Аналитика
Во еврозоната, усогласениот индекс на потрошувачките цени во мај порасна за 2,6% на годишно ниво, надминувајќи ги прогнозите. Базичната инфлација исто така се зголеми на 2,9%. Ова доаѓа додека Европската централна банка (ЕЦБ) се подготвува за потенцијално намалување на каматните стапки на 6 јуни.
Инфлацијата во еврозоната се зголеми во мај, надминувајќи ги очекувањата на економистите само неколку дена пред да се состане Европската централна банка (ЕЦБ) за да го објави првото намалување на каматните стапки во последните четири години.
Според прелиминарните податоци на Евростат, усогласениот индекс на потрошувачки цени (HICP) во еврозоната во мај порасна за 2,6% на годишно ниво, што е повеќе од 2,4% во април и ја надмина прогнозата од 2,5%. Ова е прво зголемување на годишната стапка на инфлација од декември 2023 година. На месечна основа, ХИЦП се искачи за 0,2%, што претставува забавување од априлските 0,6%.
Имено, енергетската инфлација стана позитивна од 0,3% на годишно ниво за прв пат од април 2023 година. Базичната инфлација, која ги исклучува храната и енергијата, исто така порасна во мај, завршувајќи со деветмесечна дезинфлација. Базичната стапка на инфлација се зголеми од 2,7% во април на 2,9% во мај, надминувајќи ги очекувањата од 2,8%. Месечната базична инфлација се зголеми за 0,4%, забавувајќи се од априлските 0,6%.
Меѓу земјите-членки, највисоки годишни стапки на инфлација во мај се забележани во Белгија (4,9%), Хрватска (4,3%) и Португалија (3,9%). Последнава ја забележа највисоката годишна стапка на инфлација во една година.
Спротивно на тоа, Финска (0,5%), Италија (0,8%) и Литванија (0,8%) имаа најниска годишна стапка на инфлација.
ЌЕ ИМА ЛИ, СЕПАК, НАМАЛУВАЊЕ?
Сега е актуелно прашањето дали ЕЦБ ќе се воздржи од намалување на каматните стапки следната недела. Податоците за инфлацијата во мај се еден од последните критични податоци пред состанокот на ЕЦБ на 6 јуни, каде што се очекува намалување од 25 базични точки.
Неколку креатори на политики на ЕЦБ неодамна укажаа на претпочитање за намалување на каматните стапки во јуни, што би требало да сугерира дека мало нагорно изненадување на инфлацијата веројатно нема да ги промени нивните планови.
Доколку се реши да не ги намали каматните стапки, ЕЦБ би можела да испрати загрижувачки сигнал до учесниците на пазарот дека веруваат дека инфлаторните притисоци повторно се појавуваат и дека е неопходно одржување на рестриктивните каматни стапки.
Силно се очекува дека тие ќе продолжат со намалувањето на стапката во јуни без да се обврзат на дополнителни намалувања, како што истакна главниот економист Филип Лејн во својот говор на 27 мај.
Лејн нагласи дека темпото на идните намалувања на стапките ќе биде побавно доколку има нагорни изненадувања во основната инфлација, особено во домашниот и услужниот сектор.
ЕЦБ прогнозираше просечна стапка на базична инфлација од 2,5 отсто на годишно ниво за вториот квартал од 2024 година.
Со оглед на читањето од 2,7% во април и 2,9% во мај, читањето во јуни ќе треба да биде помеѓу 2% и 2,1% за да се усогласи со претходната прогноза на ЕЦБ, што изгледа малку веројатно.
Крајниот датум за јунските макроекономски проекции на ЕЦБ помина, што сугерира дека благата нагорна ревизија на проценките за базичната инфлација во вториот квартал ќе биде на картата.
Претседателката Кристин Лагард, исто така, можеше да соопшти за време на прес-конференцијата дека враќањето на целта од 2% за базичната инфлација може да биде малку побавно од претходно прогнозираното.
Пазарите на пари моментално ги ценат 61 базична поен од намалувањата на стапките на ЕЦБ до крајот на годината, што имплицира само уште едно дополнително намалување од 25 базични поени за 2024 година по очекуваното намалување во јуни.
РЕАКЦИИ НА ПАЗАРИТЕ
По извештајот за инфлацијата, еврото се искачи малку повисоко во однос на доларот, при што курсот EUR/USD се искачи на 1,0840.
Приносите на обврзниците меѓу големите европски земји се зголемија, при што приносот на 10-годишниот германски бунд се искачи на 2,7%, потенцијално достигнувајќи го највисокото дневно затворање од средината на ноември 2023 година.
Италијанските и француските приноси исто така пораснаа за околу 4 базични поени.
Главните европски индекси се намалија, при што DAX и CAC 40 паднаа за 0,2%, а поширокиот Euro Stoxx 50 падна за 0,1%.
