Аналитика
Повеќе од 13 протести против рударството на литиум и компанијата Рио Тинто досега се одржани низ Србија, а најавени се уште 18 протести до 10 август, за кога организаторите на еколошките протести низ Србија закажаа митинг во Белград. Шабац, Љиг, Краљево, Младеновац, Панчево, Топола, се само дел од градовите во кои имаше масовна излезност на протестите против рудници на литиум.
Во следните три дена протести против литиумот ќе се одржат во Шумадија и Поморавље во пет градови: Рача, Рековац, Книќ, Јагодина и Крагуевац.
Во понеделник, 5 август, протестни собири се најавени во Рача и во Рековац. На протестот во Рача пред граѓаните ќе се обратат седум говорници: м-р Томислав Јанковиќ, студентите Данијела Јовчиќ и Тамара Ивановиќ, Драгана Ѓорѓевиќ, научен советник на Институтот за хемија, технологија и металургија, Јагош Раичевиќ, научен соработник на НУ. за нуклеарни науки Винча, Славољуб Јевтиќ, дипломиран ветеринар. мед, и етнологот и антрополог Радослав Ќатиќ, од Маслошево кај Страгар.
Протест против литиумот во Рековац под слоганот „Рио Тинто марш од Србија!!!“ се одржува на платото во центарот на градот. Пред присутните ќе се обратат Миона Пауновиќ, студентка од Рековац, Александар Глишиќ, левичарски еколошки активист кој живее во Норвешка и Драган Симовиќ, земјоделец од Добриња. И двата протести почнуваат во 19 часот.
Во вторник, 6 август протести се одржуваат во Книќ и Јагодина. Граѓанскиот протест против истражување и ископ на литиум и бор во Книќ е единствениот кој започнува во 20 часот и ќе се одржи на платото пред Центарот за култура. Како што објави порталот N1, на жителите на овој град Шумадија ќе им се обратат: д-р Душко Брковиќ, еколошки активист од Чач.
Од сите пдржани протести граѓаните испратија порака дека нема да дозволат отворање на рудници, дека сакаат здрава животна средина и дека тоа им го должат на своите деца, пишува Нови Магазин.
Србија пред две години со масовни протести и блокади на сообраќајниците низ државата се спротивстави на ископувањето на литиум во долината Јадар. Се чинеше дека власта тогаш го слушаше народот, но сега е јасно дека не. Граѓаните велат – мора да се почне од почеток. „Проблемот не е само литиумот, туку што ќе правиме потоа, кој ќе остане таму да живее, што ќе правиме со нашите деца, каде ќе одат децата“, велат во Љиг.
Иако е август, сезона на годишни одмори и горештините се големи, масовноста на протестите е забележителна, се чини на никој не му е тешко да биде на улица и мирно да го покаже својот став. „Не видов автобуси, нема сендвичи, нема пари, дојдов поради тоа, кога и да доаѓаа Германците во Србија, бевме 20 отсто помалку“, вели еден од учесниците на протестот во Младеновац.
Секој има свој страв, велат истражувачите на јавното мислење, институциите пропаднаа, никому веќе не му се верува и нема дијалог, па луѓето спас еден од друг го бараат на улица.
„Не го нарекувам протести, јас го нарекувам бунт, затоа што луѓето со различни идеолошки дискурси и вредности излегоа исплашени за нивната состојба и состојбата на околината, која инаку е очајна и без литиум во Србија“, вели Зоран Гавриловиќ од БИРОДИ.
На граѓаните им се обратија професори од повеќе факултети кои се обидоа да објаснат се што можат од нивните области.
Загадувањето од тој рудник ќе биде токсично, канцерогено и пред се вечно“, е пораката од Панчево.
А што велиме ние хемичарите, нема противотров, единствен противотров сме ние самите“, беше кажано во Топола.
„Мојата порака е – нема референдум, нема копање“, велат во Мионица.
„Дали сакаме да пиеме арсен? Низводно сме од Мачва, таа е најдобрата и единствената преостаната квалитетна вода за пиење што ја имаме во земјава“, велат во Панчево.
Се чини, сепак, дека претседателот Александар Вучиќ не се откажува, најавувајќи дека овојпат тој самиот е гарант дека нема да има загадување и дека на секој чекор ќе му наоѓа мана на Рио Тинто и сето тоа и како правник по струка. „Јас сум гарант, ќе барам, ќе бидам тој „адвокат на ѓаволот“ кој секаде ќе инсистира да најдат маани во учењето, во се друго и да видат што е тоа што не е добро. за да се заштитат интересите на луѓето и здравјето на луѓето“, рече Вучиќ.
Граѓаните, сепак, не сакаат да чекаат никој да бара вина.Изјавуваат дека се подготвени до последната капка крв да го бранат својот живот, здравје и здравјето на своите деца. „Ова е за животите на секој од нас, животите на нашите деца. Мислам дека никој не треба да молчи, мислам дека не треба да има неопределени и да нема калкулатори“, велат граѓаните.
(Фото: Еуроактив)
