Аналитика
Скратена работна недела? Во Грција работите, се чини, одат во спротивна насока, па така дел од вработените од 1 јули годинава работат шест место пет дена во неделата со 7% повеќе плата и со тоа стана прва држава членка на ЕУ која се определила за ваков потег.
Од градежната индустрија до туристичкиот сектор, грчките работодавци не можат да го најдат потребниот кадар. Владино решение: подолго работно време. Новиот закон им овозможува на работодавачите да спроведат шестдневна работна недела.
Додека голем дел од светот ја прифаќа идејата за четиридневна работна недела, од 1 јули многу вработени во Грција би можеле да се најдат на работа уште еден ден. Работната недела на Хеленскиот полуостров затоа ќе се продолжи на шест дена, вкупно 48 часа, но со зголемување на платата од 40% за дополнителниот ден и 115% ако е државен празник. Во ова сценарио, нема да биде дозволено прекувремена работа која надминува осум часа дневно.
Можеби изгледа контраинтуитивно во споредба со она што се случува во остатокот од светот – во Белгија, на пример, работната недела веќе две години е четири дена – но контекстот мора да се земе предвид. Новиот закон, одобрен во септември, стапи во сила, а беше воведен за одговор на работната криза, особено сезонската.
Оваа ситуација доведе до прекумерна – често неофицијално признаена – употреба на прекумерна работна недела. Меѓутоа, со новиот закон предложен од министерот за труд Адонис Георгиадис, работниците ќе видат официјално платена прекувремена работа на нивните плати.
Според законската регулатива, некои индустриски и производствени производствени капацитети, како и бизниси кои нудат услуги 24/24, можат да ја продолжат работната недела надвор од вообичаените пет дена (7 часа). Новиот закон не ги применува работниците во угостителството и храната, каде што 40-часовната недела веќе беше укината.
Во моментов, Грција е меѓу европските земји со поголем број одработени часови годишно: секој осми Грк работи постојано повеќе од 48 часа неделно и, во просек, потребната посветеност е 39,4 часа неделно (Евростат). Платите се видно ниски, а продуктивноста на земјата е под притисок по 15 години рецесија и три скапи европски спасувачки пакети. Заживување на растот и зголемување на продуктивноста се двете главни цели на централно-десничарската влада, која веќе 5 години прогресивно урива многу работни регулативи.
Законот за шестдневна работна недела беше усвоен од грчкиот парламент во септември минатата година, поради растечка загриженост околу работната продуктивност, и за неа гласале 158 од вкупно 300 пратеници.
И покрај тоа што земјата минува низ период на значителен економски раст, поддржан и од силниот прилив на туристи, штедењето предизвика бегство на младите луѓе, оставајќи празнина во работната сила. Анализата на ДВ предвидува раст на БДП од 2,2% оваа година и 2,3% следната година, што ќе го надмине просекот во еврозоната.
КРИТИКИ ЗА НОВИОТ ЗАКОН
Според новиот закон работниците нема да можат да одбијат да работат шест дена доколку тоа го побара работодавецот. Оваа одлука не е подложена на никаков облик на колективно договарање, институција што законите за работни односи воведени од Неа демократија, партијата на премиерот Киријакос Мицотакис, значително ја ограничија. Според тоа, синдикатите и претставниците на работниците немаа збор за ова прашање.
По 15 години рецесија и штедење и три спасувачки пакети кои дојдоа со тешки услови, трудот во Грција повеќе не е строго регулиран.
Колективните договори се замрзнати со години, а во многу бизниси персоналот работи врз основа на индивидуални договори за вработување.
Стравот е дека со новиот закон само ќе се легализира една веќе раширена практика, а тоа е онаа на работниците принудени да работат прекувремено поради немање алтернативи. Исто така, „долгата недела“ може да ги ограничи новите вработувања, принудувајќи ги оние кои веќе имаат работа да работат повеќе и оставајќи ги невработените надвор, во корист на работодавците.
Потегот веќе предизвика протести на опозицијата, на синдикатите и на работниците од јавниот сектор како што се вработените во образованието, транспортните работници и вработените во медицинските услуги.
Шестдневната работна недела постои во Јапонија, Сингапур и во Индија. Сепак, во повеќето земји во светот, работниците имаат 40-часовна работна недела и два дена одмор. Последниве години, некои земји како Белгија експериментираат со четиридневна работна недела.
