Аналитика
Во древниот келтски фолклор, Тир на ног е земја на вечната младост, каде што времето стои и луѓето не стареат. Во Ирска постои градчето Вестпорт, мал крајбрежен град во живописниот округ Мајо, кое е центар на светските залихи на ботокс. Фабриката, управувана од фармацевтската компанија AbbVie со седиште во Чикаго вработува најмалку 1.300 локални жители и околу 500 дополнителни изведувачи – економски столб за град со едвај 7.000 жители ја посети екипа на американски Си Ен Ен.
Терапевтскиот ботокс – кој се користи за состојби кои вклучуваат мускулна спастичност, мигрена, хиперактивен мочен меур, одредени состојби на очите и прекумерно потење – донесе 3,3 милијарди долари за AbbVie минатата година, од што продажба на козметички ботокс, често користен за измазнување на брчките на лицето, генерираше 2,72 милијарди долари.
ЦАРИНИТЕ И БОТОКСОТ
Но, минатата недела, американскиот претседател Доналд Трамп, со цел да ја врати таа индустрија вредна повеќе милијарди долари дома, најавуви 15% царини за целиот фармацевтски извоз од Европската Унија.
Тоа е потег за кој некои стравуваат дека би можел да ги уништи градовите како Вестпорт, кој беше трансформиран од фабриката, од неговото отворање од страна на Алерган во 1977 година до нејзиното купување и проширување во 2020 година од страна на АбВи.
Внатре во пространиот индустриски комплекс шишенцата со ботокс се обработуваат и пакуваат во форма на прав, пред да се извезат во околу 70 земји, според проценките на индустријата.
САД се на врвот на листата потрошувачи, со 70% од вкупниот промет во фабриката во Вестпорт, која исто така произведува производи за нега на очите, според поднесоците на компанијата од 2023 година.
Неизвесноста за тоа како тарифите ќе влијаат врз компанијата создаде вознемиреност кај некои во Вестпорт, заедница каде што долгорочните придобивки од присуството на фабриката не можат да се преценат. Таа е вградена во заедницата, напојувајќи сè, од инфраструктура до спортски тимови и локални добротворни организации.
Ниеден вработен во АбВи не сакаше да зборува јавно со CNN. Но, сопственичката на градинка, Ан-Мари, која одлучи да не го даде своето презиме од причини поврзани со приватноста, рече дека слушнала многу родители кои работат во фабриката – и ги оставаат своите деца на нејзина грижа – како изразуваат вознемиреност за тоа што може да се случи.
„Тие се загрижени за своите работни места, едноставно не знаат како ќе оди. Дали тоа ќе влијае на нив? Дали ќе имаат работа во ова време следната година? Дали компанијата ќе може да продолжи да работи?“, рече таа. „И тоа ќе има последователен ефект врз мене, знаете“, рече таа, додавајќи: „Ако тие немаат работа, и јас нема да имам работа“.
Брајан Кјузак, од комитетот за развој на фудбалскиот клуб, вели:„Вестпорт не знае како е без американско место за фармацевтски третман. И не мислам дека би сакале да откриеме како изгледа без него“, рече Кјузак, чија 25-годишна ќерка исто така работи во фабриката.
Минатиот месец, по недели неизвесност, конечно беше договорен трговскиот договор меѓу САД и ЕУ. Додека некои во Ирска и поширокиот блок го поздравија договорот, други европски лидери го сметаа за вежба за ограничување на штетата. Смиреност по неговото објавување ќе биде краткотрајна.
За Ирска – третиот најголем извозник на фармацевтски производи во светот и дом на фармацевтските гиганти Џонсон и Џонсон и Фајзер, Трамп минатиот вторник изјави дека претстојните царини за увезените фармацевтски производи би можеле да достигнат 250% во следните 18 месеци. Заканата доаѓа во време кога САД во моментов спроведуваат истрага по Член 232 за тоа дали странските лекови ја загрозуваат националната безбедност, процес чиј исход би можел да го замени тековниот трговски договор меѓу САД и ЕУ. „Сакаме фармацевтски производи да се произведуваат во нашата земја“, рече тој.
Но, царините сами по себе веројатно нема да предизвикаат масовен потег. Иако идејата за враќање на фармацевтското производство во САД резонира со базата на Трамп, нејзиното спроведување во пракса е полно со предизвици.
Експертите велат дека иако производството на лекови може да се префрли во постојните американски капацитети, целосното повторно складирање е малку веројатно поради високите трошоци, регулаторните пречки, предизвиците во синџирот на снабдување и долгите временски рокови за изградба или преместување на високотехнолошки погони – одложувања што би можеле да ги надминат сите политички промени.
Сепак, таа посочи на отпорноста на градот – и на Ирска – изразувајќи верување дека индустријата на Вестпорт ќе може да ја надживее неговата администрација. „Кога ќе си замине од власт, сè ќе се промени повторно – како што се случи минатиот пат“, рече таа, осврнувајќи се на првиот мандат на Трамп и забележувајќи дека животите на луѓето не можат да бидат диктирани од она што таа го окарактеризира како каприци на еден човек.
Тоа е став што се чувствува низ целиот град.
AbbVie, кој одби да разговара со CNN за оваа сторија, не сигнализираше никакви планови за преместување на својот центар за производство на ботокс.
Зборувајќи за царините во неодамнешниот повик за јавни приходи, претседателот на AbbVie, Роберт А. Мајкл, рече дека компанијата „има конструктивни дискусии со администрацијата за секторските тарифи“ и истакна дека „очигледно ќе продолжи да инвестира во САД“. Во вторник, компанијата објави инвестиција од 195 милиони долари во својот производствен погон во Чикаго, во она што го нарече дел од пошироката обврска да инвестира повеќе од 10 милијарди долари во американски проекти во текот на следната деценија.
Други големи производители на лекови, исто така, објавија дека ќе ги зголемат американските инвестиции како одговор на новите царини.
Не е јасно што би можеле да значат овие инвестиции за Ирска.
Но, можеби не се добри вести. Минатата година, фармацевтските производи сочинуваа 44 милијарди евра од вкупниот извоз на Ирска во САД од 72,6 милијарди евра.
Пред договорот за царини, Ирска се чини дека проактивно го забрза извозот: фармацевтска стока во вредност од 20 милијарди евра беше испратена во САД во првите два месеци од оваа година, според официјалните трговски податоци.
И додека засега се чини дека е избегната трговска војна, американските потрошувачи би можеле да бидат на удар на зголемените трошоци за лекови.
Аналитичарот на ING, Дидерик Стадиг, за CNN изјави дека царината од 15% би можела да ги зголеми цените на лековите во САД за 7% до 10%, додавајќи до 13 милијарди долари годишно на трошоците за здравствена заштита. Потрошувачите би можеле да го сносат товарот со текот на времето преку повисоки премии за здравствено осигурување и зголемени цени на лековите во аптеките.
За производи како козметички ботокс, кој не е покриен со американското здравствено осигурување, трошоците за процедурите што веќе се сметаат за луксуз, исто така, би можеле да се зголемат, велат аналитичарите, што дополнително ќе ги оптовари паричниците.
(Фабриката за ботокс во Вестпорт, Ирска: CNN)
