Аналитика
Изумрен предок на човекот -хоминид со мал мозок, познат како Хомо Наледи (Homo Naledi) намерно ги закопувал своите мртви во две подземни пештерски комори 160.000 или повеќе години пред најраните докази за намерно закопување односно погребни активности од хомо сапиенс или неандерталци, велат истражувачите. Но, тој заклучок веќе предизвика скептицизам и повикува на потемелни истраги на новите јужноафрикански наоди, пишува списанието Сајнс Њуз.
H. naledi, кој живеел во јужна Африка помеѓу приближно 335.000 и 236.000 години, исто така врежал ознаки на страната на ходникот и влезот што ги поврзува соседните пештерски комори, тврди меѓународниот тим предводен од локалниот истражувач на National Geographic во Резиденс Ли Бергер, палеоантрополог на Универзитетот Витс во Јоханесбург, Јужна Африка. Многу гравури се состојат од изолирани линии или линии кои формираат вкрстени шапки, квадрати, триаголници, крстови и X форми.
Ако е точно, толкувањето на Бергер и неговите колеги на нивните откритија покажува дека древниот Хомо вид со мозок со големина на портокал – кој веројатно покажувал човечки карактеристики – изведувал посмртни ритуали и симболични активности често се смета дека се појавиле само кај видовите со поголем мозок како што е Хомо Сапиенс, видот на хоминиди на кои им припаѓа човечкиот род.
„Ова се извонредни откритија на видот [Хомо] кој имал мозок една третина од нашиот, но ги закопал своите мртви и врежани симболи кои создаваат значење на ѕидовите на пештерите“, рече Бергер, на прес-конференција на 1 јуни. Тој и неговите колеги пријавете ги новите наоди на H. naledi во три трудови bioRxiv.org прифатени за објавување во eLife.
Најстариот познат гроб на H. sapiens датира од пред околу 78.300 години во Африка. Спорните неандерталски гробници во ирачкиот Курдистан се стари околу 70.000 до 60.000 години. Во пештерата Бломбос во Јужна Африка, вкрстениот дизајн на карпа датира од пред околу 73.000 години и геометриските обрасци засечени на пигментните парчиња датираат уште од пред околу 100.000 години.
Некои истражувачи сметаат дека новиот доказ е несоодветен за да се потврди дека H. naledi ги закопал своите во пештерски гробови. И не постои начин да се утврди дали H. naledi или можеби подоцна H. sapiens посетителите на подземните пештери – дел од системот на пештерата Rising Star во Јужна Африка, на околу 40 километри западно од Јоханесбург – ги создале гравурите без датум пронајдени од групата на Бергер.
„Мислам дека намерното погребување на мртвите од страна на Хомо Наледи е јасно, иако е малку веројатно дека досега презентираните докази ќе ги задоволат сите научници“, вели археологот Мајкл Петраља од Универзитетот Грифит во Бризбејн, Австралија, кој не е дел од тимот на Бергер.
Еден приговор доаѓа од палеоантропологот Марија Мартион-Торес, директор на шпанскиот национален истражувачки центар за човековата еволуција во Бургос. Таа се сомнева дека исклучените скелетни делови опишани во новите трудови се акумулирале или откако телата на мртвите кои биле ставени во пештерски окна подоцна паднале или биле оставени на задниот дел од подземните пештери. Газењето или другите активности на H. naledi во пештерите на крајот би можеле да создадат фрагментарни групи на фосили откриени од групата на Бергер, вели Мартинон-Торес, кој заедно со Петраља го проучувал најстариот познат погреб на H. sapiens во Африка.
Можно е периодичното истекување на вода во подземните пештери да помогнало да се преместат делумните или целосните трупови на H. naledi по косините подови на пештерите додека не застанат во природни вдлабнатини за кои тимот на Бергер сугерира дека се намерни погребни места, вели археологот Пол Петит од Универзитетот Дурам во Англија.
Претходните сугестии дека Х. Наледи запалил огнови и ги депонирал мртвите тела на соборците во премини кои се спуштаат во подземни одаи, исто така, биле критикувани како недостиг на дефинитивен доказ. Во 2018 година, тимот на Бергер ископал, како што смета, скелетните остатоци на возрасен H. naledi чие тело било ставено во плитка јама која била ископана во комората Диналеди, пештера во системот на пештерата Rising Star каде што претходно имало фосили од H. naledi пронајден. Коските на новооткриената единка се откачиле со текот на времето додека телото се распаѓало во сув талог што се урнал врз него, велат научниците. Тој процес, или можеби копањето на други погреби во комората, предизвикало фрагменти од коски од барем уште една личност да влезат во гробот.
Вториот сет на фрагментарни фосили на H. naledi пронајдени во друга плитка јама во комората Диналеди сè уште не се анализирани.
Во 2017 година, научниците ги отстранија и кревките остатоци од H. naledi обвиткани во три блока талог од мал дел од соседниот подземен простор наречен „Hill Antechamber“.
КТ скеновите на блоковите идентификуваа делумни скелетни остатоци на приближно 13-годишниот Х. Наледи чие тело, завиткано во фетална положба, беше ставено во плитка, ископана вдлабнатина и покриено со нечистотија, велат научниците. Во овој блок беа откриени и расфрлани заби на две други лица од H. naledi, кои веројатно влегувале преку нарушувања на седиментот или додека H. naledi закопувал други во ридската преткомора, се сомнева тимот.
Каменот во облик на полумесечина, идентификуван меѓу скенираните фосили на H. naledi, вклучува точка, остри рабови и други знаци дека бил некој вид на орудие, забележуваат истражувачите. Но, скенирањата на тој камен не откриваат јасни индикации за намерни модификации, вели Петит. Ова откритие треба да се испита повнимателно откако ќе се отстрани од околниот талог, вели тој.
Наледи сигурно користел алатка способна да се пробие низ екстремно тврда карпа за да гравира линии и дизајни пронајдени на страните на ходникот и влезот во Ридската преткомора, рече Бергер на прес-конференцијата. Пештерската уметност на неандерталците и H. sapiens од подоцнежното камено време вклучува слични геометриски цртежи. Нема докази дека денешните пештери создале споредливи гравури каде било во системот на пештерата на ѕвездите во подем, рече тој.
Но, подземните пештерски гравури остануваат без датум. Не постои начин да се знае дали луѓето стигнале до одаите на пештерите во последните неколку илјади години и ги издлабиле тие ѕидни обрасци, вели Петит.
Наледи можеби имал пристап до поголеми отвори во комората Диналеди отколку што постојат сега, вели зооархеологот Ауроре Вал од Универзитетот Екс-Марсеј во Франција (SN: 4/19/16). Иако новите извештаи не јасно утврдуваат дека Х. Наледи копал пештерски гробови и создал дизајни на карпи, членовите на овој древен вид „правеле нешто различно и необично“ во системот на пештерата на Rising Star, вели Вал.
