КЛИМАТСКИТЕ АМБИЦИИ НА ЕУ ВО ФОКУС: Пратениците дадоа зелено светло за ревидираниот закон до 2040 година

Во пресрет на клучните политички одлуки за иднината на европската климатска политика, Комитетот за животна средина во Европскиот парламент направи значаен чекор напред: со големо мнозинство пратениците ја поддржаа ревизијата на климатскиот закон што ја обврзува Европската Унија на намалување на емисиите на стакленички гасови за 90% до 2040 година. Овој потег доаѓа по месеци преговори, одложувања и интензивни политички пресметки, но сигналот што сега го испраќа Парламентот е јасен – климатската амбиција останува високо на европската агенда.

Ревидираната рамка ја задржува флексибилноста што ја бараа земјите-членки во ноемврискиот договор, со цел амбициозните цели да не ја загрозат конкурентноста на европската индустрија. Со 55 гласа „за“ и 32 „против“, Комитетот практично го отвора патот до усвојување на законот на пленарната седница во Стразбур.

Основната цел – 90% намалување на емисиите во споредба со 1990 година – останува непроменета. Исто така се задржува можноста за користење до 5% меѓународни јаглеродни кредити за компензирање на заостанувањата во одредени сектори, а дополнителни 5% ќе се разгледуваат подоцна, доколку се јави недостиг од природни апсорбери на јаглерод во рамките на ЕУ.

Токму прашањето за јаглеродните кредити беше најжестоко дискутирано, што резултираше со построга формулација во однос на нивниот квалитет и интегритет. Европските пратеници бараат ваквите кредити да бидат строго регулирани, транспарентни и со јасно докажливо влијание врз намалувањето на емисиите во земјите надвор од ЕУ. Парламентот инсистира на силни заштитни механизми, недопуштање двојно броење и постојана верификација, нагласувајќи дека ќе се бара и воспоставување повисоки стандарди од оние дефинирани во Парискиот договор.

Шпанскиот пратеник Хави Лопез, кој го предводи процесот, гласањето го оцени како силна потврда на европското лидерство во глобалните климатски политики. Тој порача дека транзицијата мора да биде фер и спроведена со алатки, инвестиции и индустриска стратегија што нема да остави ниту една заедница зад себе.

Иако дел од социјалдемократите очекуваа уште поамбициозен исход, нивниот претставник Тиемо Волкен оцени дека постигнатиот компромис е „подобар отколку никаков договор“, особено во време на растечки скептицизам и популизам. Од друга страна, Зелените изразија разочарување од продолженото користење меѓународни кредити, предупредувајќи дека тоа може да ја разреди климатската амбиција и да создаде дополнителни трошоци без реално намалување на емисиите.

Сепак, широка коалиција составена од ЕПП, социјалдемократите, Renew Europe и Зелените обезбеди стабилно мнозинство за предлогот, што ја зацврстува позицијата на законот пред неговото финално гласање оваа недела.