Аналитика
Од своето основање во 1913 година, Федералните Резерви на САД се бореа да постигнат три цели: максимална вработеност, стабилни цени и умерени долгорочни каматни стапки. Но, тоа е сè што остана конзистентно во 109-годишното наследство на централната банка на монетарната политика.
ДОВЕРБАТА Е НАЈВАЖНИОТ ФАКТОР
Економистите во Банката на федерални резерви работат напорно за да ја задржат репутацијата на институцијата како столб на економската мудрост – невознемирена од политиката или каприците на денот, сè знае и што е најважно, ефективна. Оваа опсесија со слики служи за важна цел: доверливоста на централната банка зависи од тоа што Американците веруваат дека е доверлива, пишува Си-Ен-Ен Бизнис.
Тоа не е тајна. Во записникот од состанокот во јуни, официјалните лица забележаа дека силниот кредибилитет и комуникацијата „помогнале во промената на пазарните очекувања за идната политика и веќе придонеле за значително заострување на финансиските услови што веројатно би помогнало да се намалат инфлациските притисоци преку ограничување на агрегатната побарувачка“.
Ако претседателот на ФЕД Џером Пауел каже дека ФЕД ќе ги намали историски високите стапки на инфлација, Американците му веруваат и го менуваат своето однесување за да го одразат тоа. Тоа е самоисполнувачко пророштво, верзијата на Тајната на ФЕД.
Но, перцепцијата не секогаш се усогласува со реалноста, а економистите во Федералните Резерви се подеднакво подложни на каприциозните економски промени. Не постои официјален правилник што треба да се следи; тие ја прават својата монетарна политика преку систем на обиди и грешки. А, имаше грешки.
СТАБИЛНОСТ И СПОСОБНОСТ ЗА ПРОМЕНИ
Банката на федерални резерви, слично како Мадона, постојано се развива и менува. Оваа институција која сака да проектира аура на стабилност, е способна и за изненадувања. Целите на Банката на федерални резерви се релативно двосмислени и предмет на толкување, рече Винсент Рајнхарт, главен економист во Драјфус-Мелон. Дефинициите на тие три цели – максимална вработеност, стабилни цени и умерени каматни стапки – се „неидентификувани летечки објекти“, рече тој.
Во моментов е јасно дека вработеноста е силна и дека цените се високи, но како што каматните стапки продолжуваат да растат, може да има повеќе нејаснотии и простор за тешко сварливи монетарни препораки.
Банката на федерални резерви, како што ја знаеме, постепено ги придвижува каматните стапки нагоре и надолу на претходно назначените состаноци. Тие го објаснуваат нивното одлучување со што е можно повеќе комуникација и ги објавуваат своите економски проекции за да ги информираат Американците за тоа што доаѓа во иднина. Тоа не беше случај во 1980 година, кога инфлацијата се искачи на 14,6%, највисокото ниво досега.
Под водство на Пол Волкер, претставниците на ФЕД ги зголемија и нагло ги намалија своите референтни стапки на непланирани состаноци без соодветни политички изјави. Стапката на федералните фондови немаше тесен целен опсег како денешниот – таа редовно се протегаше на 5 процентни поени. Дури во 1990-тите кога Алан Гринспен ја презеде функцијата ФЕД почна да ги прилагодува стапките на состаноците на FOMC (Federal Open Market Comitee) и дури во 2000-тите централната банка почна циклично да ги затегнува и олабавува стапките.
Големи промени се случија и во 2008 година под водство на Бен Бернанке. Тогаш ФЕД одговори на Големата рецесија со донесување политика која претходно беше неразбирлива: каматните стапки беа намалени за 100 базични поени, на речиси нула. Таму останаа до 2015 година. Овие акции беа „експериментални и без преседан“, вели Кристофер Леонард, автор на „Господари на лесни пари“, претстојната книга за историјата на ФЕД. „Тие ги поместуваа границите“.
Денешниот ФЕД претрпе „огромна промена кон транспарентност и се обидува однапред јасно да ја пренесе политиката за да не ги изненади пазарите“, рече Брајан Релинг, шеф на Стратегијата за глобален фиксен приход во инвестицискиот институт Велс Фарго. Тие се потранспарентни во нивните цели и нивната поставеност на политиката. Освен тоа, влијанието на Пауел врз аналите на монетарната политика допрва треба да се дефинира.
Се чини дека Пауел лабаво ја следи монетарната игра поставена од Волкер во деновите на висока инфлација од 1980-тите, но секое столче мора да игра според сопствените сили, рече Рајнхарт. „Гринспен имаше способност длабоко да навлезе во податоците. Волкер имаше личен авторитет во однос на своето разбирање на пазарите и банкарството што беше застрашувачко“, рече тој. Се чини дека Пауел е заинтересиран да го запаметат по тоа како комуницира на разбирлив начин; тој го префрли фокусот и вниманието на Банката на федерални резерви кон сите Американци наместо само на економисти и инвеститори.
Но, оваа централна банка ќе се соочи со нов сет на предизвици во време кога „економијата не се чувствува толку добро, а инфлацијата сè уште не се враќа на целното ниво“, рече Релинг. Пауел ќе треба да одлучи дали Банката на федерални резерви ќе остане на курсот за зголемување на каматните стапки додека се соочува со политички и јавен притисок за состојбата на целокупната економија. Можеби тогаш Банката на федерални резерви ќе влезе во својата ера на „Материјална девојка“ (“Material Girl”).
FOMC ќе се состане во Вашингтон следната недела и се очекува да објави уште едно зголемување на каматните стапки од 75 базични поени.
