Аналитика
На самитот на Г-20 во Индонезија, САД и нивните сојузници го туркаат случајот дека Русија и нејзината војна во Украина се виновни за глобалната криза на трошоците за живот. Но, напорите Москва да се именува за одговорна за проблемите со безбедноста на храната и инфлацијата што ја зафатија глобалната економија се соочува со нагорна линија на Бали во услови на опипливи поделби околу војната.
Дури и кога инфлацијата тече на највисоко ниво во последните 40 години и се наѕира заканата од глобална рецесија, клубот на водечките економии е далеку од обединет за одговор, со многу незападни членки кои не сакаат отворено да застанат против Москва. Покрај тоа што одбија да се приклучат на кампањата за санкции предводена од Западот против Русија, Кина, Индија и Јужна Африка се воздржаа во гласањето во Обединетите Нации со кои се осудува инвазијата на Москва и последователните чекори за анексија на делови од Украина.
Кина, која прогласи „пријателство без граници“ со Русија непосредно пред избувнувањето на војната, отиде дотаму што ги осуди санкциите како „контрапродуктивни“ и „нелегални и еднострани“. Меѓу другите членки на Г-20, Индонезија – домаќин на самитот – Аргентина, Турција и Саудиска Арабија, исто така, се воздржаа од воведување санкции кон Русија.
Саудиска Арабија дополнително беше обвинета од Вашингтон дека помага да се финансираат воените напори на Русија со зголемување на цената на нафтата преку нејзиното членство во ОПЕК +. „Всушност мислам дека нема да ја осудиме улогата на Русија во кризата со безбедноста на храната“, изјави за Ал Џезира Алиша Гарсија-Хереро, главен економист за Азија Пацифик во Натиксис во Хонг Конг.
„Дури и ако Путин не е таму, Кина во основа ќе ја засени позицијата на Русија и сигурно ќе го контролира, во основа, за да избегне осуда“. Не е само Кина, рече Гарсија-Хереро. „Веќе знаеме дека голем број земји се спротивставија на каква било осуда“.
Пекинг се противи на исклучувањето на Русија од Г-20 и другите меѓународни форуми, изјави во вторникот кинескиот министер за надворешни работи Ванг Ји. „Ние ја поддржуваме достојната улога на Русија во рамките на Г-20 и другите меѓународни форуми и веруваме дека никој нема право да и го одземе рационалното право на Русија да учествува во мултилатерални формати“, рече Ванг на средбата со рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров на маргините на самитот на Бали.
Пред почетокот на главниот лидерски самит, американската министерка за финансии Џенет Јелен во понеделникот им рече на новинарите дека завршувањето на војната е „единственото најдобро нешто што можеме да го направиме за глобалната економија“.
Со цените на храната и енергијата кои веќе растат ширум светот, самитот се одржува само неколку дена пред истекот на 19 ноември на договорот со посредство на Обединетите нации за гарантирање на безбеден премин на испораките на жито низ Црното Море. Русија, која накратко се повлече од договорот пред повторно да му се приклучи на почетокот на овој месец, предупреди дека договорот нема да биде обновен доколку на земјата не ѝ се даде поголем пристап до меѓународниот финансиски систем, кој е запрен од санкциите. Вашингтон инсистираше на тоа дека мнозинството од Г-20, кое вклучува 19 земји и Европската Унија, е подготвено да ја осуди војната на Русија.
На брифинг со новинарите во Бали во вторникот, американски официјален претставник рече дека членките на Г-20 ќе потпишат декларација за осуда на војната пред крајот на неделата и се согласуваат дека конфликтот е „извор на огромно економско и хуманитарно страдање во светот “.
Според извештаите на медиумите, неименуваниот функционер одбил да биде објаснет за тоа кои земји би ја поддржале и не би ја поддржале декларацијата.
Според нацрт-комуникето циркулирано меѓу медиумите, Г-20 може да наведе дека посведочиле дека војната имала „негативно влијание врз глобалната економија“ и дека „повеќето членки“ ја осудуваат војната, но членовите ги повторуваат своите „национални позиции“ и има „други ставови и различни оценки на ситуацијата и санкции“. Како прелиминарна изјава, нацрт-комуникето допрва би можело да претрпи голем број ревизии пред неговото усвојување.
Џулиен Шејс, експерт за трговија и инвестиции на Градскиот универзитет во Хонг Конг, рече дека очекува напорот да се смета Русија одговорна за тешките економски услови да резонираат широко, но сепак, малку ќе направи за да ги придвижи земјите кои не сакаа да ја осудат Москва. „Нема знаци на промена во односот на Кина, на пример, која до сега сè уште не ја осуди инвазијата на Украина“, изјави Шајс за Ал Џезира. Или Индија, која продолжува да тргува со Москва, и покрај западните санкции.
„Во најдобар случај, мислам дека оваа Г20 може да се обиде да избегне ескалација на тензиите и дополнително да ги подели земјите“, додаде Шејс. „Веќе би бил дипломатски успех доколку овој самит може да спречи понатамошно ширење на поделбите во светот. Повеќе поделби би можеле да го доведат во прашање самиот кредибилитет на Г20, кој, всушност, е во прашање“.
Индонезискиот претседател Џоко Видодо, кој ја истакна неутралноста на самитот и ги отфрли повиците за исклучување на Русија, го отвори самитот во вторникот со повикот „да се стави крај на војната“. „Ако војната не заврши, ќе му биде тешко на светот да оди напред“, рече Видодо.
Но, со оглед на тоа што рускиот претседател Владимир Путин го прескокна самитот и украинскиот претседател Володимир Зеленски, кој учествува преку видео-врска, отфрлајќи ги руските предлози Киев да усвои неврзан статус сличен на Шведска или Австрија, надежите за мировен договор или прекин на огнот изгледаат слаби.
Во своето обраќање на самитот, директорката на Меѓународниот Монетарен фонд, Кристалина Георгиева ја повика Г-20 да ги намали трговските бариери, да им помогне на економиите во развој со нивните долгови и да инвестираат во земјоделството отпорно на климата. Но, Георгиева не се осврна на потребата да се стави крај на војната, која таа ја истакна како еден од бројните фактори зад „наглото забавување“ на глобалната економија, ниту да ја смета Русија одговорна.
„Гледаме пресврт на сè за што се боревме: симнување на сиромаштијата, симнување на гладот“, рече Георгиева. „Сега имаме 345 милиони луѓе кои страдаат од криза со храна“.
