Аналитика
Кон крајот на ноември речиси се врати чувството од раните денови на пандемијата. Глобалните берзи паднаа бидејќи се појавија вестите за она што ќе стане познато како варијанта Омикрон и инвеститорите стравуваа или од уште една рунда локдауни и ограничувања. Два месеци подоцна, влијанието на Омикрон полека доаѓа во фокус. Досега е, во голема мера, подобро отколку што се очекуваше. Пазарите се збунети, но поради изгледите за повисоки каматни стапки, а не поради ковид-19.
Голдман Сакс, банка, изгради индекс на цените на акциите на европските фирми, како што се авиокомпаниите и хотелите, кои напредуваат кога луѓето можат и сакаат да бидат на јавни места и тој се зголеми во однос на пошироките берзи во последниве недели.
И други економски податоци го поддржуваат внимателниот оптимизам. ОЕЦД, тинк-тенк за богати земји, произведува неделен индекс на БДП за 46 економии со средни и високи приходи, користејќи податоци од активноста на пребарувањето на Google за сè, од домување и работни места до економска несигурност. Приспособувајќи го неговиот индекс, кој беше добар предвидувач за официјалните бројки, угледниот The Economist проценува дека БДП во овие земји е околу 2,5% под неговиот предпандемски тренд . Тоа е малку полошо отколку во ноември, кога БДП беше 1,6% под трендот, но подобро отколку пред една година, кога производството беше речиси 5% под него.
Неколку фактори објаснуваат зошто досега не се остварија најлошите стравови за економските ефекти на варијантата. Големата неизвесност со омикрон се однесува на тоа дали лошото (поголема преносливост) го надминува доброто (пониска вирулентност), а со тоа и дали има штетен пораст на хоспитализации и смртни случаи од ковид-19. Досега само неколку држави, освен Кина, која сè уште е посветена на својата стратегија за нулта ковид, се чини дека веруваат дека се потребни дополнителни драстични ограничувања на движењето на луѓето.
Квантитативното мерење што го прави УБС Банка, ги рангира глобалните ограничувања од нула до десет и открива дека просечната глобална оценка е зголемена од 3 на 3,5 во последните недели. Само една богата земја, Холандија, примени локдауни (иако одлуката беше олабавена на 26-ти јануари). УБС, исто така, открива дека уделот на меѓународните патни рути кои имаат ограничувања за влез поврзани со Ковид, се 31% на глобално ниво, односно едвај се поместија од минатиот октомври.
И Голдман Сакс има свој индекс кој ги мери глобалните ограничувања предизвикани од пандемијата, кој ги зема предвид не само диктатите на владите, туку и изборот на луѓето. Досега неговиот глобален индекс е на приближно исто ниво како и за време на бранот Делта од минатото лето, и покрај тоа што во моментов има четири до пет пати повеќе дневни инфекции.
Дури и на места каде што брзото ширење на Ковид-19 е новина, луѓето во голема мера продолжуваат нормално. Случаите во Сан Франциско беа ниски двоцифрени во поголемиот дел од есента. Иако градот сега просечно брои околу 2.000 дневно, спортските сали и рестораните работат нормално. Нашиот глобален „индекс на нормалност“, кој гледа како однесувањето на луѓето се променило во однос на нормите пред Ковид, падна во последните недели, но сега се чини дека се опоравува, се вели во анализата на The Economist.
Денешните бројки сугерираат дека околу 5-10% од Американците во моментов имаат Ковид-19. Таквата висока преваленца создаде нова тешкотија што не постоеше со претходните варијанти: широко распространето отсуство на работници. Според истражувањето спроведено на почетокот на годината од Бирото за попис, 8,8 милиони Американци биле без работа или затоа што се грижеле за некој со Ковид-19 или затоа што самите ја имале болеста. Во Сан Франциско мал, но растечки број продавници, кои веќе се бореле со недостиг на работна сила, се затвораат рано поради недостаток на персонал.
Истражувањето објавено претходно овој месец од JPMorgan Chase банка, на пример, шпекулира дека отсуствата би можеле да го намалат британскиот БДП во јануари за 0,4%.
Со намалувањето на бројот на случаи и во Британија и во некои градови во Америка, економските ефекти на Омикрон се чини дека брзо ќе исчезнат. Проценките, исто така сугерираат, дека фирмите не се премногу загрижени.
И покрај подобрите вкупни перформанси од очекуваното, глобалното економско закрепнување од локдауните во 2020 година сè уште е нерамномерно. Јазот меѓу најдобрите и најлошите е толку голем како што некогаш бил. Како што се намали бранот омикрон во Јужна Африка, БДП порасна и сега е во согласност со својот предкризен тренд. Се чини дека и британската економија се опоравува прилично брзо.
Меѓутоа, многу економии сè уште се борат, без разлика дали поради бавниот опфат на населението со бустер-дози, нискиот имунитет на населението или обичната лоша среќа. Според мерката на ОЕЦД, шпанската економија е сè уште приближно 7% помала во однос на нејзиниот тренд пред Ковид. Омикрон не направи премногу за да го попречи глобалното економско закрепнување. Но, некои држави сѐ уште се далеку од нормалното.
