Аналитика
Кина, најголемиот загадувач со јаглерод во светот, направи пресврт на глобалната сцена: претседателот Си Џинпинг објави дека до 2035 година земјата ќе ги намали своите емисии за 7 до 10 проценти – прво јавно ветување за реално намалување, наместо само ограничување на растот. Со ова, Пекинг се позиционира како водечки играч во битката против климатската криза, токму во момент кога меѓународната заедница е поделена меѓу амбиции и скепса.
Во видео-обраќање од Пекинг, Си најави дека Кина ќе го зголеми инсталираниот капацитет за ветерна и сончева енергија повеќе од шест пати во споредба со 2020 година и дека уделот на нефосилни горива во домашната потрошувачка ќе надмине 30 проценти. Тој вети и „општество прилагодено на климатските промени“, со возила без загадување како нова нормалност.
Но, кинескиот лидер не застана само на домашниот план. Тој директно повика развиените земји да преземат одговорност и да предводат со посилни климатски акции. Без да ја спомне по име, Си се осврна на САД, откако американскиот претседател Доналд Трамп ден претходно на Генералното собрание на ОН ги отфрли климатските промени како „измама“ и ја бранеше повторната одлука за повлекување од Парискиот договор.
Разликата во пристапот беше очигледна: додека Трамп ги напаѓаше научниците и обновливите технологии, Си говореше за „зелена и нискојаглеродна трансформација“ како неизбежен тренд на нашето време. Европската унија преку Урсула фон дер Лајен потсети дека инвестициите во чиста енергија веќе носат резултати, а лидери од Бразил до Пакистан предупредија дека последиците од климатските промени не познаваат граници.
Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, потсети дека светот веќе е загреан за околу 1,3 °C и дека „науката, законот, економијата и луѓето“ бараат акција. Иако намалувањето од 7 до 10 проценти можеби изгледа помалку амбициозно од очекуваното, историскиот момент е јасен: Кина првпат прифати обврска за намалување на емисиите – сигнал дека геополитиката на климата станува новата линија на поделба и натпревар.
