Аналитика
Франција денес е преплавена со демонстрации на улиците на поголемите градови и населени места, а полицијата веќе се судри со демонстрантите откако ја прекина блокадата на учениците во училиштето во Рен. Полицијата во Рен, западна Франција и насилно ги отстрани учениците што го блокираа пристапот до средното училиште „Жан Масе“.
Видео снимките покажуваат како полицајците ги зграпчуваат тинејџерите и ги туркаат за да го исчистат влезот.
Демонстрантите ја блокираа фабриката за оружје „Еуролинкс“ во Марсеј, јужна Франција, држејќи транспарент на кој пишуваше „Затворете ја геноцидната фабрика“. Истражувачкиот медиум Дисклоу“објави во јуни дека компанијата испорачала опрема на израелската компанија „Елбит Системс“.
Во штрајковите е вклучена една третина од наставниците, затворени се девет од 10 аптеки и има сериозни нарушувања на париското метро. Се очекува само три линии без возач да сообраќаат нормално.
Иако повеќето брзи возови веројатно ќе сообраќаат, услугите на метрото и приградската железница се соочуваат со големи доцнења. Прекините во воздушниот сообраќај треба да бидат ограничени откако контролорите го одложија планираниот штрајк до октомври.
Француската полиција уапси 51 лице, вклучувајќи седум во парискиот регион, додека протестите се зголемуваат, изјавија од префектурата за „Ле Фигаро“.
Во цела Франција се закажани повеќе од 250 демонстрации, парализирајќи го јавниот превоз и затворајќи ги училиштата. Во знак на гнев поради претстојните намалувања на буџетот, синдикатите од повеќе сектори бараат поголеми трошоци за јавни услуги, повисоки даноци за богатите и поништување на широко спротивставената реформа на државните пензии.
Француската левица ги повика работниците и граѓаните да „создадат влијание“ врз владата на Макрон за време на штрајкот, истовремено предупредувајќи против можна владина експлоатација на какво било насилство. „Ова е многу важен момент, со луѓе кои чувствуваат дека гласале, протестирале и никогаш не биле слушнати, а кои сега сакаат да создадат влијание врз владата“, рече лидерот на Социјалистичката партија, Оливие Форе, на TF1.
Лидерот на Комунистичката партија, Фабиен Русел, повика новиот премиер да ги слушне промените. Во меѓувреме, Зелените и лидерите на екстремно левичарската LFI нагласија дека демонстрациите треба да останат мирни, спротивставувајќи се на предупредувањата од министерот за внатрешни работи во заминување, Бруно Рејто, за потенцијално насилство од страна на крајната левица.
Од сабота, 10 септември 2025, и во деновите што следеа, групата Bloquons Tout („Да блокираме сè“) повика на „генерална блокада“ на земјата. Протестите се одржуваат ширум Франција — во Париз, Марсеј, Лион, Монпелје, Нант и други градови — и се во знак на незадоволство од предложените резови во буџетот за 2026 година.
Според податоците на Министерството за внатрешни работи, до вечерта, околу 175.000 луѓе земале учество во протестите на 10 септември. Во текот на денот се одржале над 800 акции. Природата на протестите е комбинација: блокирање на улици и сообраќај, палење канти за ѓубре, краткорочни затворања на јавен транспорт, одредени судири со полицијата. Во Париз, на пример, протестите доведоа до користење солзавец, а полицијата презеде акција за расчистување блокади.
Причините за незадоволството се повеќестрани. Побудата ја дало предложениот државен буџет на поранешниот премиер Франсоа Бајру кој предвидува рез на расходи до околу 43,8 милијарди евра, замрзнување на пензиите, намалување на финансиските средства за јавните услуги, и отстранување на два државни празници. Многумина протестираат против таа намера, оцрнувајќи дека резовите ќе ја ослабнат социјалната држава, ќе ја зголемат економската нееднаквост и ќе го нарушат секојдневниот живот – здравството, образованието, јавниот превоз.
Политичката ситуација исто така служи како катализатор. Во Франција веќе подолго време има голема нестабилност: Бајру беше соборен со недоверба, на негово место дојде Себастијан Лекорну, трет премиер во една година. Промена на премиер со себе носи сигнал дека владата е под силен притисок, но многумина граѓани ја гледаат ова како продолжување на истата политика — политики што ја финансираат задолженоста преку реформи кои, според нив, ја ставаат тежината врз обичниот човек, а не врз оние со високи приходи.
Протестите, освен што се обемни, се со силен емоционален набој. Во некои градови луѓето носат транспаренти со пораки како „МАКРОН, ОДИ СИ“ или „Не сакаме нови жртви на буџетот“, и јавно се критикуваат и ставовите на владата и целата политичка класа.
Во Париз, мерките за безбедност се засилени: распоредени се голем број полицијски сили и жандармерија, мобилизирани се единици за толпа, ангажирани се дронови, се потпираат на средства за спречување блокади и на можноста за судири.
Се очекува протестите и штрајковите да продолжат. Синдикатите веќе најавија дека нема да отстапуваат додека владата не понуди реални гаранции — пред се, повлекување или измена на спорните делови од буџетот, зголемување на трошоците за јавните услуги, пониска фискална тежина за обичниот човек и посилна социјална правда.
(Фото: AFP, Al Jazeera)
