Аналитика
Во јануари 2021 година, извршниот директор на Мајкрософт, Сатја Надела, зборуваше со возвишени зборови за тоа како првата година од пандемијата предизвика неверојатна промена кон онлајн услугите, во корист на неговата компанија во процесот. „Она на што бевме сведоци во изминатата година е зората на вториот бран на дигитална трансформација што ја зафати секоја компанија и секоја индустрија“, рече тој.
Две години подоцна, ситуацијата изгледа многу поинаква. Неделава, Мајкрософт соопшти дека планира да отпушти 10.000 вработени бидејќи бизнисите ги преиспитуваат своите дигитални трошоци од ерата на пандемијата и се соочуваат со поширока економска несигурност. Клиентите на Мајкрософт, рече Надела, сега се обидуваат „да направат повеќе со помалку“.
Мајкрософт не е единствената компанија што доживува ваков драматичен пресврт. Неколку дена подоцна, компанијата „Alphabet“ која е мајка на Google го следеше примерот, велејќи дека планира да укине околу 12.000 работни места, што е повеќе од 6% од нејзиниот персонал.
Во текот на изминатите три месеци, Амазон, Гугл, Мајкрософт и Мета, мајката на Фејсбук, објавија планови за укинување на повеќе од 50.000 вработени од нивните колективни редови, што е неверојатен пресврт од раните денови на пандемијата кога технолошките гиганти рапидно растеа за да се сретнат со зголемените побарувачката од безброј домаќинства кои живеат, пазаруваат и работат онлајн. Во тоа време, многу технолошки лидери се чинеше дека очекуваа тој раст да продолжи со несмалено темпо.
До септември 2022 година, Амазон повеќе од двојно го зголеми својот корпоративен персонал во споредба со истиот месец во 2019 година, ангажирајќи повеќе од половина милион дополнителни работници и значително проширувајќи го својот магацин. Мета речиси го удвои бројот на вработени во периодот од март 2020 година до септември минатата година. Мајкрософти Google, исто така, ангажираа илјадници дополнителни работници, како и други технолошки фирми како Salesforce, Snap и Twitter најавија отпуштања во последните недели.
Но, многу од истите тие лидери се чини дека погрешно процениле колку раст поттикнат од пандемијата ќе продолжи откако луѓето ќе се вратат во нивните офлајн животи.
Во последниве месеци, повисоките каматни стапки, стравувањата од инфлација и рецесија кои предизвикуваат повлекување на рекламирањето и потрошувачките трошоци, сето тоа влијаеше на профитот на технолошките компании и на цените на акциите. Аналитичарите од Волстрит сега предвидуваат едноцифрен раст на приходите во текот на најважниот декемвриски квартал за Google, Microsoft и Amazon, и опаѓање за Meta и Apple, кога ќе пријават заработка во наредните недели, според проценките на Refinitiv.
Неодамнешните намалувања во повеќето случаи изнесуваат релативно мал процент од вкупниот број вработени на секоја компанија, во суштина бришејќи ја последната година од добивките за некои, но оставајќи ги со десетици или во некои случаи стотици илјади преостанати работници. Но, сепак, тоа ги нарушува животите на многу работници кои сега се оставени да бараат нови работни места откако нивните работодавци ќе излезат од период на навидум неограничен раст.
„Тие стасаа на врвот на светот, но мораа да донесат навистина тешки одлуки“, рече Скот Кеслер, лидер во глобалниот сектор за технологија, медиуми и телекомуникации во инвестициската компанија Трет Бриџ. „За да се види овој драматичен пресврт на среќата не е само големината на овие потези, туку брзината што тие ја одиграа. Видовте компании како носат погрешни стратегиски одлуки во погрешно време“.
Епл останува како една голема технолошка компанија која допрва треба да објави отпуштања, иако производителот на Ајфон, наводно, вовел замрзнување на вработувањата во сите области, освен истражување и развој. Apple го зголеми својот персонал за 20% од 2019 до минатата година, значително помалку од некои негови колеги. „Тие презедоа навидум повнимателен пристап за вработување и целокупно управување со компанијата“, рече Кеслер.
Технолошките извршни директори, од Марк Цукерберг од Мета до Марк Бениоф од Salesforce, се обвинуваат себеси за превработување на почетокот на пандемијата и погрешно читање како порастот на побарувачката за нивните производи ќе се олади откако ќе се олеснат ограничувањата за Ковид-19. Пичаи во петокот ја презеде вината за намалувањата на Alphabet и рече дека планира да го врати фокусот на компанијата на нејзината основна дејност и „највисоки приоритети“.
„Фактот дека овие промени ќе влијаат врз животите на вработените на Google, многу ми тежи и јас преземам целосна одговорност за одлуките што нè доведоа овде“, напиша Пичаи во е-пошта до вработените што беше објавена на веб-страницата на компанијата во петокот.
Забележително, сепак, ниту еден од извршните директори на компанијата Big Tech кои сега ги надгледуваат отпуштањата се чини дека не бил погоден со каква било промена на нивниот надоместок или титула.
Најавите за технолошки отпуштања најверојатно ќе продолжат и во претстојната сезона на заработка, рече Кеслер, поради тековните економски предупредувачки знаци. Па дури и компаниите кои можеби сè уште не чувствуваат болка може да го следат водството на нивните врсници во намалувањето на нивната работна сила.
„Мислам дека има елемент некои компании да кажат: „Можеби нема да го видиме ова во моментов, но сите други големи компании, овие компании со кои се натпреваруваме, што ги знаеме, што ги почитуваме, преземаат вакви активности, па можеби треба да размислуваме и да дејствуваме соодветно“, рече Кеслер.
