Потрошувачките цени во САД повторно пораснаа во април, а мерките за основната инфлација останаа високи, знак дека понатамошниот пад на инфлацијата веројатно ќе биде бавен и нерамен. Инфлацијата остана тврдоглаво висока минатиот месец по повеќе од една година раст на каматните стапки.
Надлежните соопштија дека потрошувачките цени во април биле за 4,9 отсто повисоки од пред една година, што е мало забавување од стапката на инфлација од 5 отсто во март. Тоа беше најмалото годишно зголемување на трошоците за живот во последните две години.
Цените се зголемија за 0,4 отсто од март до април, објави владата во средата, од 0,1 отсто пораст од февруари до март. Федералните резерви ги зголемија каматните стапки десет пати во последните 14 месеци во обид да ја намали побарувачката и да ги стави цените под контрола.
По најновото зголемување на каматните стапки пред една недела, креаторите на политиката на ФЕД навестија дека натамошните зголемувања може да бидат непотребни. Но, централната банка не дава никакви ветувања за нејзините идни чекори, со оглед на постојаната моќ на инфлацијата и неизвесните економски изгледи.
НА РАБОТ ОД ФИНАНСИСКА КАТАСТРОФА
Има многу сериозни предупредувања за економскиот хаос и катастрофа што ќе настанат доколку наскоро не се укине плафонот на американскиот долг. Сепак, пазарите остануваат прилично здрави за драмата во Вашингтон. Не очекувајте тоа да трае многу подолго. Аналитичарите велат дека Вол Стрит го идентификувал својот сопствен X-датум кон крајот на мај, и ако дотогаш нема големо движење во Конгресот, тие очекуваат голема нестабилност на пазарот.
Се чини дека аналитичарите се согласуваат дека крајот на мај е кога инвеститорите ќе почнат да ја губат својата ладнокрвност. Густаво Швенклер, професор по финансии на Бизнис школата Ливи на Универзитетот Санта Клара за СИ-Ен-Ен изјави дека смета оти инвеститорите можеби сериозно ја сфаќаат кризата, но не знаат како да реагираат на неа. Швенклер вели да се очекува „многу поголема нестабилност“ ако прашањата за плафонот на долгот не се решат до последната недела од месецот.
Според експертите кои ги консултираше СИ-Ен-Ен – ова следува: доколку Конгресот не успее навреме да го зголеми или суспендира плафонот на долгот, очекувајте „голем пад на берзата“. „Веројатно има уште една недела или нешто повеќе“ пред инвеститорите да станат сериозни, изјави во вторникот Николас Бонсак, претседател и шеф на стратегијата за портфолио во Стратегас.
Во белешката минатата недела, главниот глобален стратег на JPMorgan Asset Management, Дејвид Кели, исто така ги идентификуваше последните денови од мај кога ќе се зголеми нестабилноста на пазарот на акции. Но, рече тој, пазарите треба да можат брзо да закрепнат. „Најдобро е да не се мисли на кризата со плафонот за долгови како потенцијално повторување на Големата финансиска криза“, напиша тој.
Секретарот за финансии Џенет Јелен ги повика извршните директори на најголемите американски компании и другите деловни лидери да разговараат за последиците од рабовите околу плафонот на долгот.
БИЗНИСОТ ИМА ТРПЕНИЕ САМО ДО КРАЈОТ НА МАЈ
По неколку месеци релативен молк, застапниците на бизнисот почнуваат да зборуваат против буџетскиот ќорсокак. „Со оглед на тоа што САД се изложени на ризик од неисполнување на обврските веднаш на 1 јуни, значајните, двопартиски дискусии за зголемување на плафонот на долгот повеќе не можат да чекаат“, напиша Џош Болтен, извршен директор на Бизнис тркалезната маса, во изјавата од вторникот.
„Неизвршувањето на долгот на САД ќе ѝ нанесе тежок удар на економијата, што ќе доведе до широко распространето губење на работни места, десеткувани заштеди во пензија и повисоки трошоци за задолжување за семејствата, бизнисите и владата“, рече Болтен.
Мајкл Хансон, главен лобист во Здружението на лидери во малопродажната индустрија, рече дека трговците на мало се погодени од проблеми со синџирот на снабдување и пандемијата и не им требаат повеќе економски спротивставени ветрови. „Погрешна одлука околу плафонот на долгот ќе ги доведе бизнисите и потрошувачите во економски шок бран“, додаде тој.
Што се случува: Соединетите Американски Држави снемаат пари, и ако Конгресот не дејствува да го подигне или суспендира својот самонаметнат лимит за задолжување, земјата наскоро би можела да не ги исполни своите сметки.
Неуспесите на Silicon Valley Bank и Signature Bank во март и на First Republic Bank минатата недела ги прави другите заемодавачи повнимателни во однос на одобрувањето на кредитите, што може да биде кочница за економскиот раст.
Американскиот претседател Џо Бајден предупреди дека економијата би можела да влезе во рецесија и да отфрли милиони работни места, освен ако републиканците не се согласат да го подигнат плафонот за долгот на земјата од 31,4 трилиони долари пред крајниот рок кој брзо се приближува.
Во говорот во стилот на кампањата во квартот во Њу Јорк во средата, Бајден ги обвини републиканците дека ја држат економијата во заложништво барајќи „уништувачки“ кратења на трошоците во замена за зголемување на лимитот на долгот. „Не е време сето ова да се стави на ризик, да се заканува рецесија, да се загрозат милиони работни места, да се поткопа позицијата на Америка во светот“.
Администрацијата на Бајден и конгресните републиканци се мачеа да најдат заеднички јазик за подигање или суспендирање на горната граница на долгот со цел да ги спречат САД да не го наплатат долгот во рок од неколку недели.
Американското Министерство за финансии посочи дека можеби нема да може да ги плати сметките на 1 јуни. Соединетите држави го достигнаа лимитот за задолжување на 19 јануари. Оттогаш, американското Министерство за финансии има спроведено голем број мерки за да се избегне неисполнување на обврските, но прашање на денови или најмногу недели е кога тие ќе бидат исцрпени и американската влада не може да го плати тоа што го должи.
За да се избегне неисполнување на обврските, Конгресот ќе мора да го укине плафонот на долгот, но републиканците бараат намалување на трошоците за да го сторат тоа. Претседателот Џо Бајден, демократ, сака едноставно гласање во Конгресот што ќе се занимава само со зголемување на лимитот за долгот на владата.
Грижата за ќор-сокакот се засили во изминатите неколку дена бидејќи таканаречениот X-date – кога Министерството за финансии би останало без пари за да ги плати сметките – забрза, од средината на август според претходните проценки, до 1 јуни поради слабото собирање даноци во април, изјави за Ал Џезира Бернард Јарос, помошник директор во Мудис Аналитика. Ако Министерството за финансии може да издржи до средината на јуни, рече Јарос, тогаш ќе има „наплив“ на даночни приходи од бизниси и поединци и близу 150 милијарди долари во нови вонредни мерки што ќе му помогнат да го задржи протокот на пари до крајот на јули или дури и на почетокот на август.
НАЈЛОШОТО СЦЕНАРИО
Но, не е јасно дека ќе издржи до тогаш. Кое е најлошото сценарио?
Соединетите Американски Држави влегуваат во еднонеделно неплаќање на долгот. Таквата ситуација би била „катаклизмично сценарио“ и ќе биде проследена со рецесија на редот на финансиската криза од 2008 година, рече Јарос.
Во такво сценарио, федералната влада ќе мора веднаш да ги намали своите трошоци и да ги намали владините трошоци.
Како што овие намалувања функционираа низ економијата, „ударот врз растот би бил огромен“, рекоа Јарос и неколку колеги од Мудис во анализата објавена во март.
Освен ова, финансиските пазари би биле во превирања, каматните стапки дополнително би се зголемиле и јачината на доларот би се намалила, рече Вајт.
Ако политичкиот ќорсокак се одолговлекува, каматните стапки ќе бидат уште повисоки, одвраќајќи ги луѓето од задолжување или инвестирање, рече Вајт.
„Ова ќе има одек низ целиот свет“, рече тој. „Ова не е добра работа за никого“. „Каматните стапки за државните записи и обврзници ќе се зголемат и тоа на крајот ќе доведе до поголем даночен товар за Американците“.
Тоа, исто така, може да поттикне повици за алтернативи на американскиот долар, кој со децении беше неспоредлива валута во меѓународните финансии.
Иако е нејасно дали агенциите за кредитен рејтинг би го намалиле рејтингот на државниот долг доколку тој не ги исполни своите обврски, секое намалување би предизвикало каскада од кредитни импликации и намалување на долгот на многу други финансиски институции, нефинансиски корпорации, општини, даватели на инфраструктура. , структурирани финансиски трансакции и други издавачи на долгови, предупреди Мудис.
Оние институции кои се поддржани од американската влада – вклучително и хипотекарните финансиери Фани Меј, Фреди Мек и Федералната банка за заеми за домови – најверојатно ќе претрпат најголеми намалувања на нивниот рејтинг.