Аналитика
Претседателот Џо Бајден планира да предложи нов „минимален данок“ насочен кон милијардерите, со што ќе се воспостави такса од 20 проценти за сите американски домаќинства во вредност од над 100 милиони долари. Белата куќа планира во понеделник да го претстави „Данокот за минимален приход на милијардерите“ како дел од буџетскиот план на Бајден за 2023 година, пишува „Вашингтон пост“. Но, тој ќе мора да помине низ Конгресот за да стане закон и најверојатно ќе се соочи со силен отпор од некои страни.
Предлогот има за цел да ја затвори наводната дупка што им овозможува на најголемите милијардери во САД, чиешто богатство во голем дел е во акции, а кое не се оданочува додека акциите не се продадат за профит. Планот на Белата куќа ќе им наложи на милијардерите да платат даночна стапка од најмалку 20 проценти на нивниот вкупен приход, вклучувајќи ја комбинацијата на традиционалните форми на приход од плата и што и да имаат направено во нереализирани добивки, или зголемената вредност на акциите пред да биде продаден.
Колку данок ќе се собере од супер-богатите?
Иако предложениот нов данок ќе важи за сите американски домаќинства во вредност од повеќе од 100 милиони долари, Белата куќа вели дека најголемиот дел од новите приходи собрани од данокот ќе доаѓаат од милијардери.
Откако ја презеде функцијата, Бајден се соочи со врева од прогресивното крило на неговата партија да наметне некаков нов данок насочен кон ултра богатите, но до сега точната форма на таков план остана нејасна. Како што растеше нееднаквоста во нацијата, поборниците за данок на милијардери истакнаа дека најбогатите Американци често плаќаат многу пониска ефективна даночна стапка од работниците од средната класа, ако нивните нереализирани добивки од акции се третираат како приход.
Најбогатите луѓе во светот, вклучувајќи ги Илон Маск и Џеф Безос, имаат голем дел од своето богатство во форма на акции. Како што нивните акции се зголемуваат во вредност, тие можат да финансираат раскошен начин на живот со земање заеми обезбедени од нивните акции. Но, заемите не се оданочуваат како приход, а во многу случаи каматите се одбиваат од данок.
Зголемената вредност на акциите, познати како нереализирани добивки, исто така не се оданочуваат како приход. Даноците на капитални добивки се наметнуваат само кога акциите се продаваат. Како резултат на тоа, околу 400 семејства милијардери платиле просечна федерална даночна стапка од нешто повеќе од 8 отсто од нивниот вкупен приход помеѓу 2010 и 2018 година, според проценката на Канцеларијата на Белата куќа на Управување и буџет и Совет на економски советници.
Сепак, критичарите на „данокот на богатство“ тврдат дека третирањето на нереализираните добивки како приход е неправедно и може да доведе до несакани последици. Ако милијардерите бидат принудени да плаќаат даноци за зголемената вредност на нивните акции, дури и пред да ги продадат со профит, тие би можеле да бидат принудени да ја продадат контролата врз компаниите што ги основале за да ги платат даночните сметки, велат критичарите.
Друга критика се фокусира на тоа како да се вреднуваат „нереализираните добивки“ на акционерите во приватните компании, кои не се тргуваат на отворените пазари и може да биде тешко за владата да ги цени. Според новиот план на Бајден, милијардерите кои веќе плаќаат повеќе од 20 отсто федерални даноци нема да должат дополнителни даноци, според Пост.
Пандемијата богатите ги направи уште побогати
Даноците платени за минималниот данок ќе се вбројат во она што милијардерите го должат секогаш кога ќе ги продадат своите акции и ќе платат обични даноци на капитална добивка. „Данокот за минимален приход на милијардер ќе обезбеди најбогатите Американци да плаќаат даночна стапка од најмалку 20 отсто на нивниот целосен приход“, се вели во документот на Белата куќа до кој дојде „Пост“.
„Овој минимален данок ќе обезбеди најбогатите Американци повеќе да не плаќаат даночна стапка пониска од учителите и пожарникарите“. Белата куќа тврди дека данокот би собрал околу 360 милијарди американски долари нов приход во следните 10 години, доколку биде усвоен, според документот.
Предлогот, наводно, бил развиен од помошници на Бајден во Канцеларијата за менаџмент и буџет, Министерството за финансии и Националниот економски совет на Белата куќа.
Во Соединетите Американски држави, уделот во вкупното богатство на домаќинствата во сопственост на најбогатите 0,00001 отсто порасна десеткратно од 1982 година, според неодамнешниот труд на економистите Емануел Саез и Габриел Зукман. „Концентрацијата на богатството се зголеми особено брзо за време на пандемијата Ковид-19“, пишуваат тие. Најбогатите 0,00001 отсто од САД се состоеле од 18 поединци со нето богатство над 50 милијарди долари во 2021 година, што беше ознака за ултра богатите.
Анализата на Дејли Мајл покажува дека, доколку предложениот минимален данок од 20 отсто беше на сила за даночната 2021 година, најбогатите луѓе во нацијата би платиле неверојатни федерални даноци. Маск, најбогатиот човек на светот, би должел даноци од околу 24,2 милијарди долари врз основа на зголемувањето на неговата нето вредност од 121 милијарда долари, како што се проценува според индексот на милијардери на Блумберг.
Безос, кој минатата година забележа најмали годишни добивки на 10-те најбогати луѓе во светот, ќе должи релативно скромни 908 милиони долари.
Извршниот директор на Фејсбук, Марк Цукерберг би бил на повидок за околу 4,86 милијарди долари, Ворен Бафет би должи 4,28 милијарди долари, а Бил Гејтс ќе се соочи со даночна сметка од 1,43 милијарди долари.
Може ли планот на Бајден да помине во Конгресот?
Иако Демократската партија на Бајден моментално ги контролира Претставничкиот дом и Сенатот, нивната мала разлика во Сенатот претставува најголем предизвик за усвојување на новиот план на Бајден. Умерените демократи во Сенатот Џо Манчин и Кирстен Синема ги блокираа клучните делови од планот на Бајден познат како „Изгради Повторно Подобро“ (Build Back Better) со огромни трошоци, кои изнесуваат 1,75 трилиони долари, а нивната поддршка за новиот данок ќе биде најважна.
Данокот на богатството на ултра богатите Американци беше дел од алтернативниот предлог на Бајден за социјалните реформи и пакетот трошоци за климатски промени што Манчин го претстави пред Белата куќа, објави Вашингтон пост. Тој го изнесе планот за трошење пред неколкумесечните преговори за социјалната агенда на Бајден пропадна со тоа што демократот од Западна Вирџинија го обвини „неоправданото“ однесување на вработените во Белата куќа.
Во декември, Манчин објави дека приватно ѝ рекол на Белата куќа дека ќе поддржи данок на милијардерите за да се финансира планот на претседателот Бајден, Изгради Повторно Подобро.
