Аналитика
Предупредувањата за цунами и евакуации утринава одекнаа низ Русија, Јапонија и Хаваи, а предупредувања беа издадени за Филипините, Индонезија, па дури и за Нов Зеланд и Перу.
Познато е дека Тихоокеанскиот регион е многу склон кон силни земјотреси и цунами што произлегуваат од нив, бидејќи се наоѓа во таканаречениот Огнен Прстен, регион со зголемена сеизмичка и вулканска активност. Сите десет најмоќни земјотреси регистрирани во модерната историја се наоѓале во Огнениот Прстен.
Најголемите земјотреси забележани во историјата, вклучувајќи ги Чиле, Алјаска и Суматра, кои беа одговорни за цунамито на денот на Божиќ во 2004 година, беа сите мега-потресни земјотреси.
Ова движење го турка океанот над него нагоре и поместува голем волумен на вода. Овој издигнат дел од океанот потоа се шири нанадвор – ова е почеток на цунами.
ДАЛИ Е КАМЧАТКА ПОСЕБНО НЕСТАБИЛНО ПОДРАЧЈЕ НА ПЛАНЕТАВА?
Еве зошто основната структура на нашата планета го прави овој дел од светот толку нестабилен.
Полуостровот Камчатка е оддалечен, но под површината се случуваат многу работи.
Веднаш до брегот на полуостровот Камчатка се наоѓа Курилско-Камчатскиот ров, тектонска граница на плочите каде што Тихоокеанската плоча се потиснува под Охотската плоча.
Додека тектонските плочи се движат континуирано една во однос на друга, површината на тектонските плочи често е „заглавена“. Напрегањето поврзано со движењето на плочите се зголемува сè додека не ја надмине јачината на површината на плочите, по што се ослободува како ненадејно пукање – земјотрес.
Поради големите површини на границите на плочите, и по должина и по длабочина, пукањето може да опфати големи површини од границата на плочите. Ова резултира со некои од најголемите и потенцијално најштетните земјотреси на земјата.
Друг фактор што влијае на стапките и големините на земјотресите во зоната на субдукција е брзината со која двете плочи се движат една во однос на друга.
Во случајот на Камчатка, Тихоокеанската плоча се движи со приближно 75 милиметри годишно во однос на Охотската плоча. Ова е релативно голема брзина според тектонските стандарди и предизвикува големи земјотреси да се случуваат почесто тука отколку во некои други зони на субдукција. Во 1952 година, земјотрес со магнитуда од 9,0 степени се случил во истата зона на субдукција, само околу 30 километри од денешниот земјотрес со магнитуда од 8,8 степени.
Други примери за земјотреси на границата на субдукциските плочи вклучуваат земјотресот Тохоку-Оки во Јапонија со магнитуда од 9,1 степени во 2011 година и земјотресот Суматра-Андаман во Индонезија со магнитуда од 9,3 степени во 2004 година. И двата започнале на релативно мала длабочина и ја пробиле границата на плочата директно на површината.
Тие ја подигнале едната страна од морското дно во однос на другата, поместувајќи го океанот над него и резултирајќи со разорни цунами. Во случајот на земјотресот на Божиќ, пробивањето на морското дно се случило по должина што се протегала околу 1.400 км.
ШТО ЌЕ СЕ СЛУЧУВА СЛЕДНО?
Шест часа по земјотресот, веќе имало 35 последователни потреси поголеми од магнитудата 5,0, според Геолошкиот завод на Соединетите Американски Држави.
Последните потреси се случуваат кога стресот во Земјината кора се прераспределува по главниот потрес. Тие често се големи за една единица магнитуда помала од главниот потрес. Во случајот на денешниот земјотрес, тоа значи дека се можни последователни потреси поголеми од магнитудата 7,5.
За земјотрес од оваа големина, последователните потреси можат да продолжат со недели до месеци или подолго, но тие обично ќе се намалат и по магнитуда и по фреквенција со текот на времето.
Денешниот земјотрес, исто така, предизвика цунами, кое веќе ги погоди крајбрежните заедници на полуостровот Камчатка, Курилските острови и Хокаидо, Јапонија.
Во текот на наредните часови, цунамито се прошири низ Пацификот, достигнувајќи до Хаваи приближно шест часа по земјотресот и продолжувајќи до Чиле и Перу.
Научниците за цунами ќе продолжат да ги усовршуваат своите модели за ефектите од цунамито како што се шири, а властите за цивилна одбрана ќе дадат авторитетни совети за очекуваните локални ефекти.
За среќа, земјотреси со големи димензии како денешните се случуваат ретко. Сепак, нивните ефекти локално и низ целиот свет можат да бидат катастрофални.
Освен неговата магнитуда, неколку аспекти на денешниот земјотрес во Камчатка ќе го направат особено важен фокус на истражување.
На пример, областа е сеизмички многу активна во последните месеци, а земјотрес со магнитуда од 7,4 степени се случи на 20 јули. Како оваа претходна активност влијаеше на локацијата и времето на денешниот земјотрес ќе биде клучен фокус на тоа истражување.
Како Камчатка и северна Јапонија, Нов Зеланд исто така се наоѓа над зона на субдукција – всушност, над две зони на субдукција. Поголемата од нив, зоната на субдукција Хикуранги, се протега покрај брегот по должината на источниот брег на Северниот остров.
Врз основа на карактеристиките на оваа површина на плочите и геолошките записи од минатите земјотреси, веројатно е дека зоната на субдукција Хикуранги е способна да произведе земјотреси со магнитуда од 9 степени. Тоа не го правела во историски времиња, но ако тоа се случи, би предизвикало цунами, се вели во анализата на Спектејтор.
Заканата од голем земјотрес во зоната на субдукција никогаш не исчезнува. Денешниот земјотрес во Камчатка е важен потсетник за сите што живеат во такви области склони кон земјотреси да останат безбедни и да ги следат предупредувањата од властите за цивилна одбрана.
