Русија се соочува со економска пресвртница: водечките банкари предупредуваат на „техничка стагнација“, додека Владимир Путин уверува дека економијата останува издржлива. На Источниот економски форум во Владивосток, судирот на ставови меѓу претседателот Владимир Путин и директорот на Сбербанк, Герман Греф, го отвори прашањето – дали е време за драстично намалување на каматните стапки или за цврста борба со инфлацијата?
Греф, кој важи за еден од највлијателните финансиски лидери во земјата, изјави дека податоците за јули и август покажуваат дека економијата „се приближува кон нула“ и дека централната банка мора да ја намали клучната стапка за да се избегне рецесија. „Со сегашните нивоа на инфлација, стапката што може да ја оживее економијата е 12% или пониска,“ рече тој, додавајќи дека сегашната основна стапка од 18% ја задушува кредитната активност.
Неговата позиција ја поддржа и Александар Шохин, претседател на Сојузот на индустријалци и претприемачи (RSPP), кој предложи стапката да се намали најмалку на 16%, со цел постепено да се стигне до „прифатливи 10-12%“ наредната година.
Сепак, претседателот Путин ја брани политиката на високите стапки, велејќи дека тие се неопходни за стабилизирање на цените и за спречување на неконтролирана инфлација. „Ако инфлацијата ја преплави економијата, ништо добро нема да излезе од тоа,“ изјави тој, нагласувајќи дека високите трошоци за војната и меѓународните санкции веќе вршат притисок врз финансиската рамнотежа на земјата.
Графикон од извештајот на централната банка, кој покажува два последователни квартали на пад на БДП, го засили впечатокот за техничка рецесија. Економистот Евгени Коган предупреди дека моделот на раст базиран на државни трошоци е исцрпен, бидејќи дополнителното трошење неминовно ја поттикнува инфлацијата.
Иако официјалните прогнози најавуваат пораст од 1,2% во 2025 година, тоа е значително забавување во однос на минатогодишните 4,3%. Истовремено, буџетскиот дефицит се зголемува, а државниот долг, иако сè уште низок во глобални рамки (околу 19% од БДП), има тенденција на раст.
Русија се наоѓа во незгодна позиција: да ја одржи дисциплината во борбата против инфлацијата или да ризикува со намалување на каматните стапки за да го стимулира растот. За сега, економската слика останува поделена меѓу предупредувањата на банкарите и оптимизмот на Кремљ – со неизвесна судбина за економијата во следните месеци.