Аналитика
САД повторно воведуваат построги правила за странските посетители, со планови да имплементираат обврзници во висина до 15.000 долари за апликантите за одредени туристички и деловни визи. Оваа мерка, најавена од Стејт департментот, претставува дел од нова пилот-програма со времетраење од една година, насочена кон посетители од земји со високи стапки на пречекорување на дозволениот престој.
Со продолжение на оваа иницијатива, која првично беше предложена во последните месеци од администрацијата на Доналд Трамп, Стејт департментот има за цел да ја тестира практичноста и ефикасноста на системот на визни обврзници – инструмент што би служел како гаранција дека странците со привремени визи ќе ги почитуваат условите на нивниот престој и ќе ја напуштат земјата навреме.
Програмата предвидува обврзници до 15.000 долари за апликанти од земји каде што стапките на пречекорување на дозволениот престој се значително високи. Се работи за 12-месечна пилот-фаза, чија цел е да се процени дали ваквиот механизам може да се применува пошироко.
Ова претставува реактивирање на мерка што првпат беше воведена во ноември 2020 година, непосредно по поразот на Трамп на претседателските избори. Тогашниот предлог предвидуваше задолжителна обврзница за патници од околу дваесетина земји, претежно од Африка, каде што прекршувањата на дозволениот престој изнесуваа над 10%. Сепак, таа шестмесечна пилот-програма никогаш не беше применета.
Според најавата, Стејт департментот ќе го објави списокот на засегнати земји најмалку 15 дена пред програмата да започне, на својата веб-страница travel.state.gov. Исто така, се остава можност за ажурирање на списокот со ист рок на претходно известување.
Патниците ќе имаат право на поврат на обврзницата ако ја напуштат земјата навремено, станат државјани или во случај на смрт, според регулативите на Одделот за внатрешна безбедност и имиграциска и царинска контрола (ICE).
Портпарол на Стејт департментот за агенцијата Ројтерс изјави дека земјите ќе бидат избрани врз основа на неколку критериуми, меѓу кои се висок процент на пречекорување на престојот, недостатоци во процесите на проверка, злоупотреба на инвестиции за стекнување државјанство без реално живеење, како и надворешнополитички размислувања. Министерството не наведе конкретна бројка на апликанти што би можеле да бидат погодени од оваа мерка.
Политиката се надоврзува на серија рестриктивни мерки преземени од администрацијата на Трамп, меѓу кои и укинување на привремениот заштитен статус за дел од имигрантите, како и целосна забрана за имиграциски визи за 12 земји. Новата програма може да биде дополнување на веќе постоечката забрана за патување, која од јуни е активна за земји како Чад, Еритреја, Хаити, Мјанмар и Јемен – сите со високи стапки на пречекорување на визите. Според податоци на федералните власти од 2023 година, во листата на ризични земји се вбројуваат и Бурунди, Џибути и Того.
Американската туристичка асоцијација, која ги претставува големите туристички компании, соопшти дека очекува програмата да има ограничен ефект и дека веројатно ќе опфати околу 2.000 апликанти, најмногу од земји со низок обем на патувања во САД.
Дополнително, Стејт департментот неодамна воведе нови упатства со кои американските дипломати се задолжуваат да ја проверуваат онлајн активноста на странски студенти пред да одобрат образовни и визи за размена. Апликантите кои одбиваат да ги отклучат своите профили на социјалните мрежи можат да се соочат со сомнежи и одбивање на визата.
Новите мерки се појавуваат во период кога американската туристичка индустрија бележи нагло опаѓање. Во март е забележано намалување од 11,6% во бројот на странски посетители, што се очекува да резултира со милијарди долари загуби за секторот. Патувањата од Канада и Мексико, исто така, се намалени за 20% на годишно ниво.
Како дополнителен товар, во најновиот даночен закон предложен од администрацијата на Трамп се вклучи и таканаречена „такса за интегритет на визата“ во износ од 250 долари, што би ја направила една од највисоките такси за виза во светот, доколку биде усвоена.
Истовремено, расте бројот на случаи во кои туристи и посетители со валидни визи се приведуваат од страна на имиграциските служби. Овие настани дополнително ги поттикнуваат стравувањата дека патувањето во САД може да претставува сериозен ризик за некои категории на посетители.
