020 година, без намера за правилна обработка.
Во пресуда од 692 страници, окружниот суд во Седертерн ја осуди поранешната извршна директорка на „Think Pink“, Бела Нилсон, на шест години затвор за 19 точки од обвинението за „тежок еколошки криминал“.
Нилсон работела како стриптизета и управувала со секс клуб во Стокхолм во 1990-тите, а во 1998 година била осудена за сметководствени злосторства. Таа напишала мемоари – „Исповед на стриптизета“ – пред да освои престижна награда во 2018 година за претприемништво со „Think Pink“.
Четворицата други добија затворски казни од две до четири и пол години.
„Активностите на групата за управување со отпад претставуваа ризици – во одредени случаи, значителни ризици – и за здравјето на луѓето и за животната средина“, напиша судијата Никлас Шулерквист во соопштението. „Нема сомнение дека на местата каде што се ракувало со отпадот биле извршени еколошки прекршоци.“
„Think Pink“ била ангажирана од општини, градежни компании, станбени задруги и приватни лица за отстранување првенствено на градежни материјали, но и електроника, метали, пластика, дрво, гуми и играчки.
Но, фирмата ги оставила купиштата отпад несортирани и напуштени, слушна судот.
Високи нивоа на токсични соединенија на ПХБ, олово, жива, арсен и други хемикалии биле испуштани во воздухот, почвата и водата, загрозувајќи го здравјето на луѓето, животните и растенијата, утврди судот.
Неколку општини побараа отштета за трошоците за чистење и деконтаминација, во вкупен износ од 260 милиони круни (27 милиони долари).
Едно од најголемите барања е од градскиот совет на Боткирка, каде што две купишта отпад „Think Pink“ гореа со месеци во 2020 и 2021 година откако спонтано запалија. Едната беше во близина на два природни резервати.
Локацијата Кагамра, закопана под песок за да се изгасне пожарот, неодамна престана да гори.
Нилсон – која сега го промени своето име во Фариба Ванкор – тврдеше за време на судењето дека Think Pink „работела според законот“.
За време на постапката, нејзините адвокати го отфрлија тврдењето на обвинителството дека компанијата користела фалсификувани документи за да ги заведе властите, велејќи дека секоја неправилност се случила „по грешка“.
Нејзиниот тим за одбрана беше изненаден од пресудата од вторник.
„Беше малку неочекувано“, изјави адвокатот Јан Тиблинг за дневниот весник Aftonbladet, додавајќи: „Секако дека не сме задоволни“.
Тој рече дека сè уште не разговарал со својата клиентка за тоа дали да поднесе жалба.
Нилсон инсистираше дека е жртва на заговор од страна на бизнис ривали.
Вкупно 11 лица беа обвинети во случајот. Само еден од обвинетите беше ослободен: ексцентричен претприемач кој глумеше во реално шоу за неговиот претеран начин на живот, за кого судот заклучи дека првенствено имал маркетиншка улога.
Покрај Нилсон, осудените беа консултант за животна средина обвинет за помагање на компанијата да ги помине инспекциите, „брокер за отпад“, организатор на транспорт, пет сопственици на земјиште и поранешниот сопруг на Нилсон, кој беше ко-основач на компанијата и во еден момент беше нејзин извршен директор.
На петте централни личности им беше наредено да платат 260 милиони круни (27 милиони долари) отштета на неколку општини за трошоци за чистење и деконтаминација.
Судењето започна во септември 2024 година по истрага што траеше неколку години и опфаќаше повеќе од 45.000 страници.