Аналитика
Топлинските бранови, сушите и поплавите погодија една четвртина од сите региони во Европската Унија (ЕУ) во летото 2025 година, при што вкупните макроекономски загуби се проценуваат на 43 милијарди евра оваа година и се очекува да пораснат на 126 милијарди на среден рок (до 2029 година). Ова го покажува заедничката студија предводена од д-р Шехриш Усман од Универзитетот во Манхајм и со учество на економисти од Европската централна банка (ЕЦБ).
Овие проценки се значително повисоки од 31 милијарда евра директни економски загуби од сите природни катастрофи во Европа во текот на 2024 година, според податоците од реосигурувањето, се истакнува во извештајот на Универзитетот во Манхајм.
Истражувањето го истакнува поголемото влијание на југот од континентот и ги разложува податоците по географска област. Така, климатскиот цех само за областа Каталонија во Шпанија, држава која е меѓу најпогодените од ефектот на прекумерната жештина, се проценува на милијарда евра за годинава, а бројка ќе се зголеми на 6 милијарди евра во 2029 година.
Анализата дава проценки за макроекономското влијание на топлотните бранови, сушите и поплавите во оние географски области каде што овие феномени се случија значително ова лето. Овие нови проценки за трошоците од климатските промени доаѓаат во клучен момент, бидејќи министрите за животна средина на дваесет и седумте земји ќе дебатираат за климатската цел на ЕУ за 2040 година во четврток, 18 септември.
Авторите нагласуваат дури и дека „овие проценки се веројатно конзервативни“, со оглед на тоа што не вклучуваат други опасности како што се шумските пожари, кои беа многу значајни во текот на јули и август на многу места, како што се Галиција, Екстремадура, Кастиља и Леон, Астурија и Португалија, меѓу другите.
Истражувањето истакнува дека Шпанија е една од најпогодените држави на ЕУ (заедно со Франција и Италија), со проценети загуби од 12 милијарди евра на краток рок (во 2025 година) и 34 милијарди евра на среден рок (до 2029 година) само поради условите. Ова одговара на 0,8% и 2,4% од вкупната БДВ на Шпанија во 2024 година, соодветно. Всушност, Шпанија бележи најголема загуба на БДВ меѓу сите анализирани земји од ЕУ, и на краток и на среден рок.
Авторите не се оптимисти, бидејќи сметаат дека Европа е погодена од екстремни временски настани во последните години, а се очекува континуираното глобално затоплување да доведе до почести и поинтензивни екстремни настани во наредните децении. „Вистинските трошоци од екстремните временски настани се појавуваат бавно бидејќи овие настани влијаат на животите и средствата за живот преку широк спектар на канали што се протегаат надвор од почетното влијание“, вели Усман, постдокторски истражувач на Катедрата за финансии и корпоративно управување на Универзитетот во Манхајм и истражувач.
Резултатите од студијата покажуваат како екстремните временски настани можат да ги попречат економиите не само директно, туку и во подолги периоди. Вкупно, 96 европски региони доживеале топлински бранови, 195 страдале од суши, а 53 биле погодени од поплави. Трите вида настани ја попречуваат економската активност на различни начини: топлината ја намалува продуктивноста (на пр., во градежништвото и угостителството); сушата првенствено влијае на земјоделството; а поплавите предизвикуваат директна штета на инфраструктурата и зградите, како и индиректни загуби, како што се нарушени синџири на снабдување.
Јужна Европа е особено погодена. Студијата заклучува дека европските земји се соочуваат со различни профили на ризик поради екстремни временски услови. Јужноевропските земји, вклучувајќи ги Шпанија, Италија, Португалија, Грција и јужна Франција, се соочуваат со поголеми ризици од топлотни бранови и суши. Северните и централните земји, како што се Данска, Шведска и Германија, покажуваат релативно помала штета, но фреквенцијата и обемот на екстремните временски настани, особено поплавите, се зголемуваат во овие региони.
(Фото: Euronews)
