Аналитика
Цените на маслиновото масло се на пат да се преполоват, вели најголемиот светски производител на маслиново масло од Шпанија. „Изгледите се позитивни за следните месеци, бидејќи се очекува пазарот да почне да се стабилизира и се очекува постепено да се враќа нормалноста како што напредува новата жетва и се зголемува понудата“, изјави Мигел Анхел Гузман, главен директор за продажба во најголемиот шпански производител на маслиново масло Deoleo, за американската телевизиска мрежа CNBC , додавајќи дека кризата не е целосно завршена бидејќи се уште има тензија во одредени цени на висококвалитетното маслиново масло, како што е Extra Virgin.
Компанијата очекува цените да паднат на половина од рекордните нивоа забележани на почетокот на годината.
Грција, која е еден од најголемите светски производители на квалитетно маслоново масло, исто така очекува зголемување на производството на маслиново масло оваа година, откако екстремните горештини и сушата го опустошија минатогодишниот род и ги принудија цените на маслиновото масло вртоглаво да пораснат.
Според прелиминарните проекции на Европската унија, производството во Грција за маркетиншката 2024/2025 година се проценува на 250.000 тони, што бележи зголемување од 42,8% во споредба со минатата година. Дополнително, целокупното производство во 27-члениот блок се проценува на речиси два милиони тони, што бележи зголемување од 32% во споредба со минатата сезона.
Производителите почнаа да ги берат своите насади низ Грција и очекуваат дека нивниот род ќе биде задоволителен. Првата овогодишна серија на маслиново масло од рана жетва (agourelaio) што го означи почетокот на сезоната на производство на маслиново масло дојде од земјоделската задруга на селото Агии Апостоли во Лаконија, во јужниот дел на Пелопонез, на почетокот на октомври. Се продаваше по 10,20 евра за литар. Грчкото маслиново масло се смета за едно од најдобрите во светот.
„Олабавувањето на цените по потекло се очекува да започне меѓу ноември, декември и јануари, под услов временските услови и условите за жетва да останат стабилни во наредните недели“, според Гузман, цитиран од CNBC.
ДОЖДОТ ЈА СПАСИ ЖЕТВАТА
Долготрајната, двегодишна суша, според маслинарите и производителите, ги остави маслиновите култури во делови од земјата мали и малку намалени, а некои маслинови дрвја трајно оштетени. По исклучително топлото и суво лето во поголемиот дел од Грција, производителите сметаа на есенските врнежи за да го компензираат недостигот на вода во текот на претходните месеци, со цел земјоделските култури да станат целосно зрели. Во областите како Месинија во јужниот дел на Пелопонез, источен Крит и островот Лезвос, овие екстремни временски услови дури оставија многу маслинки во постојана состојба на сувост и наштетија на дел од родот. Производителите на врнежи на кои се надеваа пристигнаа до средината на ноември, а сега, оние во регионалната единица Месинија, еден од најголемите грчки производители на маслиново масло, велат дека се обидуваат да спасат што можат.
„Вистина е дека во деновите што следеа по врнежите, маслинките закрепнаа“, изјави за Eleftheriaonline.gr Јоргос Лазогианис, претседател на задругата „Месинија унија“. „Луѓето не треба да одат и да ги собираат (маслинките), треба да чекаат најмалку десет дена за да видат како ќе се одвиваат работите“, и додава дека „дождот ги омекнал дрвјата и тоа е најважно“. Сепак, Лазогианис нагласува дека ситуацијата во насадите каде што производителите ги собирале своите маслинки пред дождот е „трагична“.
Очекуваното зголемување на достапноста на маслиновото масло ќе влијае на цените на маслиновото масло, кои достигнаа врв во јануари 2024 година. Ограниченото производство од минатата година доведе до пораст на цените, принудувајќи многу Грци да ја намалат употребата на маслиново масло. Маслиновото масло е суперхрана и една од главните намирници на грчката исхрана. Со сегашна цена од 12-13 евра за литар на полиците на супермаркетите, потрошувачката во Грција е намалена за 26,7%. Индустријата проценува дека во наредните месеци малопродажните цени би можеле да се намалат дури и за 25%.
Турција, која минатата година стана втор најголем производител на маслиново масло во светот, проценува рекордна жетва која дава 475.000 тони маслиново масло.
