ШТО МОЖЕ ДА ГО СТОПИРА ДОГОВОРОТ НЕТФЛИКС–ВОРНЕР БРОС и зошто исходот е неизвесен

„Нетфликс“ ја фрли индустријата во нова ера на медиумски шах откако објави договор за купување на клучните студиски и стриминг бизниси на „Ворнер Брос. Дискавери“ за околу 72 милијарди долари. За дел од гледачите ова звучи како „една претплата наместо две“, но за Холивуд, кината, синдикатите и политичарите ова е аларм дека најголемиот стример може да стане уште помоќен, со каталог стар речиси еден век и франшизи што носат милијарди. Во средина на тој страв е едно старо прашање со нова тежина: дали ќе се скрати животот на филмовите во кино, дали ќе поскапат претплатите и дали ќе се стесни изборот ако истите брендови и библиотеки завршуваат под ист кров.

Изјавите на првите луѓе на „Нетфликс“ само ја разгореа дебатата. Тед Сарандос одамна ја проблематизира „долгата кино-сесија“ како нешто што не е практично за современите навики на публиката, па критичарите веднаш го прочитаа договорот како чекор кон пократки кино-прозорци и побрзо „преселување“ на филмовите на стриминг. Од другата страна, „Нетфликс“ се брани дека ќе продолжи со кино-изданија таму каде што има смисла и дека спојувањето може да донесе подобра понуда за пари, особено ако некогаш се понудат пакети во кои содржината од HBO Max би била додаток или посебен слој.

Но најважно е дека ова не е „само договор“, тоа е процес со многу мини кои можат да експлодираат во различни фази. Првата мина дојде речиси веднаш: „Парамаунт“, предводен од Дејвид Елисон, тргна со непријателска понуда кон акционерите на „Ворнер“, тврдејќи дека нивната целосно готовинска понуда е подобра и „почиста“ и во вредност и во регулаторен ризик. Клучниот момент тука е што вакви понуди не мора да поминат низ „благослов“ на управниот одбор ако акционерите одлучат да ги понудат акциите, но одборот на „Ворнер“ сепак има рок да излезе со препорака и да ги измери реалните шанси која понуда е поизвесна. Во оваа игра „Парамаунт“ настапува со логика да се земе се, и стриминг и студио и кабелски мрежи, додека „Нетфликс“ се фокусира на срцевината што му треба за содржина и дистрибуција.

Втората мина се регулаторите. Антимонополските институции во САД, а индиректно и во други држави, ќе мора да оценат дали спојувањето „значително ја намалува конкуренцијата“. Сè зависи од тоа како ќе се дефинира пазарот: ако се гледа тесно како „претплатнички стриминг“, спојувањето на два директни ривали може да изгледа како опасна концентрација; ако се гледа пошироко, со конкуренција од платформи што ја јадат вниманието на публиката (видео-платформи, социјални мрежи и сл.), аргументот на „Нетфликс“ станува посилен дека изборот и понатаму е огромен. Третата мина е вертикалниот ефект: „Нетфликс“ не би бил само продавница, туку и сопственик на дел од најмоќната фабрика за премиум содржина, што може да ја засили загриженоста дека содржината ќе се „заклучува“ и ќе се лиценцира под построги услови.

Паралелно со регулаторниот фронт се отвори и судски фронт: претплатничка на HBO Max, Мишел Фенделандер од Лас Вегас, поднесе групна тужба со барање судот да го блокира договорот, тврдејќи дека ќе има директна штета за потрошувачите преку повисоки цени и помал избор ако ривалството се изгаси. Ваквите тужби ретко сами по себе стопираат мегазделки, но можат да ја забават динамиката, да ја кренат политичката температура и да им дадат дополнителна муниција на регулаторите.

Има и четврта, потивка, но чувствителна димензија: финансирањето и националната безбедност во сценариото каде „Парамаунт“ би победил. Ако во структурата на финансирањето има силно странско присуство, на сцена може да се појави CFIUS – процес што е „црна кутија“ и тешко се прогнозира, а кој во екстремен случај може да заврши и со препорака договорот да се блокира. Тоа ја прави трката уште понеизвесна: не се мери само цената, туку и ризикот.

Во превод, „Нетфликс“ се обидува да ја обезбеди следната деценија на доминација со библиотека и студиски капацитет што тешко се копираат, „Парамаунт“ се обидува да го пресече патот со повисока и поагресивна понуда, а регулаторите и судовите добиваат случај што ќе постави правила за тоа колку далеку смее да оди консолидацијата во стримингот. За гледачите, исходот може да биде и „поедноставна претплата“ и „поскапа претплата“, но едно е сигурно: оваа сага ќе се решава во месеци, не во денови, и секој следен потег ќе биде под лупа.