Аналитика
Тропскиот рај Мауи, еден од архипелагот на Хавајските острови во Пацификот, позната туристичка дестинација, пред десетина дена беше погоден од шумски пожар кој го уништи градот Лахаина, оставајќи зад себе пустош и преку 100 загинати, а идентификацијата на поголемиот дел од жртвите пронајдени во пеплосаните домови, можеби ќе потрае со години.
По трагедијата, голем дел од туристите кои беа на островот, си заминаа, но дел останаа, но доаѓаат и стотици нови, а жителите на островот се растргнати помеѓу потребата да се справат со последиците од катастрофата и потребата да ги одржат приходите од туризмот, кои досега сочинуваа дури 80% од доходот на овој остров.
Познатиот холивудски актер со хавајско потекло, Џејсон Момоа завчера преку својот Инстаграм профил упати апел до туристите да не патуваат во Мауи додека островот се бори да се опорави од разорните шумски пожари. Не патувајте на Мауи, вели тој во апелот. „Не убедувајте се себеси дека вашето присуство сега е потребно на остров кој вака страда“. На хавајската заедница „и треба време да заздрави, да тагува и да се врати“. „Тоа значи дека колку помалку посетители на островот преземаат критични ресурси кои станаа екстремно ограничени, толку подобро“, напиша Момоа.
Овој и многу други апели дојдоа откако жителите на Мауи изјавуваа дека се лути и згрозени од глетката на туристите кои пливаат на плажата додека жителите сè уште ги бројат мртвите. Тие се огласија на социјалните мрежи, објавувајќи видео од туристи кои уживаат во празничните активности како нуркање додека бројот на загинати во историскиот туристички град Лахаина надминува 100 и расте секој ден.
На плажата Ваилеа во Мауи во понеделникот небото беше светло и ведро. Луксузни хотели се наредени покрај плажата, а нивните гости се шират по песокот.
„Истите води во кои нашите луѓе штотуку загинаа пред три дена се истите води следниот ден во кои пливаа овие посетители – туристи“, изјави една локална жителка за Би-Би-Си. „Тоа кажува многу за тоа каде е нивното срце и ум низ сето ова, и каде е нашето срце и ум сега“, додавајќи дека ниту еден Хаваец нема да „плива, нурка, сурфа“ во такви трагични околности. „Сега има два Хаваи. Хаваите во кои живееме и Хаваите во кои живеат тие“.
И, додека властите и бизнисите го поздравија проливот на патници, велејќи дека тоа ќе го намали ударот врз економијата на островот, која во голема мера се потпира на туризмот, Мауи тргнува на долго, болно закрепнување од пожарите, властите се борат со тоа како да ги балансираат непосредните потреби на жителите за домување и ресурси наспроти долгорочното финансиско здравје на островот.
Туризмот беше погоден во текот на неделата откако шумскиот пожар ја опустоши Лахаина, популарна дестинација за одмор, која исто така беше дом на историски места значајни за жителите на Хаваи.
Бројот на патници на авиокомпании во Мауи во неделата е намален за речиси 81 отсто во споредба со истиот период минатата година, според Одделот за бизнис, економски развој и туризам на Хаваи.
Во 2022 година, 2,9 милиони туристи го посетија Мауи, кој има население од 165.000 во текот на целата година, според најновите бројки од Бирото за попис на САД. Државниот оддел за туризам објави во февруари дека посетителите потрошиле 5,69 милијарди долари на Мауи во 2022 година.
Туристичката управа на Хаваите сега бара од посетителите да ги избегнуваат сите несуштински патувања до Западен Мауи, делот од островот погоден од пожарите, за да може да се искористат ресурсите за да им се помогне на локалното население да закрепне.
„Веројатно е дека голем дел од луѓето кои се погодени, губејќи членови на семејството, губејќи семејни домови, веројатно многу од нив биле вработени во туристичката индустрија“, рече портпаролот на туристичката управа Илихија Џонсон.
Хотелите во Западен Мауи привремено престанаа да примаат резервации. Многумина ги сместуваат своите вработени и се подготвуваат да ги сместат евакуираните и првите што реагираат кои работат на обновување при катастрофи, според туризмот.
Агенцијата ги повика посетителите во областите на Мауи кои не изгореа – како што се Кахулуи, Ваилуку, Кихеи, Ваилеа и Макена – да контактираат со нивното сместување и да се осигураат дека сè уште можат да бидат домаќини.
„Мауи не е затворен“, рече градоначалникот на округот Мауи Ричард Бисен на прес-конференција. „Многу наши жители заработуваат од туризмот“.
Луксузниот ризорт Four Seasons на плажата Ваилеа во Јужен Мауи objavi дека сите хотелски операции се одвиваат нормално, но дека ги охрабрува туристите со августовски резервации да ги одложат своите патувања додека остатокот од островот не закрепне поцелосно. Пополнетоста во хотелот со пет ѕвезди „драматично“ се намалила по пожарот, соопшти рецепционер.
Хотелскиот оператор Хилтон Ворлдвајд Холдингс, кој има 23 хотели низ Хаваи, соопшти дека се откажува од казните за откажување за оние кои патуваат до, од или преку сите острови на Хаваи до 31 август.
Повеќето од туристите, кои беа на Мауи за време на пожарите на крајот беа преместени на други хавајски острови. Уште 1.400 клиенти со августовски планови за патување до Мауи треба да бидат повторно резервирани, рече тој.
Откако хавајските власти ги повикаа туристите веднаш да заминат од островот Мауи на кој во тој момент имаше катастрофални пожари во дури три области, наведувајќи дека сега на локалното население им се потребни сите распложливи ресурси за хуманитарни цели, огромен дел, преку 46 илјади, веднаш заминаа, но некои ги игнорира апелите.
Но, сега многу локални бизниси се плашат за својата иднина доколку туристите не решат да се вратат во онолкав број како порано, поради размерите на катастрофата во Лахаина.
„Она од што се плашам е дека ако луѓето продолжат да гледаат „Мауи е затворено“ и „не доаѓајте во Мауи“, таа мала работа ќе ја нема“, рече Даниел Калахики, кој поседува камион за храна во Ваилуку. Продажбата е веќе намалена за 50% по пожарот, рече тој. „И тогаш островот ќе изгуби сè“.
Сепак, во деновите по пожарот, нееднаквоста меѓу жителите на Мауи – кои се опоравуваат од катастрофалната загуба – и изолираните туристички жаришта беше откриена, потврдувајќи ја тезата за постоењето на две Хаваи. Во едните Хаваи, локалното население се соочува со акутна станбена криза и сиромаштија.
На овие Хаваи, последиците од пожарите се насекаде. Во продавниците и продавниците за намирници, евакуираните бараат основни работи, обидувајќи се да ги заменат своите изгубени работи со пари што ги имаат. Во рестораните, работниците можат да се видат во кујните и зад решетки како ги задржуваат солзите и прават телефонски повици за да ги координираат напорите за помош.
Работите се поинакви на другите Хаваи.
Како што ќе стигнете до крајот на 30-минутното возење од урбаниот центар на островот до Ваилеа, дом на висококвалитетните одморалишта и одморалишта во Мауи, земјата наеднаш се менува, сувите кафеави треви стануваат богато наводнето зеленило.
Внатре во Ваилеа, затворените заедници граничат со терени за голф, кои се поврзани со луксузни хотели. Внатре во тие хотели, вработените обезбедуваат часови за сурфање и оброци покрај базен, вклучително и плескавица од 29 долари.
Вработените за Би-Би-Си изјавија дека многу од гостите се сочувствуваат со кризата на западниот дел од островот. Други се пожалија на откажани планираните активности во Лахаина – јавање коњи, зиплајнинг – рече Британи Паундер (34), вработена во Four Seasons.
Ден по пожарите, еден гостин од Калифорнија, праша дали сè уште може да ја реализира својата резервација за вечера во Лахаина Грил – ресторан во една од најтешко погодените области на градот. „Не е во ред“, смета вработената.
Постои зголемена загриженост дека евентуалната обнова на Лахаина дополнително ќе го оптовари овој втор Хаваи.
И до сега богатите посетители придонесоа за високи цени на домување, купувајќи земјиште и имот на место каде што сопственоста на куќи е недостапна за многу постојани жители. Познатите милијардери Питер Тиел и Џеф Безос и двајцата имаат домови во Мауи. Опра Винфри е најголемиот земјопоседник на островот.
Се шират гласини дека агентите за недвижнини им приоѓаат на сопствениците на имот на Хаваи во Лахаина, нудејќи да им го откупат имотот.
Неколку локални жители изјавија за Би-Би-Си дека се загрижени дека Лахаина ќе биде преуредена во друг Waikiki, богат брег на Хонолулу, во кој доминираат висококатници покрај океанот и брендирани луксузни шопинг. „Не ни треба уште еден Ваикики“, рече Чак Еномото. „Но, тоа е неизбежно.“
