Аналитика
Германија се наоѓа пред една од најголемите економски и социјални закани во својата понова историја – драматичен недостиг на квалификувана работна сила кој, според последниот извештај на Институтот за германска економија (IW), се очекува да достигне дури 768.000 работни места до 2028 година. Само во 2024 година бројот на вакви позиции изнесувал 487.000, што јасно укажува на забрзана тенденција која го разнишува темелот на германската економска стабилност. Главниот двигател зад овој процес е немилосрдната аритметика на стареењето – годишно околу 283.000 луѓе ја напуштаат работната сила поради пензионирање, додека новите генерации не се доволни ниту по број, ниту по соодветна стручна подготвеност за да ја пополнат празнината.
Анализата посочува дека најтешко погодени ќе бидат сектори кои се од суштинско значење за секојдневното функционирање на општеството: трговијата, здравството, образованието и социјалната грижа. Само бројот на слободни позиции за продавачи, на пример, ќе порасне од сегашните 12.900 на над 40.000 во следните три години. Слично алармантни се и бројките во здравствениот сектор, каде недостигаат повеќе од 21.000 медицински сестри, како и во областа на грижата за деца и млади, каде дефицитот надминува 30.000 воспитувачи и социјални работници. И покрај надежниот раст во сектори како информациските технологии, каде се очекува зголемување на вработеноста за 26 проценти до 2028 година, експертите предупредуваат дека тоа нема да биде доволно за да се надоместат загубите во традиционалните индустрии, како металургијата и банкарството, каде се бележи сериозен пад во побарувачката.
Се очекува дека миграцијата ќе одигра клучна улога во стабилизирањето на пазарот на труд – со проценети 285.000 нето-мигранти годишно, теоретски е можно да се компензира природниот пад. Сепак, процесите на признавање на странски квалификации, адаптација и професионална интеграција се сè уште тромави и административно обременети. Иако владата веќе воведе мерки за привлекување странски кадар, ефектите се недоволни за да се надмине акутниот недостиг. Дополнително, дел од јавноста сè повеќе изразува резервираност кон миграцијата, што ја усложнува политичката поддршка за потребните реформи.
Секторот на обновлива енергија е еден од ретките светли примери – бројот на зелени работни места е речиси удвоен, достигнувајќи 372.500 во 2024 година – но и таму се чувствува хроничен недостиг на кадар. Стручњаците се едногласни: без итни и координирани мерки за поттикнување на стручното образование, продолжување на работниот век и олеснување на квалификуваната миграција, Германија ќе се соочи со намалување на продуктивноста, поскапување на јавните услуги и опасност од структурен пад во клучните општествени системи. Во оваа трка со времето, како што предупредува и еден од авторите на извештајот, д-р Александер Бурштеде, „нема време за одложување – мораме да инвестираме во луѓето, или ќе платиме висока цена за негрижата”.
