Аналитика
Кралството Саудиска Арабија има амбиции да стане нов регионален бизнис центар во арапскиот свет и пошироко. Неодамна саудискиот престолонаследник, кој воедно е и премиер – Мохамад бин Салман, ги претстави плановите за развој на најголемиот модерен центар на светот во Ријад. Бин Салман ,кој е и претседател на компанијата за развој на Њу Мурабба, го најави започнувањето на реализација на овој огромен инфраструктурен проект, кој треба да го смени ликот на саудиската престолнина.
Проектот наречен Њу (Нова) Мурабба ќе биде изграден на површина од 19 квадратни километри, за да прими стотици илјади жители. Проектот ќе понуди повеќе од 25 милиони квадратни метри површина, со повеќе од 104.000 станбени единици, 9.000 хотелски соби и повеќе од 980.000 квадратни метри малопродажен простор, како и 1,4 милиони квадратни метри канцелариски простор, 620.000 метри квадратни и имот, 1,8 милиони квадратни метри простор посветен на објекти на заедницата. Проектот треба да биде завршен во 2030 година.
Сепак, она што ќе биде највпечатливо во целиот проект, ќе биде изградбата на „Mukaab“, односно супервисок облакодер во форма на коцка кој ќе стане центар на областа Нова Мурабба во центарот на Ријад. Мукааб има за цел да стане најголемата градба во светот, со 400 метри висина, ширина и должина. Зградата ќе биде лоцирана во северозападниот дел на Ријад, на површина од 19 квадратни километри што ќе стане еден од најголемите градби во центар на град во светот, и, според тоа, исклучителна иконска знаменитост, која ќе може да се пофали со имплементација на најновите иновативни технологии.
Инспириран од традиционалниот арапски архитектонски стил „наџди“, кој употребува непечени тули за градење, ова модерно архитектонско чудо ќе нуди искуство создадено од дигитална и виртуелна технологија со најновите холограми. „Мукааб“ ќе опфати кула на спирална основа и структура со површина од 2 милиони квадратни метри што ќе биде врвна дестинација за гостопримство со мноштво малопродажни, културни и туристички атракции, заедно со станбени и хотелски единици, комерцијални простори и рекреативни објекти.
Лансирањето на проектот е дел од стратегијата на саудискиот инфраструктурен фонд за диверзификација на изворите на приход за саудиската економија. Се очекува да додаде 180 милијарди саудиски риали на ненафтениот БДП и да создаде 334.000 директни и индиректни работни места до 2030 година.
Ова е само дел од новите мерки имаат за цел да привлечат странски инвестиции и работници. Тие се дел од амбицијата на саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман да ја отвори земјата на меѓународните пазари, ставајќи го главниот град меѓу 10-те најголеми урбани економии во светот и удвојувајќи го неговото население на најмалку 15 милиони до 2030 година – и покрај многуте традиционални пречки поврзани со строгите начини на толкување на исламскиот закон во саудиското кралство.
Саудиските амбиции да го стигнат и надминат донеодамнешниот неприкосновен регионален бизнис центар во Обединетите Арапски Емирати – Дубаи, не помина незабележано во овој главен бизнис и туристички центар на Блискиот Исток, кој долго време беше фаворизиран од иселениците.
До крајот на 2022 година, речиси 80 компании поднеле барање за лиценци за преместување на нивните централи во Ријад, рече саудискиот министер за инвестиции Калид ал Фалих во неодамнешното интервју, додавајќи дека градот ќе стане „голем главен град на Блискиот Исток, во политички и економски услови“.
Меѓутоа, големото прашање е дали Ријад е подготвен во однос на инфраструктурата, домувањето, начинот на живот, па дури и администрацијата за прилив на странски работници и нивните семејства. Исто така, под знак прашалник е дали луѓето ќе бидат подготвени да го напуштат релативно послободниот и покосмополитскиот, ако и поскап, Дубаи за да се преселат таму.
Според рангирањето на HSBC, Саудиска Арабија е зад Бахреин, Катар и Обединетите Арапски Емирати како посакувана дестинација за иселениците.
На богатата со нафта Саудиска Арабија секако не ѝ недостигаат пари за да ги направи потребните промени, но досегашните докази покажуваат дека и претстои долг пат.
И покрај неодамнешното олабавување на некои правила, алкохолот, вонбрачните врски и хомосексуалноста се казниви „морални злосторства“, а изборот на домување и меѓународни училишта во западен стил е ограничен.
И додека на фудбалската ѕвезда Кристијано Роналдо му беше дозволено да живее со девојката Џорџина Родригез откако се приклучи на саудискиот фудбалски тим минатата година, на малку други луѓе им беше дадена истата привилегија. Странците се жалат и на должината на процесот на работна виза, иако туристичките карти полесно се добиваат.
Метрото, кое требаше да биде завршено до 2019 година, се уште не е отворено. Знаци на неволја се гледаат и во неодамнешното разрешување на шефот на Кралската комисија за градот Ријад, телото одговорно за спроведување на главниот план, што укажува на фрустрација на престолонаследникот поради недостатокот на напредок.
Министерот за економија и планирање Фајсал Алибрахим изјави за ТВ Блумберг: „Ријад е подготвен денеска и ќе биде подготвен утре кога ќе дојдат повеќе луѓе“.
Повеќето странци, сепак, нема да бидат подготвени за начинот на живот што го води Ријад, вели европски регрутер за растечкиот пазар на угостителство во кралството. Таа се преселила во главниот град на Саудиска Арабија од Дубаи пред една година и како фактори ги наведува неможноста слободно да го практикува христијанството и целосната забрана за алкохол.
Сепак, многу работи се променија во Саудиска Арабија. Откако престолонаследникот Мохамед ги укина строгите кодекси на облекување, родовата сегрегација и ограничувањата за возење и патување, жените во толпа се приклучија на работната сила. Таа, исто така, ја ограничи моќта на ултра-конзервативниот религиозен естаблишмент, кој настојуваше насилно да ги наметне своите прописи на сите, на граѓаните и на не-граѓаните.
Но, во исто време, странците кои доаѓаат во Саудиска Арабија треба да запомнат дека секоја критика кон раководството и системот може да доведе до протерување, затворање или нешто полошо. Обединетите Арапски Емирати имаат слични ограничувања на слободата на изразување, но истовремено ги декриминализираа вонбрачните заедници, дозволија граѓански бракови и ги отстранија таксите за лиценци за продажба на алкохол, потсетува Блумберг ТВ Бугарија. Дури и чувањето миленичиња во Дубаи е помалку рестриктивно одошто во Ријад. Поради сето ова, за многу странци, преселувањето во Ријад може да изгледа како намалување на комоцијата во однос на Дубаи.
