Аналитика
Самитот на седумте најразвиени економии во светот, што изминативе три дена се одржуваше во малото канадско градче Кананаскис, заврши без присуство на американскиот претседател Доналд Трамп и со широко формулирана изјава во која лидерите на Г7 едногласно се согласија дека на Иран не може да му се дозволи да се здобие со нуклеарно оружје и повикаа на деескалација на Блискиот Исток.
Она што не се случи е што лидерите не успејаа да издадат заедничка декларација во поддршка на Киев се случи и покрај фактот дека само неколку дена пред состанокот во Канадските Карпести Планини, делегациите што се подготвуваа за самитот сè уште се надеваа дека ќе најдат формулација што ќе им биде прифатлива на сите лидери на Г7, вклучително и на Доналд Трамп, изјавија тројца дипломати за Политико.
Причината за тоа, според Политико, било што Трамп не се согласил за предложените формулации кои би содржеле силна осуда на Русија во заедничка изјава. Па така, наместо заедничка изјава на групата, било прифатено соломонско решение – истото да го каже домаќинот, канадскиот премиер Марк Карни во своето завршно обраќање на самитот.
Шесте лидери од Групата седум – или Г7 – минус Доналд Трамп, разговараа за војната на Русија во Украина и конфликтот меѓу Израел и Иран; сепак, тие не беа во можност да постигнат значајни договори за овие и бројни други итни прашања.
Без едногласност, поединечни лидери се сретнаа и со украинскиот претседател Володимир Зеленски за да го уверат во нивната континуирана поддршка на Киев и нивната посветеност да се осигурат дека неговата земја е опремена да се одбрани од Русија.
Со тоа заврши самитот кој беше принуден да покаже како коалицијата на богати нации сè уште може да влијае на глобалната политика, и покрај предвременото заминување на американскиот претседател Доналд Трамп.
За време на завршните сесии во вторник, канадскиот премиер Марк Карни, заедно со лидерите на Обединетото Кралство, Франција, Германија, Италија и Јапонија, беа придружувани од украинскиот претседател Володимир Зеленски и шефот на НАТО Марк Руте.
„Ни треба поддршка од сојузниците и јас сум тука“, рече Зеленски, пред да додаде: „Подготвени сме за мировни преговори, безусловно прекин на огнот. Мислам дека е многу важно. Но, за ова, ни треба притисок.“
Преостанатите лидери се согласија заеднички да се обидат да се борат против она што го нарекоа непазарни политики што би можеле да го загрозат глобалниот пристап до критични минерали.
Тие, исто така, ветија дека ќе ги ограничат негативните страни на вештачката интелигенција врз работните места и животната средина, а сепак ќе го прифатат потенцијалот на „технолошката револуција“.
Зеленски требаше да се сретне со Трамп додека светските лидери се собраа во канадското одморалиште Кананаскис на Карпестите Планини, но таа средба беше откажана откако Трамп одлучи да го напушти самитот еден ден порано во вторник, наведувајќи ја ескалацијата на Блискиот Исток.
Дополнително, Соединетите Американски Држави претходно потпишаа договор што им овозможи на Американците пристап до обемните минерални ресурси на Украина.
Самитот во голема мера беше засенет од пресметката меѓу Израел и Иран околу нуклеарната програма на вториот, која има потенцијал да ескалира. Израел започна кампања за воздушно бомбардирање насочена кон Иран, додека Иран возврати со ракетни и беспилотни летала.
Францускиот претседател Емануел Макрон предупреди против САД и другите сили кои се залагаат за промена на режимот во Иран, сугерирајќи дека тоа би можело да го дестабилизира поширокиот Блиски Исток. Нетанјаху претходно ги повика Иранците да ги користат нападите на Израел како средство за соборување на владата.
„Верувам дека најголемата грешка денес би била да се бара промена на режимот во Иран преку воени средства, бидејќи тоа би довело до хаос“, рече Макрон.
Пред да замине, Трамп им се придружи на другите лидери во издавањето изјава во која се наведува дека Иран „никогаш не може да има нуклеарно оружје“ и повикува на „деескалација на непријателствата на Блискиот Исток, вклучително и прекин на огнот во Газа“.
(Фото: CBS News)
