МАРС КАКО НОВА ЗЕМЈА? Маск вели дека колонијата е возможна до средината на векот

Населбата на Црвената планета не е само сон, според основачот и извршен директор на SpaceX, Илон Маск. Тој смета дека човештвото може да изгради одржлива, самоодржлива колонија на Марс до 2055 година, сè додека се направат клучни напредоци во технологијата за лансирање на тешки товари.

„Мислам дека тоа може да се направи за 30 години, под услов да има експоненцијално зголемување на тонажата на Марс со секој следен преоден рок на планетата, што е на секои две години“, изјави Маск на 9 септември преку видео-врска на самитот All-In, организиран од истоимениот подкаст. Земјата и Марс се усогласуваат за меѓупланетарни мисии еднаш на секои 26 месеци, што го прави зголемувањето на товарот клучен предуслов за успех.

Тој објасни дека на населбата на Марс ќе ѝ бидат потребни огромни количини ресурси – од модули за живеење и помошни роботи до материјали за производство на храна, гориво, микрочипови и компјутери. За да стане навистина самодоволна, колонијата мора да ги има сите „состојки на цивилизацијата“.

Маск ја гледа својата најголема ракета, „Ѕвезден брод“ (Starship), како клучна алатка за остварување на овој сон. Тоа е најмоќното лансирно возило некогаш изградено, составено од два елемента – бустерот „Супер Хеви“ и горниот степен „Ѕвезден брод“ или „Шип“. И двата делови се дизајнирани за целосна и брза повторна употреба и се изработени од не’рѓосувачки челик, со погон на моторите „Раптор“ кои согоруваат течен кислород и метан – горива што потенцијално можат да се произведуваат и на самиот Марс.

Возилото досега има изведено десет пробни летови во целосна конфигурација, последниот на 26 август оваа година, кога „Старшип“ за првпат успешно распореди товар во орбитата – осум лажни сателити „Старлинк“. Маск најави дека следниот пробен лет ќе биде и последен со сегашната Верзија 2 на ракетата, по што ќе следи Верзија 3, опремена со новата генерација мотори „Раптор 3“. Оваа надградба, рече тој, претставува „радикален редизајн“ што ќе овозможи подигање на над 100 тони во орбита и целосна повторна употреба.

„Тоа е околу 2,5 пати поголем капацитет од Falcon Heavy во режим за повеќекратна употреба“, нагласи Маск. Додека „Фалкон Хеви“ и „Фалкон 9“ се делумно повторно употребливи, „Супер Хеви“ и „Шип“ треба да бидат способни за целосно враќање и повторно летање. SpaceX веќе тестираше повторна употреба на ракетниот бустер, но сè уште не и на самиот брод.

Најголем предизвик останува развојот на издржлив топлински штит. „Никој досега не направил целосно повеќекратно употреблив орбитален топлински штит“, рече Маск, потсетувајќи дека на топлинскиот штит на шатлот му биле потребни девет месеци поправки по секој лет. Тој изрази уверување дека SpaceX ќе успее да најде решение и најави дека веќе следната година компанијата може да демонстрира целосна повторна употреба на целиот систем, со враќање и на „Супер Хеви“ и на „Шип“.

Верзијата 3 на „Ѕвезден брод“ ќе биде висока 124,4 метри, а идната, уште поголема верзија би можела да достигне и 142 метри. Маск најави дека со новата конфигурација SpaceX планира први тест летови без екипаж кон Марс веќе следната година.

Неговата визија за Марс е долгорочна и поврзана со идејата дека човештвото мора да стане повеќепланетарен вид. „Она што е навистина важно е Марс да биде самодоволен, да имаме планетарна редундантност. Секогаш постои ризик од катастрофа на Земјата – било природна, било предизвикана од нас самите – и затоа опстанокот на човечката свест ќе биде многу поизвесен ако станеме повеќепланетарна цивилизација“, истакна Маск. „Клучниот тест е: дали населбата на Марс може да преживее ако престанат да доаѓаат бродови за снабдување?“