Аналитика
Масовните протести ширум Турција, предизвикани од апсењето на градоначалникот на Истанбул, Екрем Имамоглу, се проценуваат како тежок удар врз економијата на земјата, оживувајќи ја долгогодишната загриженост на инвеститорите за политичката стабилност и економското управување под претседателот Реџеп Тајип Ердоган.
Имамоглу, кој нашироко се смета за најкредибилен политички ривал на Ердоган, беше приведен минатата среда (19 март) под обвиненија за корупција за кои тој тврди дека се политички мотивирани.
Популарноста на Имамоглу се зголеми по неговата градоначалничка победа во 2019 година и нанесе голем удар на владејачката АК Партија на Ердоган во најголемиот град во Турција. Неговото притворање нашироко се смета за превентивен потег да го остави настрана пред идните национални избори.
Владата негираше какво било политичко мешање, но времето и обемот на апсењето предизвикаа бран немири, при што десетици илјади излегоа на улиците и покрај забраните за јавни собири.
Реакциите ги потресоа пазарите. Турската лира, која достигна рекордно ниско ниво од 42 во однос на американскиот долар во средата, благо закрепна за да се тргува на 37,99 – сè уште е намалена за 6,7 отсто од почетокот на годината.
Централната банка на Република Турција (ЦБРТ) интервенираше агресивно за да го запре падот на валутата, наводно продавајќи 25 милијарди долари резерви во текот на три дена – скоро 40 отсто од нето резервите создадени од средината на 2023 година. Централната банка, исто така, ја прекина својата еднонеделна репо-аукција и ја зголеми стапката на кредитирање преку ноќ на 46 отсто, ефективно заострување од 350 до 400 базични поени.
СТРАНСКИТЕ ИНВЕСТИТОРИ ИСПЛАШЕНИ ОД КРИЗАТА
„Многу е тешко да се привлечат долгорочни стратешки странски инвеститори во Турција во ваква средина каде што дури и локалните жители немаат целосно разбирање за тоа што се случува“, смета Емре Акчакмак, советник за портфолио во Ист Капитал.
Ситуацијата ги потсетува инвеститорите на претходните случувања во турската политика. Политичката репресија на режимот на Ердоган по пучот во 2016 година предизвика голем пад на лирата и буквален егзодус на странските инвеститори, додека неговиот реизбор во 2024 година – поттикнат од големите предизборни трошоци – придонесе инфлацијата да достигне врв над 80 проценти.
Турскиот министер за финансии Мехмет Шимшек и гувернерот на Централната банка Фатих Карахан во вторник ќе се обидат да ги уверат меѓународните инвеститори на телеконференција организирана од Ситигруп и Дојче банк. Министерството за финансии рече дека повикот во 13:00 GMT ќе обезбеди ажурирање за неодамнешните економски случувања во пресрет на превирањата на пазарот.
(Фото: АП виа Фрстпост)
