Откако инфлацијата во Британија ги надмина најцрните сценарија, прогнозираните 13% делуваат преоптимистично

Годишната стапка на инфлација ја проби бариерата од 10 отсто порано отколку што очекуваа финансиските пазари и Банката на Англија, но остриот скок на трошоците за живот минатиот месец навистина не е толку голем шок. Периодите на двоцифрена инфлација се прилично ретки во историјата на Обединетото Кралство. Во изминатите  70 години, инфлацијата беше висока колку што е моментално само три пати: за време на корејската војна во раните 1950-ти, и по двата нафтени шока од средината и доцните 1970-ти.

За 40 години – од периодот непосредно пред војната во Фолкландите – инфлацијата првпат се искачи над 10%, но таа имаше нагорен притисок врз трошоците за живот откако глобалната економија почна да излегува од заклучувањата наметнати од пандемијата во текот на 2021 година. Постојано во текот на изминатата година, реалноста е повисока од прогнозата, но тоа нема да биде само скок во главната бројка за индексот на потрошувачките цени (CPI) – од 9,4% во јуни – тоа ќе биде причина за загриженост .

Но, претстојат уште лоши вести. Цената на стоките што ги напуштаат фабричките порти – показател за инфлацијата – се зголеми за повеќе од 17% во годината до јули, што е највисока стапка во последните 45 години. И покрај тоа, годишната стапка на инфлација очигледно сè уште не е надмината, и ако ништо друго, прогнозата на Банката на Англија за врв од 13,2% во октомври може да се покаже оптимистичка.

„Британската инфлација на потрошувачките цени најверојатно ќе достигне врв со годишна стапка над 15% во првите три месеци од следната година, освен ако нема владини мерки за намалување на цените“, прогнозираат и економистите на американската банка Сити. Претходно, официјалните бројки покажаа дека CPI достигна 10,1% во јули, над сите предвидувања на економистите во анкетата на Ројтерс.

„Според наше мислење, постои ризик од повисока инфлација. Во отсуство на неутрализирачка поддршка, очекуваме инфлацијата на CPI да се забрза до над 15%  на почетокот на 2023“, напиша економистот на Citi, Бенџамин Набаро во белешка до клиенти.

Citi претходно прогнозираше дека инфлацијата на CPI ќе достигне врв на нешто под 12%. Citi, исто така, ги ревидираше своите очекувања за каматните стапки на Банката на Англија, предвидувајќи дека тие ќе се зголемат за 1,25 процентни поени до 3% до крајот на оваа година, што е повеќе од претходната прогноза за пораст од половина процентен поен во остатокот од 2022 година.

Британија не е единствената што се соочува со зголемен раст на цените, туку е прва во групата Г7 што доживеа инфлација над 10%. Исто така, постојат знаци дека ќе се бори со зголемената инфлација подолго од другите економии, вклучително и другите економии во Европа, каде што цените на енергијата скокнаа по руската инвазија на Украина.

Многу економисти веруваат дека инфлацијата во САД веќе е надмината откако се намали на 8,5% во јули од највисокото ниво во последните четири децении од 9,1% во јуни. Британскиот министер за финансии Надим Захави рече дека борбата против инфлацијата е негов главен приоритет и дека владата работи на опции за намалување на сметките за енергија во домаќинствата.

Годишната стапка на инфлација на малопродажните цени – постара мерка која сè уште широко се користи во комерцијалните договори и за одредување на железничките билети и плаќањата на државните обврзници – достигна највисоко ниво од март 1981 година на 12,3%.