Аналитика
Светските океани поставија рекордна топлина отворајќи го патот за робусниот Ел Нињо (El Niño). Научниците утврдија дека големите делови од важните водни патишта имаат температури кои се многу над просекот, што предизвикува историска топлина во споредба со последните децении. Според податоците од Институтот за климатски промени на Универзитетот во Мејн, просечната дневна температура на површината на морето се движи околу 21,1 степени Cелзиусови, што е речиси 2 степени потопло од просечната повеќедецениска вредност.
Придонес за голем дел од топлината е Тихиот Океан, кој е најголемиот слив во светот и резултира со промени на климатските модели низ целиот свет.
ЕЛ НИЊО, ЛА НИЊА И ЛА НАДА
Сателитската анализа покажува дека областите надвор од јужноамериканското крајбрежје би можеле да имаат температури кои се 5-10 степени Фаренхајт над просекот и играат важна улога во појавата на првата климатска шема на Ел Нињо од 2019 година. Познато е дека настаните на Ел Нињо пумпаат големо количество топлина во атмосферата на Земјата, а бидејќи метеоролошката технологија почна да ги следи светските температури во 1950-тите, најтоплата година во која било деценија беа периодите во кои доминира Ел Нињо.
Според мислењето на климатолозите, супер Ел Нињо од 2015-2016 година ги довел глобалните температури на највисоките нивоа во историјата.
НАСА известува дека затоплувањето на атмосферата има последици, како што се ширење на болести, менување на зоните на суша и поплави и доведува до зголемена закана од топење на глечерите. Истражувањето спроведено од CSIRO, австралиската национална научна агенција, покажа дека за време на шаблоните на Ел Нињо, ледените полици и ледените плочи на Антарктикот се топат побрзо од просекот.
Компјутерскиот модел покажува дека претстојниот Ел Нињо ќе трае до крајот на 2023 година и ќе продолжи и во 2024 година. Според очекуваните модели, Националните центри за информации за животната средина на NOAA веќе веруваат дека има 99% шанси тековната година да се рангира меѓу 10-те најтопли досега и 65% шанси да се рангира меѓу првите пет.
Температурите на водата во Пацификот играат значајна улога во климатските обрасци ширум светот и спаѓаат во класификација позната како Ел Нињо-Јужна осцилација (ENSO). Климатскиот феномен постојано се развива и статусите како Ла Ниња, Ел Нињо и Ла Нада им помагаат на експертите да ја пренесат состојбата на ENSO и какви временски шеми би можеле да следат.
Кога условите се сметаат за нормални, источните ветрови што дуваат околу екваторот, дуваат топла вода од западната хемисфера околу екваторот на Пацификот до источната хемисфера. Овој период обично се нарекува неутрален или Ла Нада, а влијанијата се чувствуваат ширум светот.
Националната управа за океани и атмосфера вели дека природните влијанија како што се промените на притисокот, прекумерните врнежи и температурните промени можат да играат значајна улога во промената на состојбата на Пацификот и кога ќе се достигнат крајности, светот може да биде или во Ла Ниња или Ел Нињо.
КАКО ЗАПОЧНУВА ЕЛ НИЊО?
За време на Ел Нињо, источните ветрови обично се слаби, што ја задржува топлата вода во делови од источниот и централниот Пацифик. За официјално да се смета за Ел Нињо, мора да се постигне тримесечна температурна аномалија од најмалку +0,5 °C во клучните делови од регионот.
Потоплата вода доведува до зголемување на достапната влага, а промените на млазниот тек се одвиваат при возењето. Типично, за време на Ел Нињо, млазниот поток (jet stream) на Пацификот е посилен и обезбедува повеќе влага за јужниот дел на САД.
Во северниот дел од земјата обично се доживуваат посуви услови, а може да преовладува потопол воздух.
Зголемените температури на водата и намалувањето на ветровите од горното ниво во источниот и централниот дел на Пацификот може да доведат до зголемување на ураганите, но како дел од балансирачкиот чин на мајката природа, басенот на Атлантикот може да биде непријателски настроен кон развојот на тропските циклони.
Значајните циклуси на Ел Нињо вклучуваат: 1986-1987 година; 1991-1992 година; 1993 година; 1994 година; 1997-1998 година; и 2015-2016 година.
МАЛКУ СЕ ЗНАЕ ЗА ЛА НАДА
Се смета дека ENSO е во неутрална состојба кога регионите на централниот и источниот Пацифик имаат аномалии помеѓу 0,5 °C и -0,5 °C.
Слично на екстремите на Ел Нињо и Ла Ниња, неутралните услови влијаат на времето низ целата земја и низ целиот свет. Вообичаено, има помалку промени во млазниот поток, што значи дека повеќе регионални обрасци може да доминираат на локалното време.
Прогнозерите не можеа да најдат значајни трендови од десетиците неутрални настани на ENSO, што значи дека се можни обрасци од студено до топло и од суво до влажно. Значајни неутрални циклуси се измерени во: 1990-1991 година; 1993-1994 година; 2003-2004 година; 2012-2013 година; 2013-2014 година
ОПАСНАТА ЛА НИЊА
Најпознатата фаза од циклусот ENSO е Ла Ниња. Се смета дека светот е во Ла Ниња кога аномалиите на температурата на водата се најмалку -0,5 °C.
За време на оваа фаза, источните трговски ветрови се обично силни, кои создаваат издигнување на постудени води од Јужна Америка. Северниот млаз е типично позасилен, што значи дека јужниот дел на земјата има тенденција да биде посува и потопло време, а северната половина е обично постудена и може да види повеќе врнежи од вообичаеното.
Поладните води и зголемените атмосферски ветрови имаат тенденција да доведат до намалување на тропската активност во големи делови на Пацификот, но Атлантикот обично е спротивно.
Топлите води и помалото смолкнување над басенот на Атлантикот за време на настанот Ла Ниња предизвикаа некои од најпрометните сезони на урагани досега во Мексиканскиот Залив, Карибите и Атлантикот.
Обично ENSO делува како клацкалка, превртувајќи се помеѓу Ла Ниња и Ел Нињо почесто од она што светот го доживеа во последните неколку години.
Центарот за предвидување на климата на NOAA верува дека зимата 2022-2023 ќе биде дел од ретките три тресети, каде Ла Ниња ги контролира временските шеми неколку години наназад. Значајни циклуси Ла Ниња вклучуваат: 1988-1989 година; 1995 година; 1998 година; 2007 година; и 2011 година.
