Аналитика
Министерот за надворешни работи на Данска го повика највисокиот американски дипломат во земјата на разговори откако главниот национален радиодифузер објави во среда дека најмалку три лица со врски со претседателот Доналд Трамп спроведуваат тајни операции за влијание на Гренланд.
Трамп постојано повторува дека бара јурисдикција на САД над Гренланд, огромна, полуавтономна територија на Данска. Тој не ја исклучи можноста за воена сила за преземање на контролата врз богатиот со минерали, стратешки лоциран арктички остров.
Данска, која е сојузник на САД во НАТО, и Гренланд изјавија дека островот не е на продажба и ги осудија извештаите дека САД собираат разузнавачки информации таму.
Данскиот јавен радиодифузер DR објави во среда дека владини и безбедносни извори кои не ги именуваше, како и неидентификувани извори во Гренланд и САД, веруваат дека најмалку тројца Американци со врски со Трамп спроведуваат тајни операции за влијание на територијата.
Едно од тие лица наводно составило список на Гренландци кои се пријателски настроени кон САД, собрало имиња на луѓе кои се против Трамп и ги натерало локалните жители да посочат случаи што би можеле да се искористат за да се прикаже Данска во лошо светло во американските медиуми. Според извештајот, двајца други се обиделе да негуваат контакти со политичари, бизнисмени и локални жители.
Операцијата за влијание е организиран напор за обликување на начинот на кој луѓето во едно општество размислуваат со цел да се постигнат одредени политички, воени или други цели.
ДР за Дифенс Њуз изјави дека нивната приказна се базира на информации од вкупно осум извори, кои веруваат дека целта е да се ослабат односите со Данска од рамките на гренландското општество.
ДР изјави дека не можела да разјасни дали Американците работеле по сопствена иницијатива или по наредба од некој друг. Рече дека ги знае нивните имиња, но одлучила да не ги објави за да ги заштити своите извори. Асошиејтед Прес не можеше независно да го потврди извештајот.
„Свесни сме дека странските актери продолжуваат да покажуваат интерес за Гренланд и неговата позиција во Кралството Данска“, изјави данскиот министер за надворешни работи Ларс Леке Расмусен во изјава испратена по е-пошта од неговото министерство. „Затоа не е изненадувачки ако доживееме надворешни обиди да се влијае врз иднината на Кралството во наредниот период“.
„Секој обид за мешање во внатрешните работи на Кралството, секако, ќе биде неприфатлив“, рече Леке Расмусен. „Во таа смисла, побарав од Министерството за надворешни работи да го повика вршителот на должноста амбасадор на САД на состанок во Министерството.“
Соработката меѓу владите на Данска и Гренланд „е блиска и се заснова на меѓусебна доверба“, додаде тој.
Амбасадата на САД во Копенхаген не одговори веднаш на барањето за коментар на списанието Дифенс Њуз.
Данската служба за безбедност и разузнавање одговори на барањето за коментар велејќи дека верува дека „особено во сегашната ситуација, Гренланд е цел на кампањи за влијание од различни видови“ кои би можеле да имаат за цел да создадат поделби во односите меѓу Данска и Гренланд.
Се вели дека „проценува дека ова може да се направи со искористување на постојните или измислени несогласувања, на пример во врска со добро познати поединечни случаи, или со промовирање или засилување на одредени гледишта во Гренланд во врска со Кралството, САД или други земји со посебен интерес за Гренланд.“
Службата, позната по данскиот акроним ПЕТ, соопшти дека во последниве години „континуирано ги зајакнува“ своите напори и присуство во Гренланд во соработка со тамошните власти и ќе продолжи да го прави тоа.
