ПОВЕЌЕ НЕ ВАЖИ – „ВРЕДЕН КАКО ЈАПОНЕЦ“: Јапонските млади повеќе не сакаат да се „убиваат од работа“ како нивните дедовци и баби

Оваа нација долго време е синоним за напорна работа и покажување непоколеблива лојалност кон работодавачот, но сè повеќе Јапонци „тивко ги напуштаат односно игнорираат“ своите работни места.

Термин првично измислен во Соединетите Држави во 2022 година за луѓе кои се незаинтересирани и само работат минимум работа, „тивкото игнорирање“ доби малку поинакво значење во Јапонија.

Сè поголем број Јапонци избираат да се појават на работа точно на време и да си заминат што е можно поскоро.

Тие не бараат пофалби или унапредување од своите претпоставени. Не се загрижени од можноста за подобра плата ако тоа значи повеќе работа, додека бонусите поврзани со перформансите исто така не ги инспирираат.

Според студија на 3.000 работници на возраст од 20 до 59 години спроведена од „Mynavi Career Research Lab“, агенција за истражување на вработувањето со седиште во Токио, околу 45% велат дека го прават минимумот на своите работни места. Значајно е што вработените во нивните 20-ти години најверојатно ќе признаат дека се „тивки откажувачи“.

САКААТ ПОВЕЌЕ ВРЕМЕ ЗА СЕБЕ

Постојат многу причини зошто јапонските работници повеќе не даваат сè од себе за своите компании.

За 26-годишниот Исеи, одговорот е едноставен: Тој сака повеќе време да се занимава со работите што ги ужива.

„Не ја мразам својата работа и знам дека морам да работам за да ги платам киријата и сметките, но многу повеќе би сакал да се среќавам со моите пријатели, да патувам или да слушам музика во живо“, рече Исеи, кој побара да не се наведе неговото презиме. „Знам дека мојот дедо, па дури и генерацијата на моите родители, мислеа дека немаат друг избор освен да работат напорно и да заработуваат повеќе пари, но не го разбирам тој начин на размислување“, рече тој.

„Мислам дека е подобро да се балансира работата и работите што сакам да ги правам надвор од канцеларијата и верувам дека и повеќето мои пријатели се чувствуваат така.“

Студијата на Mynavi заклучи дека можноста да имаат повеќе „време за себе“ е главната мотивација за повеќето луѓе кои признале дека „тивко ја напуштиле“ работата.

Други рекле дека веруваат дека количината на работа што ја вложуваат е соодветна за платата што ја добиваат и дека се „задоволни“ од нивото на нивниот придонес, а сепак добиваат чувство на исполнетост на работа.

Други рекле дека го прават минимумот за да преживеат затоа што сметаат дека нивниот придонес во компанијата не е ценет или дека немаат интерес за унапредување или напредување во кариерата.

„Многу млади луѓе ги виделе своите родители како ги жртвуваат своите животи за компанијата, работејќи многу, многу часови прекувремено и ефикасно откажувајќи се од својот приватен живот“, рече Сумие Каваками, предавач по општествени науки на Универзитетот Јаманаши Гакуин и сертифициран кариерен консултант. „Тие сфатиле дека тоа не е она што го сакаат.“

„Во минатото, работодавачот ќе исплаќаше фер плата и ќе обезбедуваше бенефиции, така што луѓето остануваа во истата компанија до пензионирање“, изјави таа за ДВ. „Но, тоа веќе не е случај; компаниите се обидуваат да ги намалат трошоците, не сите вработени имаат целосни договори и плати, додека бонусите не се толку дарежливи како што беа“, додаде таа.

КОМПАНИЈАТА ПОВЕЌЕ НЕ Е „НАЈВАЖНОТО НА СВЕТОТ“

„Луѓето го гледаат тоа и не се чувствуваат обврзани да се жртвуваат за компанијата“, рече таа.

Ставовите се променија и како резултат на ограничувањата наметнати од пандемијата на коронавирусот, што ги натера некои да ги доведат во прашање своите приоритети. Новата генерација млади возрасни почна „да има тешкотии да го прифати концептот на доживотна посветеност на една компанија“, рече Каваками.

Изуми Цуџи, професор по социологија на културата на Универзитетот Чуо во Токио, рече дека неговите искуства со младите луѓе го доведоа до истите заклучоци.

„Постои огромна промена во ставовите кон работата кај младите луѓе и кај мојата генерација луѓе во нивните 50-ти години“, рече тој. „Во минатото, работниците беа исклучително лојални на своите работодавци, работеа долги часови, правеа неплатени прекувремени часови и не бараа да ги менуваат компаниите“, рече тој.

„За возврат, тие и нивните семејства беа згрижени сè додека не се пензионираа.“ Денес, младите луѓе сакаат да „се концентрираат на своите хобија, да бидат послободни и да имаат подобра рамнотежа помеѓу работата и животот“, рече тој.

Цуџи ја гледа промената како добредојдена промена по децении интензивни барања поставени врз работниците од страна на корпоративна Јапонија.

„Ова мора да биде добра работа“, рече Цуџи. „Луѓето беа премногу лојални на своите компании во минатото и немаа живот надвор од канцеларијата. Сега, ако имаат многу повеќе слободно време, тогаш можеби ќе трошат повеќе пари и ќе ѝ помагаат на економијата или, уште поважно, ќе запознаваат партнер и ќе имаат семејство. А тоа е важно затоа што населението се намалува.“

„ДА СЕ УМРЕ ОД РАБОТА“

Каваками додава уште една причина зошто „тивкото напуштање“ означува промена на подобро за милиони јапонски вработени.

„Ја поздравувам оваа промена бидејќи постарите генерации работници би дале 150% на своите компании, но цената што ја платиле беше „кароши““, рече таа, јапонски термин за смрт предизвикана од прекумерна работа.

Во 1998 година, во Јапонија имало 32.863 самоубиства, од кои многу се поврзани со брутално долги работни часови и притисок на работното место. Вкупната бројка на самоубиства останала над прагот од 30.000 во следните 14 години, но оттогаш постепено се намалува. Во 2024 година, околу 20.320 луѓе починале од сопствена рака, што е втора најниска бројка од 1978 година, кога првпат се составувала статистика.

„Младите луѓе повеќе не чувствуваат дека немаат друг избор освен да останат на работа каде што не се среќни или да поминуваат повеќе време на себе“, рече Каваками. „Резултатот се посреќни луѓе“.

(Фото: South China Morning Post)