Аналитика
Пазарните цени со зголемување на каматните стапки за 0,5% со голема веројатност за пораст од 0,75%. Загриженоста за претстојната рецесија низ еврозоната ќе биде ставена на мирување овој четврток, бидејќи Европската централна банка (ЕЦБ) го објави своето следно големо зголемување на каматните стапки.
Со хорот креатори на политики кои повикуваат на брза и решителна акција за да се скроти рекордната инфлација во целиот блок, која се движи од 9,1 отсто, пазарите целосно ценети со потег од 50 базични поени и голема веројатност за пораст од 75 базични поени, што укажува на ЕЦБ може да оди на кој било начин.
„Сметаме дека тоа е многу близок разговор, со добри аргументи на секоја страна, но на крајот мислиме дека оние кои се залагаат за поголемо покачување ќе надвладеат бидејќи септември нуди најдобра можност да се испрати јасен сигнал за решителност“, рече економистот на Морган Стенли, Јенс Ајзеншмит. Колегите на ЕЦБ на други места се во тек со затегнување на монетарната политика, при што Федералните резерви на САД се одлучија за две последователни зголемувања на стапката од 0,75 отсто.
„Сè уште се чувствува како ЕЦБ сака да се израмни и тоа ја прави поверојатно дека тие ќе се зголемат за 75 (bps) и ќе останат соколични“, рече Мајк Ридел, висок менаџер на портфолио со фиксен приход во Allianz Global Investors.
Речиси половина милион иматели на променливи и тракерски хипотеки во Републиката се соочуваат со зима на незадоволство со зголемените месечни отплати на нивните станбени кредити.
Зголемените трошоци за хипотека доаѓаат како резултат на зголемените цени на енергијата, транспортот и храната. Веројатното зголемување на стапката за половина поен ќе додаде околу 80 евра на тековните месечни отплати на типична хипотека од 300.000 евра. Оние кои имаат тракери веројатно ќе забележат речиси итно зголемување на нивните отплати. Друг елемент кој се потхранува со одлуката на ЕЦБ е моменталната слабост на еврото.
Евробанкарите сакаат да видат стабилизирање на еврото, кое изгуби околу 8 отсто од својата вредност во изминатите три месеци. Еврото потона под 0,99 долари на новото 20-годишно ниво во понеделникот, откако Русија го прекина снабдувањето со гас преку главниот гасовод до Европа, што ги зголеми стравувањата за продлабочување на енергетската криза во регионот. Тоа ќе се нахрани со желбата да се обиде да ја скроти инфлацијата преку затегната политика.
ПЕТ ПРАШАЊА ЗА ЕВРОПСКАТА ЦЕНТРАЛНА БАНКА
Ова се пет клучни прашања на кои треба да одговорат евробанкарите:
1. Дали е важна големината на зголемувањето на стапката?
Поголем потег би покажал решеност да се запре инфлацијата што е многу над целта на ЕЦБ од 2 отсто и ќе помогне да се зајакне кредибилитетот на банката. ЕЦБ се одлучи за поголем потег од очекуваното во јули, а другите големи централни банки агресивно напредуваа.
Поместување од 50 bps се очекува во четврток, но пазарите ги зголемија облозите за поголемо зголемување од 75 bps, а некои банки, како што е Goldman Sachs предвидуваат такво.
Некои креатори на политиката на ЕЦБ сакаат дебата за поголемото покачување, но други, како Франсоа Вилерој де Галхау, велат дека следниот потег на стапката треба да биде „уреден и предвидлив“.
„ЕЦБ, која моментално е зад кривата, ќе мора агресивно да ја заостри својата монетарна политика барем до почетокот на 2023 година, кога ќе можеме да видиме врв на порастот на потрошувачките цени“, рече Флавио Карпенцано, директор за инвестиции во фиксен приход во Капитал Груп.
2. Колку брзо ќе се намали инфлацијата?
Најновите економски прогнози на ЕЦБ во четврток најверојатно ќе предвидат дека инфлацијата ќе остане повисока подолго време. Креаторите на политиката и аналитичарите ги потиснаа очекувањата за тоа кога инфлацијата ќе го достигне својот врв, а зголемените цени на бензинот ги комплицираат изгледите.
Со оглед на ваквата позадина, шефицата на ЕЦБ, Кристин Лагард, можеби не сака да се потпира на тоа кога инфлацијата би можела да достигне врв. Беренберг очекува инфлацијата во еврозоната да достигне 10 проценти во четвртиот квартал пред да се намали на почетокот на 2023 година.
3. Дали енергетскиот шок ја прави рецесијата неизбежна?
Економистите сметаат дека тоа е сè повеќе случај, особено кога се наближува зима со недостиг на енергија, а показателите кои гледаат напред даваат мрачна слика.
Цените на бензинот дополнително се зголемија од последниот состанок на ЕЦБ и досега оваа година се зголемени за околу 280 отсто.
Вилерој од ЕЦБ верува дека европската рецесија е малку веројатна, но дека ништо не може да се исклучи за следната година. Рецесија во Германија, најголемата економија во еврозоната, е сè поверојатна, објави Бундесбанката минатиот месец. „Колку побрзо се заострат оваа година, толку побрзо веројатно ќе го паузираат зголемувањето на каматите“, рече менаџерот на портфолиото на Fidelity International, Арио Емами Неџад.
4. Како слабото евро влијае на изгледите на политиката?
Слабата валута, која го прави увозот поскап, го зајакнува случајот за поагресивни зголемувања на стапките. Еврото се врати под 1 долар и падна за 12% оваа година. Мерено во однос на кошницата валути пондерирана според трговската размена, еврото падна за речиси 3 отсто од јунското ниво.
Записниците од состанокот на ЕЦБ во јули покажаа загриженост за слабоста на валутата. „ЕЦБ секогаш велеше дека не е важно нивото на еврото, туку темпото на движење“, рече шефот на макроекономското истражување на Pictet Wealth Management, Фредерик Дукрозе. „Но, постои и потег под 1 долар и не сакате уште 5-10 проценти поместување во валутата“.
5. Колку брзо ЕЦБ би можела да стави крај на реинвестирањето на обврзниците?
ЕЦБ веројатно нема да дебатира за завршување на реинвестициите од доспеаните обврзници што ги поседува преку нејзината програма за купување средства од 3,3 трилиони евра.
Федералните Резерви почнаа да го намалуваат својот биланс и тоа ќе биде следниот чекор во нормализирање на политиката на ЕЦБ.
Засега, зголемувањето на стапките ќе биде на прво место, сугерираат неодамнешните коментари на шефот на холандската централна банка Клас Нот и други.
