Аналитика
Во вторник, колективен страв ја зафати американската работна сила на корпоративни вработени. Амазон објави дека отпушта 14.000 вработени во меморандум во кој се споменува вештачката интелигенција, започнувајќи план за кој, според Волстрит џурнал, ќе влијае на дури 30.000 корпоративни работни места, пишува Бизнис Инсајдер.
Извршниот директор Енди Џаси навести дека ова се враќа во јуни, кога рече дека можностите на вештачката интелигенција ќе му овозможат на Амазон да ја намали својата работна сила со бели јаки во иднина. Но, тој ја формулираше таа иднина како „следните неколку години“.
Очигледно, Амазон не чека да пројдат тие неколку години. Ја смени својата стратегија за работна сила со вештачка интелигенција од бавно отпуштање на полн гас. И со тоа, воведува нова ера на пост-ChatGPT корпоративна Америка: ерата на масовни отпуштања од вештачка интелигенција.
Зошто ненадејниот скок? Еден очигледен фактор што не беше споменат во објавата е позицијата на Амазон во сè поголемата трка со вештачка интелигенција „победникот зема сè“. Компанијата се бори да го одржи чекорот со клауд-бизнисите на Мајкрософт и Гугл, кои растат побрзо од нејзините. Во својот обид да вработи повеќе експерти за вештачка интелигенција и да изгради повеќе центри за податоци, компанијата треба брзо да ослободи многу пари. Раководителите не мислат дека имаат луксуз да чекаат неколку години за да го направат тоа бавно.
Официјалното образложение на Амазон е дека вештачката интелигенција „им овозможува на компаниите да иновираат многу побрзо од кога било досега“. Поради тоа, објасни еден извршен директор за човечки ресурси, компанијата треба да биде „организирана поекономично, со помалку слоеви и повеќе сопственост, за да се движи што е можно побрзо“.
Сè повеќе компании сигурно ќе го следат Амазон. За индустрија која се гордее со иновации, технолошките компании сакаат да се копираат едни со други: Сè што беше потребно беше Мета да објави околу 11.000 намалувања на работни места кон крајот на 2022 година за да предизвика бран масовни отпуштања низ Силиконската долина што зафати повеќе од четвртина милион луѓе во 2023 година и се прошири на остатокот од корпоративна Америка (тие намалувања се припишуваа на прекумерно вработување во пандемијата, а не на вештачката интелигенција).
Потегот на Амазон оваа недела им дава на извршните директори одврзани раце да ги направат своите агресивни намалувања дури и кога имаат десетици милијарди долари во готово. И без разлика дали извршните директори навистина сакаат да направат толку длабоки намалувања, инвеститорите ќе се залагаат за нив – особено ако одлуката на Амазон му помогне да добие предност во трката за вештачка интелигенција.
По појавата на ChatGPT во 2023 година, имаше мислења дека ќе биде потребна една деценија за вештачката интелигенција значајно да ја преобликува корпоративната работна сила. Историски гледано, работниците бавно усвојуваат нови алатки – а компаниите уште побавно се реорганизираат и профитираат од зголемувањето на продуктивноста. Меѓутоа уште годинава се појавија знаци дека компаниите вработуваат помалку луѓе поради вештачката интелигенција.
Изминатава пролет, технолошките работодавци, вклучувајќи ги Shopify и Duolingo, им кажаа на своите тимови дека нема да добијат можност за нови вработени за улоги што вештачката интелигенција би можела да ги извршува. Кратко потоа, анализа за која известував покажа дека вработувањето најостро се забавило во улогите што се високо изложени на вештачката интелигенција.
Сепак, постои голема разлика помеѓу побавно вработување и отпуштање на работници колку цел град во еден ден. Претпоставката е дека компаниите ќе се држат до нивниот постепено намалување по пат на отпуштање, што е помалку нарушувачко за нивното работење – особено додека работодавците сè уште се обидуваат да ги откријат вистинските можности на вештачката интелигенција. „За едноставни задачи за водење евиденција, вештачката интелигенција веќе може да извршува исто толку добро како и луѓето“, вели Дарон Аџемоглу, економист добитник на Нобелова награда на МИТ и водечки експерт за технолошки промени. „Но, покрај тоа, сè уште ни требаат повеќе напредоци за вештачката интелигенција да може да се справи со екстремни случаи кои се важни за многу канцелариски работници“. Па дури и пред неколку недели, би рекол дека сè уште сме многу години далеку од големи намалувања предизвикани од вештачката интелигенција. Тоа повеќе не би го рекол.
Брзината на оваа промена ги вознемири сите. Кога автоматизацијата доаѓа бавно, има време за прилагодување. Работниците можат да ги преиспитаат своите кариери кои наскоро ќе бидат застарени и да научат нови вештини. Училиштата можат да ги прилагодат своите наставни програми. Гласачите можат да дебатираат, да се организираат и да се залагаат за заштитни огради што нивните избрани функционери потоа можат да ги донесат.
Но, она што сега се случува во Амазон е чист хаос, предупредуваат аналитичарите. Околу 30.000 од неговите вработени наскоро ќе се натпреваруваат за веќе намалениот број административни работни места – односно ќе влезат на пазарот на работната сила кој само ќе станува попреполн со невработени професионалци како што другите бизниси ќе го усвојат пристапот на Амазон.
