Аналитика
Бруто домашниот производ (БДП) на еврозоната во четвртиот квартал од 2024 година неочекувано остана стабилен, според блиската проценка објавена во четвртокот.
Оваа стагнација означува забавување од 0,4% квартален раст забележан во третиот квартал, покажаа податоците на Евростат.
Пазарите проектираа скромно зголемување од 0,1% за периодот октомври-декември.
Во меѓувреме, БДП низ ЕУ се зголеми за 0,1% во споредба со претходниот квартал.
Меѓу земјите-членки со расположливи податоци, Португалија ја предводи табелата со раст од 1,5%, следена од Литванија (+0,9%) и Шпанија (+0,8%). Од друга страна, контракции се забележани во Ирска (-1,3%), Германија (-0,2%) и Франција (-0,1%).
На годишна основа, БДП во еврозоната порасна за 0,9%, додека ЕУ забележа стапка на раст од 1,1% во последните три месеци од годината.
Еврозоната (EA19) ги опфаќа земјите-членки кои го користат еврото како заедничка валута, додека ЕУ27 ги претставува сите земји-членки на Европската унија.
На прес-конференцијата во четвртокот, претседателката на Европската централна банка, Кристин Лагард, рече дека ризиците за економскиот раст „остануваат насочени надолу“, и покрај последното олабавување на политиката на Банката, кое ја намали основната депозитна стапка на 2,75 отсто.
БДП се намали и во Франција и во Германија во четвртиот квартал, за 0,1 отсто, односно 0,2 отсто. Двете заедно сочинуваат приближно половина од БДП на еврозоната. На Франција и недостигаше стабилна влада од изборите во средината на минатата година, додека Германија се соочува со предвремени избори во февруари по распадот на нејзината трипартиска владина коалиција.
Шпанија, управувана од кревка малцинска влада, забележа раст на нејзината економија за импресивни 0,8 отсто – надминувајќи ги прогнозите на аналитичарите за 0,2 процентни поени. Севкупно, нејзината економија порасна за 3,5 отсто на годишно ниво, што ја прави најбрзо растечка економија во валутната област. Аналитичарот на HSBC, Фабио Балбони, истакна дека Шпанија е одговорна за две петтини од вкупниот раст на еврозоната во кварталот. Португалија, Литванија и Унгарија, исто така, пораснаа здраво.
„Фактот што ЕЦБ намали за четвртина поен значи дека на германската економија и треба посилен поттик и дека растот во Германија и Франција има приоритет во однос на борбата против инфлацијата“, рече Хавиер Дијаз-Гименез, професор по економија во IESE Business. Училиште во Барселона.
Дивергенцијата означува нешто како пресврт на трендот по Големата финансиска криза, каде што јадрото на еврозоната беше поотпорно на шокот, додека помалите периферни земји беа заробени во постојани должнички кризи и штедење.
Бројките, исто така, вршат поголем притисок врз претседателката на Комисијата Урсула фон дер Лајен, која во средата го претстави пакетот политика чија цел е да се намали бирократијата и да се забрза растот низ Европската унија.
