Аналитика
Цените на нафтата влегуваат во 2026 година под растечки притисок. Тонот на пазарот се смени: она што требаше да биде циклус на затегнување се претвори во мека средина со голема понуда. Најновите прогнози на ОПЕК сега очекуваат глобалната понуда да ја задоволи побарувачката следната година, што е остар пресврт од претходните претпоставки за дефицит – и самото тоа поместување го преобликува целиот наратив.
Производството на ОПЕК+ полека се намалува, а самите бројки на групата сега покажуваат добро снабден пазар во следната година. Само тоа ги отстранува многу од оптимистичките катализатори на кои се потпираа трговците. Но, вистинската точка на притисок доаѓа од САД и другите играчи кои не се членки на ОПЕК, каде што растот на понудата е три пати побрз од побарувачката, според Џеј Пи Морган.
Со мала веројатност администрацијата на Трамп да ги поддржи политиките за балансирање на пазарот, има многу мали шанси за координирана интервенција. Растот на побарувачката, иако е сè уште позитивен, веќе не е доволно силен за да ја апсорбира зголемената понуда. Кина се стабилизира, наместо да се забрзува, а глобалното производство останува нерамномерно.
Меѓународната агенција за енергија (ИЕА) проценува дека понудата би можела да ја надмине побарувачката за речиси четири милиони барели дневно во 2026 година. Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК) и нејзините партнери го зголемија производството оваа година, но најголемите економии во светот не растат толку брзо како што се надеваа аналитичарите од картелот.
Како резултат на тоа, само геополитичките тензии, како што е блокадата на САД за испораките на нафта од Венецуела, неодамна обезбедија поддршка за цените. „Премијата за геополитичките тензии обезбеди краткорочна поддршка за цените, но поради прекумерната понуда, цените на нафтата се под притисок“, објаснуваат аналитичарите од „Аегис Хеџинг“.
Администрацијата за енергетски информации на САД (EIA) очекува производството на сурова нафта малку да се намали во 2026 година. По години конзистентен раст, се предвидува дека производството ќе се намали од 13,6 милиони барели дневно во 2025 година на 13,5 милиони барели дневно во 2026 година. Ова означува пресвртница за американските производители, особено по години агресивен раст поттикнат од проекти од шкрилци и офшор.
Според EIA, се очекува суровата нафта WTI (CL) да достигне просечна цена од 51 долар за барел во 2026 година. Се очекува суровата нафта Брент (BCO) да следи одблизу. Оваа прогноза одразува суфицитна средина каде што глобалните залихи продолжуваат да се зголемуваат. Од крајот на 2025 година, залихите веќе го надминуваат петгодишниот просек. Со зголемувањето на понудата побрзо од побарувачката, производителите се соочуваат со помали маржи и намалување на паричните текови.
Како одговор, американските нафтени компании ги менуваат стратегиите. Наместо да го прошират производството, многумина сега се фокусираат на капитална дисциплина и принос за акционерите. Пониските цени ги обесхрабруваат инвестициите во региони со повисоки трошоци, особено во крајбрежните и граничните шкрилци. Во меѓувреме, глобалниот раст на побарувачката останува слаб. Зголемувањето на ефикасноста и побавното користење на гориво за транспорт ги намалуваат перспективите, дури и во економиите што се опоравуваат.
Овие сили се комбинираат за да создадат кревка поставеност. Секој недостаток на координација меѓу производителите би можел да ја влоши прекумерната понуда. Во исто време, одржливото недоволно инвестирање го зголемува ризикот од иден недостиг. Сепак, пазарот на нафта останува под притисок во 2006 година од зголемувањето на залихите, непроменетото производство во САД и претпазливото однесување при трошење низ целата индустрија.
2026 година се оформува како година во која нафтата се тргува без структурно сидро. Понудата расте, побарувачката се забавува, а пазарот веќе одредува цена за помека средина. Сепак, геополитичките ризици – од бродските линии до нестабилноста во изборната година – сè уште би можеле да го ограничат падот на цените. Со други зборови: притисок надолу, да… директен колапс, помалку веројатен освен ако суфицитот не се забрза.
Ставот се појавува и во проекциите на Волстрит: Се предвидува дека Брент ќе биде во просек околу 62,23 долари во 2026 година, врз основа на најновата анкета на Ројтерс на 35 аналитичари. WTI се гледа поблиску до 59 долари.
За контекст, Брент досега во 2025 година во просек изнесуваше 68,80 долари, па овие прогнози имплицираат значително намалување на ценовната моќ следната година.
(Фото: Calistemon – Own work, CC BY-SA 4.0)
